با وجود پیشرفت علم پزشکی مدرن در دنیا همچنان پایبندان به طب سنتی و معتقدان به استفاده از عرقیات ارگانیک در دنیا و به خصوص در کشور ما کم نیستند. در سالهای اخیر با اثبات مشکلاتی که داروهای شیمیایی در طولانی مدت برای بدن انسان ایجاد میکنند و علاوه بر این شناخت آسیبهایی که روند تولید این گونه داروها به محیط زیست میزند، جمعیت طرفداران طب سنتی بیش از دیروز شده است. البته در این مسیر تعصبات بیمنطق بسیار است؛ هستند افرادی که معتقدند تمام بیماریها و مشکلات جسمی و روحی انسان با مصرف عرقیات ارگانیک مرتفع میشود، که اگر اینگونه بود، با پیشرفت علوم پزشکی مدرن، افزایش میانگین طول عمر را در جهان شاهد نبودیم. اما انکار صددرصدی قدرت طب سنتی نیز نابهجا است؛ تاثیرات درمانی عرقیات ارگانیک و دیگر تولیدات طب سنتی در میان بیماران به وفور دیدهشده و در کتب پزشکی و تاریخی نیز بر این مسئله تاکید بسیار شده است. در نتیجه بهتر است بدون تعصبات معمول و با شناخت درست طب سنتی و استفادهی بهجا از آن در مسیر سلامتی قراربگیریم. در این مطلب مختصری از فرآیند تولید عرقیات ارگانیک میخوانیم و تعدادی از این داروهای گیاهی را به همراه خواص درمانی خواهیمشناخت.
برای تهیه عرقیات ارگانیک معمولا از دستگاههای مخصوص عرقگیری استفاده میشود. متناسب با فصل، گیاه مورد نظر تهیه میشود؛ در فصل زمستان رشد گیاهی در اغلب مناطق متوقف میشود، بنابراین تولیدکنندگان عرقیات ارگانیک برای اینکه به سراغ گیاهان کشت شده به روش غیرارگانیک نروند باید از گیاهان خشک برای عرقگیری استفاده کنند. در واقع هدف کشاورزی ارگانیک نیز حفظ همین خط رفتاری است؛ همقدم شدن با طبیعت. برخی گیاهان مانند رازیانه یا خارشتر در فصول سرد نیز در طبیعت یافت میشوند، بنابراین تولیدکنندگان عرقیات ارگانیک در فصل تابستان محصولاتی مانند عرق کاسنی ارگانیک و در فصل زمستان عرق رازیانه ارگانیک تولید میکنند.
پس از تهیه مواد گیاهی اولیه آن را با آب مخلوط کرده و در دیگ جوش میریزند. به کمک شلنگهایی سیلیکونی دیگ جوش را به کندانسور و مخزن مسی متصل میکنند. با قرار دادن دیگ جوش روی شعله، بخارآب درون لولهها حرکت کرده و در اثر برخورد با لولههای مسی خنک، عمل میعان انجام میشود، حاصل تکرار این فرآیند یا همان تقطیر، در نهایت مایعی شفاف و خنک خواهد بود که از مخزن خارج میشود؛ اگر مواد گیاهی به کار رفته در این فرآیند ارگانیک باشند، میتوانیم عرق گیاهی تولید شده را از عرقیات ارگانیک بدانیم.
تفاوت های بسیاری از فرآیند تولید تا تهیه مواد اولیه میان عرقیات ارگانیک و غیر ارگانیک وجود دارد، اما عمده تفاوت این دو در تهیه مواد اولیه آنهاست. گیاهانی که در ساخت عرق ارگانیک استفاده میشوند باید طبق پروتکلهای تولیدات ارگانیک تولید شده باشند. معمولا به دلیل غنای ایران به لحاظ گیاهان دارویی خودرو، کشت ارگانیک انجام نشده و این گیاهان برای تولید عرقیات ارگانیک از طبیعت جمعآوری میشود. البته بر جمعآوری گیاهان کوهی نیز قوانینی حاکم است، از جمله این قوانین:
در برخی کشورها به دلیل اقلیم خاصی که دارند گیاهان خودرو به وسعتی که در ایران مشاهده میکنیم، یافت نمیشود. بنابراین برای تولید عرقیات ارگانیک ناچار به کشت ارگانیک گیاهان دارویی هستند. از جمله قوانینی که بر کشت ارگانیک حاکم است:
از خواص عرقیات ارگانیک در طب سنتی بسیار یاد شده است. کمک به درمان انواع بیماریهای روحی و جسمی با مصرف عرقیات ارگانیک امکانپذیر است. گاهی حتی استشمام آنها نیز راهگشا بوده و برخی مشکلات را مرتفع میسازد. در ادامه خواص برخی از عرقیات ارگانیک را به طور مختصر نام بردهایم:
افسردگی از بیماریهای اعصاب و روان بسیار رایج در جوامع است. علاوه بر درمانهای پزشکی، استفاده از عرقیات ارگانیک مانند بیدمشک سرعت بهبود را بالاتر میبرد. مصرف روزانه یک فنجان از عرق بیدمشک ناراحتیهای روحی را تسکین داده و قندخون را نسبتا کنترل میکند. استفاده از عرق بیدمشک سرگیجه و سردرد را نیز کاهش میدهد.
میگرن در اثر حملههای عصبی، تنگی نفس، بالا بودن قندخون، نقرس و رماتیسم افراد را درگیر میکند. رعایت رژیم غذایی و تغییر سبک زندگی بیشترین تاثیر را در درمان میگرن دارد. مصرف عرقیات ارگانیک مانند نعنا و یا حتی مصرف برگ نعنا به شکل ضماد میتواند در کنترل درد و پیشگیری از حملات میگرن کمک کننده باشد. در درمان برخی مشکلات گوارشی مانند اسهال، تهوع، دلدرد و نفخ استفاده از عرق نعنا به همراه مقداری نبات بسیار تاثیرگذار است و اغلب درد را کاملا تسکین میدهد. عرق نعنا سکسکه را رفع میکند و نوشیدن آن پس از استفراغ توصیه میشود.
علاوه بر استفاده از عرق بهارنارنج در روند درمان افسردگی، مصرف این داروی گیاهی در حملاتی مانند تشنج و سردرد نیز توصیه میشود. برای رفع بی اشتهایی نوشیدن مقداری عرق بهارنارنج بسیار کمک کنندهاست. رفع برخی دلدرد یا معده دردها با مصرف عرق بهارنارنج و نبات ممکن است. به طور کلی بهارنارنج در طبقه عرقیات ارگانیک پرمصرف قرار میگیرد.
فواید گلاب بر هیچکس پوشیده نیست. طبع گرم این داروی گیاهی آن را به یکی از پرکاربردترین عرقیات ارگانیک بدل کرده است. حتی استشمام گلاب در رفع حملههای تشنجی به تسریع بهبود فرد کمک میکند. گلاب آرامبخش بوده و در تسکین سردرد و بیماریهای عفونی موثر است. گلاب یا همان عرق گل محمدی از بهترین ماسکهای پوستی بوده و با توجه به عارضه پوستی، در ترکیب با موادی مانند گلسرشور، عسل و ماست استفاده میشود. از گذشته از عرقیات ارگانیک و به خصوص گلاب برای شستشوی مکانهایی که امکان شیوع بیماریهای عفونی زیاد بوده استفاده میکردند.
زخم بستر در اثر تماس استخوان با پوست ایجاد میشود. درمان زخم بستر سخت نبوده و مصرف انواع ضماد، نوشیدن عرق آویشن و عمل به توصیههای پزشکی آن را به خوبی درمان میکند. همچنین در درمان دیگر مشکلات مانند زخم دهان، خس خس سینه، برونشیت و بی اشتهایی مصرف عرق آویشن توصیه میشود.
مصرف روزانه دو فنجان از عرق خارشتر برای درمان بیماری های عفونی مانند تب توصیه میشود. رفع مشکلاتی مانند پف زیرچشم، بی اشتهایی، بواسیر نیز با مصرف عرق خارشتر امکانپذیر است. پف زیرچشم در اثر مصرف غذای پرنمک، مصرف زیاد مایعات پیش از خواب، آلرژی، تغییرات هورمونی، ناراحتیهای کلیوی و مشکلات غده تیروئید اتفاق میافتد. شستشوی صورت با عرقیات ارگانیک سرعت برطرف شدن پف زیرچشم را بالا میبرد.
عرق کاسنی طبع خنکی دارد و تب یا عطش را تسکین میدهد. برای درمان بسیاری عارضهها و مشکلات مانند وسواس، سردرد، سرخک، تهوع و برخی بی اشتهاییها کمک کننده است و در دوران بارداری برای جلوگیری از استفراغ توصیه میشود. برای رفع سنگ کیسه صفرا مصرف عرقیات ارگانیک با طبع خنک به خصوص عرق کاسنی بسیار توصیه میشود. البته در درمان بیماریهای این چنینی حصول اطمینان از ارگانیک بودن محصول بسیار مهم است. برای درمان بیماری یرقان به طور کلی از موادغذایی با طبع سرد استفاده میشود، بنابراین عرق کاسنی در درمان این بیماری تاثیر بسیار دارد. همچنین شستشوی صورت یا نقاطی از بدن که درگیر آکنه و جوش است با عرق کاسنی میتواند التهاب این نقاط را تسکین داده از سوزش یا خارش آنها جلوگیری کند.
نسترن از خانواده گل رز بوده و دم کرده میوه آن یا عرق این گیاه بسیار مفید است. به افرادی که بیماری های قلبی دارند نوشیدن این عرق توصیه میشود. به طور کلی عرق نسترن گردش خون را بهبود میدهد، فشارخون را تا حدودی کنترل میکند و مصرف منظم آن به تصفیه خون کمک میکند.
اگر بیخوابی، شبها را برای شما تلخ کردهاست میتوانید هر شب پیش از خواب، یک فنجان عرق شاهتره بنوشید. همچنین عرق شاهتره در درمان تبخال، تهوع و بی اشتهایی نیز موثر است. البته توجه کنید که عرقیات ارگانیک نیز مانند هر داروی گیاهی دیگری مدت زمان بیشتری برای اثرگذاری نیاز دارد.
آب مروارید با ایجاد لایهای نازک روی عدسی چشم، تاری دید را سبب میشود. استفاده از رازیانه در اشکال مختلف مانند ضماد و عرق برای کمک به درمان این بیماری توصیه میشود. در رفع تاری دید و بوی بددهان، سرفه، سکسکه و بی اشتهایی نیز از عرق رازیانه استفاده میشود. بخور رازیانه برای رفع عارضههای پوستی مفید است. توجه کنید که مصرف داروهای گیاهی، حتی عرقیات ارگانیک دلیلی برعدم پیگیریهای پزشکی و متوقف کردن درمان پزشکی شما نیست. هر یک از عرقیات گیاهی در صورتی بیماری را کاملا رفع میکنند که منشاء بیماری مشخص بوده و مشکل حادی وجود نداشته باشد، در بیماریهای حاد، مصرف این داروهای گیاهی با مشورت پزشک، تنها میتواند به روند درمان کمک کند.
عرق گزنه از انواع غیرمعمول تر عرقیات ارگانیک است و البته خواص بسیاری دارد. در رفع مشکلاتی مانند کمخونی، مشکلات پروستات، ترشحات رحم، چینوچروکهای پوستی موثر است. برای تسکین درد رماتیسم نوشیدن روزانه دو فنجان عرق گزنه میل کنید.
در تولید داروهای گیاهی مسائلی مانند مدت زمان یا محل نگهداری دارو پیش بینی شده و در صورت امکان تمهیداتی برای افزایش طول عمر دارو اندیشیده میشود؛ از جمله تیره کردن رنگ شیشههای شربت برای جلوگیری از ورود نور و یا بسته بندیهای مخصوص برای انواع قرص و کپسول. در تولید عرقیات ارگانیک اما چنین امکاناتی را ندارند. بنابراین پس از تهیه آنها باید نکاتی را برای افزایش طول عمرشان رعایت کنید. برای مثال از نگهداری شیشهی عرقیات ارگانیک در نقاط گرم بپرهیزید. در آشپزخانه نقاط نزدیک به اجاق گاز یا سقف یخچال از مکانهای نامناسب نگهداری عرقیات ارگانیک به حساب میآید. اگر در مناطق گرمسیر زندگی میکنید بهتر است عرقیات گیاهی را در یخچال نگهداری کنید. علاوه بر این توجه کنید که دریافت نور میتواند نه تنها عرقیات ارگانیک بلکه اغلب اشکال دارو را دچار مشکل کند. از بین رفتن عطر یا کاهش خاصیت از مشکلات تابش نور بر عرقیات ارگانیک است. میتوانید شیشهی نگهداری عرقیات گیاهی را به رنگ تیره انتخاب کنید و آن ها را در کابینت یا کمد جایی که در معرض نور نباشد قرار دهید. پس از هربار مصرف از بسته شدن در شیشهی داروها اطمینان حاصل کنید. هنگام مصرف عرقیات ارگانیک به ظاهر آن توجه کنید؛ در صورت مشاهده هرگونه لخته آن را از یک توری رد کنید. این لختهها میتواند نشان دهندهی محل بد نگهداری و یا رسیدن تاریخ انقضای محصول باشد.
نوشیدن عرقیات گیاهی تقید زمانی ندارد اما مصرف برخی عرقیات ارگانیک که در بلند مدت تاثیرگذار هستند به صورت منظم و هرروزه اولویت دارد. علاوه بر این عرقیات گیاهی باید در ساعاتی نوشیده شوند که با هدف مصرف تناسب داشته باشند. برای مثال عرق اسطوخودوس ارگانیک که به منظور تسکین اعصاب تجویز میشود باید در ساعات پیش از خواب نوشیده شود و یا دیگر عرقیات ارگانیک مانند عرق نعنا برای درمان مشکلات گوارشی در لحظهی ایجاد مشکل استفاده میشود. عرقیاتی مانند کاسنی، آویشن، بهارنارنج که برای درمان بی اشتهایی مفید هستند به طور منظم و پیش از وعدهی نهار مصرف شوند. توجه کنید که عرقیات ارگانیک گیاهی را به همراه داروهای شیمیایی مصرف نکنید. اگر در دورهی استفاده از داروهای خاص هستید برای مصرف عرقیات گیاهی با پزشک خود مشورت کنید. برای ترکیب چندین نوع عرق گیاهی ابتدا مطالعه انجام دهید، عرقیات ارگانیک نیز گاهی با یکدیگر تداخل دارند.
عرقیات ارگانیک در هر فصل، در هر منطقه و با توجه به گیاه به کار رفته قیمت متفاوتی دارند. برای مثال قیمت عرق نسترن در بخش های شمالی به خصوص آذربایجان کمتر از نقاط دیگر است زیرا در کوههای این مناطق گل نسترن خودرو است. هم چنین میزان خلوص عرقیات ارگانیک بر قیمت آنها موثر است. برخی از گیاهان به خصوص انواع خشک که تولید عرق آنها دشوارتر است قیمت بالاتری دارند. توجه کنید که عرقیات ارگانیک بدون برداشت گیاه از مناطق تحت کشت شیمیایی تولید میشوند بنابراین فرآیند تولیدی سختتری دارند و احتمالا قیمت بالاتری نسبت به انواع دیگر عرقهای گیاهی داشته باشند. البته خلوص بالای این محصولات شما را از مصرف زیاد بینیاز میکنند.
امروزه با توجه به شیوع بیماریهای ناشی از آلودگی هوا یا مشکلات گوارشی ناشی از سبک زندگی، وجود عرقیات ارگانیک که نسبت به داروهای شیمیایی عوارض کمتری برای بدن داشته باشند بسیار ضروری است. عرقیات ارگانیک در برخی بیماریها از لحاظ میزان تاثیر با داروهای شیمیایی برابری کرده اما مشکلات کمتری در طولانی مدت برای بدن ایجاد میکنند. از طرفی تهیه عرقیات ارگانیک معتبر از هر مغازهای در کمترین زمان ممکن نیست بنابراین بهتر است با توجه به مشکلاتی که عموما دچار آن هستید تعدادی از آنها را تهیه کنید. بازار آنلاین به روز مارت با در نظر گرفتن نیاز مشتریان خود و با احترام به سلامت آنها عرقیات ارگانیک را به عنوان محصولی سلامت محور به فروشگاه خود افزوده است. با توجه به توضیحاتی که در زمینه خواص انواع عرقیات ارگانیک برای بدن دادیم، اقلام مورد نیازتان را انتخاب کنید و در کمترین زمان خریدی امن داشته باشید.