نان خشک

 

نان خشک از دیرباز تا کنون مورد استقبال گروه های مختلف مردم بوده است. ماندگاری بسیار بالای این نان و خواصی که دارد، همواره باعث محبوبیت و رونق آن می شود. طی سالیان اخیر و صنعتی شدن این نوع تولیدات، شاهد تنوع زیادی در این ماده غذایی بوده ایم. در این مطلب درباره خواص و روش های پخت نان خشک توضیحاتی ارائه کرده ایم.

نان خشک، محبوب همیشگی

نان خشک به مانند نان لواش شکلی مسطح دارد، اما تفاوت در نحوه پخت این نان هاست. طبیعتا نان خشک زمان پخت طولانی تری به خود اختصاص می دهد تا آب داخل آن کاملا تبخیر شود. همچنین پس از پخت، نان خشک را در هوای آزاد رها می کنند تا فرآیند خشک شدن کامل شود.

از جمله مزایای نان خشک بیات نشدن و کپک نزدن آن است. از آنجایی که قارچ ها و کپک ها برای فعال بودن به آب نیاز دارند، در این ماده غذایی کاری از پیش نمی برند. به عبارت دیگر نان خشک هیچ گاه بیات نمی شود و از کپک هم در آن خبری نیست. با این تفاسیر و با توجه به قیمت نان خشک در تهران و سایر شهرها، می توان گفت این نان مقرون به صرفه و مفید است.

یکی از لذیذ ترین و پرطرفدارترین ترکیبات غذایی که افراد با استفاده از نان خشک تهیه می کنند، نان و ماست است. نان و ماست در فرهنگ ایرانی سابقه ای طولانی دارند. اما نان خشک به همراه ماستی که با سبزی های مختلف طعم دار شده است، یکی از محبوب ترین هاست. همچنین افراد می توانند با تنوعی که در استفاده از نان به خرج می دهند، طعم های جدید را هم تست کنند.

تشخیص نان خشک خوب

نان خشک خوب در اولین برخورد باید اشتها آور بوده و طعم خوبی داشته باشد. از طرفی مشخصات ظاهری آن باید نشان دهنده خوب پخته شدن و قابل جویدن بودن آن باشد. همواره به یاد داشته باشید نان خشکی که پوک تر است، ارزش تغذیه ای بالاتری دارد. البته این پوک شدن خمیر نان باید به صورت بیولوژیکی اتفاق بیفتد. به این معنی که خمیر با استفاده از میکروارگانیسم ها تخمیر شود و نه با ماده ای مثل جوش شیرین.

طبیعتا نان خشکی که تهیه می کنید نباید سوخته بوده و پوسته آن نیز کاملا ترد باشد.

پیشنهاد می کنیم از نان خشک هایی استفاده کنید که با سبزیجات و مواد سنتی تهیه شده اند.

انواع نان خشک

نان خشک انواع مختلفی دارد. البته این انواع مختلف بیشتر مربوط به سبزیجات  و مواد غذایی است که نان را با آن ها ترکیب می کنند. در این قسمت به معرفی تعدادی از این نان ها می پردازیم.

نان خشک با شوید

شوید دارای ویتامین سی است. این ماده غذایی فوق العاده باعث تقویت معده می شود. همچنین نان شوید سنگ کلیه و مثانه را نیز از بین می برد. کاهش دادن چربی خون و ممانعت از فاسد شدن غذا در معده، از دیگر مزیت های این ماده غذایی است.

نان خشک با زیره

زیره خاصیت ضد عفونی دارد. همچنین می تواند در درمان ورم طحال، اسهال و نفخ معده بسیار موثر باشد. بنابراین مصرف نان خشک های زیره ای برای افرادی با بیمار های گوارشی توصیه می شود.

نان کاک

نان کاک که نوع خاصی از نان های خشک محسوب می شود، علاوه بر خواصی که می تواند داشته باشد، به نوعی سوغاتی معروف شهر کرمانشاه نیز محسوب می شود. این میان وعده لذیذ در شکل های متنوع و مختلف در دسترس قرار می گیرد و این موضوع بر جذابیت های آن می افزاید. در ادامه به این نوع نان خشک بیشتر می پردازیم.

طریقه مصرف نان خشک

قبل از هر چیز این نان را از جلوی آفتاب برداشته و تصور اینکه با آفتاب خوردن خشک تر و مرغوب تر می شود را از سر بیرون کنید. این نان نیز مانند سایر نان ها نباید در معرض آفتاب باشد.

عده ای از افراد تمایل دارند نان خشک را با آب تر کرده و سپس مصرف کنند. همواره به خاطر داشته باشید در صورتی که نان خشک را خیس کردید، بهتر است آن را مصرف کرده و به اتمام برسانید. خیس دادن نان خشک و مجددا خشک کردن آن توصیه نمی شود. چرا که با این استفاده مجدد کیفیت نان پایین می آید.

نان خشک را در یک سفره پارچه ای بپیچید و جایی قرار دهید که از رطوبت دور باشد. برای نگه داری نان خشک، دمای زیر 30 درجه سانتیگراد پیشنهاد می شود.

ارزش غذایی نان خشک

به طور کلی نان خشک می تواند با هر آردی تهیه شود. در این بین اگر آرد استفاده شده از نوع آرد کامل باشد، خواص تغذیه ای مانند فیبر، املاح و ویتامین های این ماده غذایی بیشتر است. آرد کامل به آردی می گویند که هنوز سبوس آن را جدا نکرده باشند.

در نظر داشته باشید چنانچه از آرد معمولی استفاده شده باشد، کالری نان خشک تفاوت چندانی با نان های معمولی نخواهد داشت. در همین راستا برخی از نان های حجیم نیز می توانند به صورت خشک قابل تهیه باشند، مانند نان سوخاری. نان سوخاری در اصل همان نان حجیمی است که داخل فر حرارت داده شده است. بنابراین به صورت کلی خواص تغذیه ای نان خشک به آرد به کار رفته در آن و همچنین فرمولاسیون نان بستگی دارد.

فواید و مضرات مصرف نان خشک

نان خشک فواید بسیاری دارد. طرز تهیه و همچنین مواد به کار رفته در آن، همه و همه در این مفید بودن موثر هستند.

نان خشک مناسب افراد دیابتی

در ابتدا به معرفی مفهوم شاخص قند می پردازیم. شاخص قند عبارت است از میزان قند خونی که پس از مصرف یک وعده غذایی بالا می رود. این شاخص به آرد استفاده شده، میزان سبوس نان و خواص سایر مواد استفاده شده بستگی دارد. به طور کلی هرچه این شاخص پایین تر باشد، هضم نان طولانی تر بوده و قندهای آن دیرتر آزاد می شود. بنابراین مصرف این قبیل خوراکی ها برای افراد دیابتی مناسب است.

این موضوع در خصوص انواع نان خشک صدق می کند؛ اما در این بین نان جو سبوس دار می تواند بسیار مفید باشد. هرچه نان خشک تر باشد، شاخص قند خون آن پایین تر آمده و برای افرادی که در مصرف کربوهیدرات محدود هستند مفید است.

نان خشک برای بهبود کندی دندان ها

افرادی که دندان های کندی دارند می توانند با استفاده از این نوع نان، کندی دندان هایشان را برطرف کرده و با جویدن آن لبه های دندان خود را صیقل بدهند.

نان خشک برای بهبود عملکرد ذهنی

چنانچه به دنبال یک میان وعده مناسب با کالری کم و قدرت سیر کنندگی بالا می گردید، نان خشک می تواند گزینه بسیار مناسبی برای شما محسوب شود. همانطور که می دانید ذخیره انرژی مغز کم است. بنابراین نان می تواند سطح انرژی مغز را در مدت زمان کوتاهی بالا ببرد.

نان خشک مناسب معده های حساس

نان گندم سبوس دار و جویی که بدون روغن پخته می شوند، علاوه بر سبکی برای معده، باعث می شوند سایر غذا ها نیز راحت تر هضم شوند. این نان ها برای درمان مشکلاتی مانند سکسکه نیز موثر هستند. به این صورت که باید قطعاتی از آن ها را در فواصل زمانی کوتاه مصرف کرد. همچنین خوردن نان خشک در انتهای روز باعث می شود از زخم معده و مشکلات این چنینی به دور باشید.

نان خشک چاودار برای کاهش وزن

همانطور که احتمالا می دانید نان چاودار از جمله غلاتی است که اهمیت غذایی آن را هم تراز با گندم می دانند. ژلاتینی شدن و تورم این نان مفید در معده، بیش از سایر مواد غذایی است و این موضوع آن را تبدیل به ماده غذایی منحصر به فردی کرده است. احساس سیری و کنترل اشتهایی که با مصرف این خوراکی به انسان دست می دهد به علت وجود این خاصیت است. نان های چاودار همچنین 15 تا 20 درصد سبوس گیری می شوند و در پاره ای از موارد با افزوده شدن مقادیری از آرد سویا، پودر پنیر و برخی ویتامین ها تا حد زیادی غنی سازی می شوند.

مضرات نان خشک

نکته ای که باید در نظر داشته باشید این است که در صورت وجود بیش از حد نمک در نان خشک، فشار خون تحت تاثیرات نامطلوبی قرار می گیرد.

کاهش مصرف گرایی با نان خشک

همانطور که می دانید در فرهنگ ایرانی نان ها از نوع گرم بوده و عموما باید به صورت تازه مصرف شوند. طبیعتا این الگوی مصرف حاوی ضایعات بی شماری است. در این بین مصرف نان های خشک که محدودیت تازه مصرف شدن ندارند، می تواند ضایعات را به حداقل برساند. قابلیت ماندگاری بالا و نبود رطوبت در این نان ها می تواند تا حد زیادی الگوی مصرف نان در ایران را تغییر دهد.

همچنین روش پخته شدن این نان نیز در نوع خود باعث حذف مضرات ناشی از احتراق ناقص سوخت های فسیلی در پخت نان گرم می شود. پخت این نان ها در فر تونلی شکلی صورت می گیرد که تحت تاثیر حرارت غیر مستقیم بوده و با حداقل مصرف سوخت کار می کند. این روش پخت در کیفیت نان نیز تاثیر به سزایی می گذارد. چرا که موجب می شود فعل و انفعالات لازم با سرعت کمتری اتفاق بیفتد.

خرید آنلاین نان خشک

برای خرید و دریافت نان خشک بسیار مرغوب و با کیفیت، می توانید به صورت آنلاین، به بازار به روز مارت مراجعه کرده و خرید اینترنتی نان خشک بسته بندی را انجام دهید. در به روز مارت ضمن مشاهده کیفیت و قیمت نان خشک، سفارش خود را به صورت غیر حضوری از فروشندگان معتبر این محصول دریافت کنید.

طرز تهیه نان خشک رژیمی

بهترین پیشنهاد برای تهیه نان خشک خانگی، نوع رژیمی آن است. در این قسمت روش تهیه نان خشک رژیمی را شرح داده ایم.

مواد لازم

جو پرک شده   4 پیمانه

تخم مرغ   2 پیمانه

تخم آفتاب گردان   1 پیمانه

تخم کنجد   1 پیمانه

تخم کدو   نصف پیمانه

آب ولرم   6 پیمانه

نمک   1 قاشق چای خوری

روغن   2 قاشق چای خوری

کره در صورت تمایل

طرز تهیه

 

در ابتدا کلیه مواد خشک را با آب و روغن به خوبی مخلوط کرده و برای مدت زمان 8 ساعت درون کیسه پلاستیکی در یخچال نگه داری کنید.

اکنون کف یک سینی کمی روغن بریزید. حال مواد را پس از 8 ساعت استراحت، به شکل یک لایه بسیار نازک روی کاغذ روغنی پهن کنید. فر را با حرارت 200 درجه گرم کرده و سینی را برای مدت زمان 20 تا 30 دقیقه درون آن بگذارید.

مرحله پخت هنوز تمام نشده است. پس از 20 دقیقه نان ها را از فر خارج کنید و با جدا کردن کاغذ روغنی آن ها را مجددا روی سینی فر بگذارید. دمای فر را روی 150 تنظیم کنید و اجازه دهید سینی نان برای مدت زمان 15 دقیقه درون فر بماند. این کار باعث می شود نان ها به خوبی خوب خشک و شکننده شوند.

هنگامی که نان ها را خارج کردید، می توانید پس از خنک شدن، کمی کره آب شده به آن ها بمالید تا براق شده و طعم بگیرند.

مختصری درباره نان کاک

نان کاک که در شهر شیراز به نان یوخه نیز معروف است، سوغات مشترک شهرهای کرمانشاه و شیراز تلقی می شود. البته با وجود شباهت فراوان این دو شیرینی، ضخامت نان یوخه شیرازی کمتر از کاک کرمانشاهی است. نان کاک از لایه های نازک خمیر ساخته شده است که با استفاده از ساج های مخصوص تولید می شود. نان کاک یک میان وعده پرانرژِی و سبک است.

طرز تهیه نان کاک در خانه

لازمه درست کردن نان کاک استفاده از آرد گندم و مخمر خشک است.

مواد لازم جهت پخت نان کاک

آرد گندم   600 گرم

آب ولرم   100 میلی لیتر

روغن جامد آب کرده   100 گرم

مخمر خشک فوری   یک قاشق چای خوری

تخم مرغ   یک عدد

نمک   یک قاشق چای خوری

پودر قند یا شکر   به میزان دلخواه

هل   به میزان لازم

آب 27 درجه برای تهیه مخمر   یک چهارم پیمانه

طرز تهیه

مرحله 1

ابتدا مقدار آب در نظر گرفته شده را با یک قاشق چای خوری شکر و مخمر خشک مخلوط کرده و خوب هم می زنیم. حتما برای هم زدن این مواد به جای استفاده از قاشق فلزی، از قاشق پلاستیکی یا چوبی استفاده کنید. در همین حین در ظرف دیگری تخم مرغ، آب و روغن را مخلوط کرده و برای این که تخم مرغ از حالت خود خارج شود با استفاده از هم زن برقی به خوبی مخلوط را هم می زنیم.

مرحله 2

اکنون زمان آن رسیده است که مخمر حل شده در آب را به مخلوط تخم مرغ و روغنی که ساخته ایم اضافه کنیم. آرد و نمک را هم با یکدیگر مخلوط کرده و به مایه نان می افزاییم. مراقب باشید تا در مرحله اضافه کردن آرد، خمیر سفت نشود. پس از اتمام این فرآیند خمیر را با دست ورز داده و در ظرف دیگری قرار دهید. یک دستمال یا حوله تمیز بر روی آن بگذارید. با پاشیدن مقداری آرد بر روی آن می توانید از خشک شدنش جلوگیری کنید. اجازه دهید خمیر برای 2 ساعت در همان حالت باقی بماند.

مرحله 3

پس از مدت زمان 2 ساعت خمیری که خوب استراحت داده شده است را کمی ورز داده و بعد مقدار کمی از آن را جدا کرده و به صورت توپ گرد شکل دهید. یادتان نرود بر روی قسمتی که قرار است خمیر ها را بگذارید، از قبل آرد بپاشید. با اتمام جدا کردن خمیر ها، بر روی خمیرهای گرد نیز مجددا آرد بپاشید تا از خشک شدن آن ها جلوگیری کنید.

اکنون یک دستمال نم دار روی تکه های خمیر می گذاریم و برای مدت 10 دقیقه به آن ها استراحت می دهیم. سپس با استفاده از وردنه خمیرها را باز کرده و مانند نان لواش تا جای ممکن آن ها را نازک می کنیم.

مرحله 4

با قرار دادن خمیر بر روی ساج نان پزی که روی اجاق بوده و گرم شده، مقدمات پخت آن را فراهم می کنیم. در همین حین پودر شکر و هل را مخلوط کرده و کنار می گذاریم. هنگامی که یک سمت نان پخته شد، آن را قبل از خشک شدن از روی تنور ساج بر می داریم. بلافاصله و قبل از این که نان خشک شود، آن را با مخلوط شکر و هل پر می کنیم.

با لوله کردن نان و فشار آوردن بر روی سطح آن، محتویاتش را منسجم کرده و به صورت اریب برش می زنیم تا به اندازه های دلخواه در آید. همچنین می توانیم با شکر اضافی روی آن ها را بپوشانیم.

پس از مدتی نان کاک شما آماده است. می توانید این نان های خوشمزه و ترد را تا مدت ها در ظرف نگه داشته و میل کنید.