عسل تک گیاه ارگانیک محصولی نیمه مایع و شیرین است که توسط زنبور عسل و برخی حشرات دیگر از تراوش شکری گیاهان و شهد گل‌ها تولید می‌شود. این محصول ارگانیک از راه بالاآوری و فعالیت‌های آنزیمی و بخار آب تولید شده و خواص فراوانی برای سلامتی دارد. ما در این مقاله فواید، کیفیت، روش تولید و آنچه باید درباره عسل تک گیاه ارگانیک بدانید را توضیح می‌دهیم.
عسل تک گیاه ارگانیک چیست؟
عسل تک گیاه ارگانیک، محصولی است که زنبورها برای تولید آن از شهد گیاه واحد یک منطقه تغذیه می‌کنند. توجه داشته باشید تا زمانی که گیاه غالب در اطراف زنبورها وجود داشته باشد، از شهد آن گل تغذیه می‌کنند. در نتیجه گیاهان منطقه‌ای که کندوها در آن قرار می‌گیرند، باید گیاه غالب آن منطقه باشد.
زنبورها عسل را در ساختارهایی از جنس موم ذخیره می‌کنند. انواع عسل از کولونی‌های زنبورهای وحشی یا از کندوهای زنبورهای بومی گردآوری می‌شوند. عسل‌ها شیرینی خود را از مونوساکاریدها، فروکتوز و گلوکز به دست می‌آورند. بیشتر میکروب‌ها در عسل تک گیاه ارگانیک رشد نمی‌کنند به همین دلیل این محصول ماندگاری بسیار بالایی دارد. عسل همچنین حاوی مقدار بسیار اندک آب و هیدروژن پراکسید است و به همین دلیل به سختی فاسد می‌شود. عسل‌های طبیعی با گذشت زمان شکرک می‌زنند که یک فرآیند طبیعی است و تاثیری بر کیفیت عسل تک گیاه ارگانیک ندارد.
آیا عسل تک گیاه ارگانیک به طور خالص از شهد یک گل تولید می‌شود؟
امکان ندارد که یک عسل به طور کامل از شهد یک گیاه باشد اما عسل‌های تک گیاه ارگانیک با توجه به گیاه غالب هر منطقه نام‌گذاری می‌شوند. هر عسل دارای ویژگی‌های متفاوتی مانند رنگ، بافت، طعم، بو و سرعت تبلور خاصی هستند. این خصوصیات با توجه به این‌که زنبورها از شهد کدام گیاه استفاده کرده‌اند متفاوت است. با استفاده از شهد گیاه، عسل علاوه‌بر داشتن خواص خود، از خواص درمانی آن گیاه نیز برخوردار می‌شود. عسل‌های تک گیاه ارگانیک دارای طعم، رنگ و بوی متفاوتی نسبت به نوع چندگیاه هستند. اما همه عسل‌ها دارای خواص مشترک باارزشی مانند خاصیت‌های ضد باکتریایی، درمان حساسیت‌ها، تقویت سیستم ایمنی بدن و… هستند.
عسل ارگانیک با عسل طبیعی چه تفاوت‌هایی دارد؟
ارگانیک اصطلاحی است که برای توصیف روش پرورش یا تولید محصولات به کار برده می‌شود. عسل‌های طبیعی می‌توانند براساس آیین‌نامه وزارت کشاورزی، ارگانیک و غیرارگانیک باشند. اغلب عسلی که از محل اصلی کندو گرفته می‌شود باید در خاک دست نخورده تولید شده و در آن‌ها اصلاح و تغییراتی صورت نگیرد. همچنین محصولات ارگانیک و مصنوعی باید جدا از یکدیگر نگهداری شوند. در تولید محصولات ارگانیک از هیچ‌گونه آفت‌کش غیرطبیعی، ژن‌های زیست مهندسی یا دیگر محصولات مصنوعی استفاده نمی‌شود.
هنگامی که عسل به طور ایمن از کندو جمع‌آوری شد، در مرحله ارگانیک قرار دارد. توجه داشته باشید که برخی از انواع عسل طبیعی و ارگانیک، حاوی هاگ، تخم باکتری‌ها یا قارچ‌هایی است که می‌تواند عفونتی مرگ‌بار به نام بوتولیسم ایجاد کند. برای پیشگیری از این عفونت، عسل را پاستوریزه کرده و تا جایی‌که باکتری‌ها از بین بروند به آن حرارت می‌دهند. این فرآیند اگر طبق استانداردهای وزارت کشاورزی انجام شود، تأثیری بر ارگانیک بودن عسل نمی‌گذرد. افرادی که به دنبال طبیعی‌ترین و ارگانیک ترین عسل هستند، معمولاً عسل خام را تهیه و مصرف می‌کنند.
مهم‌ترین خاصیت عسل طبیعی، ضد میکروب بودن آن است. عسل یک ماده کاملاً خوراکی بوده و محیط پرورش آن باید عاری از میکروب‌ها باشد، میکروب‌ها در معرض عسل طبیعی نابود شده و اجساد آن نیز به مرور از بین می‌روند. زیرا عسل طبیعی حاوی آنتی‌بیوتیک و برخی آنزیم‌ها است که توسط زنبورها تولید می‌شوند. عسل‌ها برای عرضه به مشتری بسته‌بندی شده و در این مرحله نیز کاملاً طبیعی هستند. هر کار اضافی که شرکت‌ها و زنبورداران پس از جمع‌آوری با عسل انجام دهند، آن را از حالت طبیعی خارج می‌کند. عسل طبیعی که حداقل فرآوری روی آن انجام شده باشد نیز ارگانیک محسوب می‌شود اما مهر گواهی ارگانیک را دریافت نمی‌کند.
تاثیر افزودنی‌ها بر عسل
افزودن مواد نگهدارنده، طعم‌دهنده ها یا استفاده از زنبورهایی که ژن آن‌ها ارتقا داده شده است، عسل را به صورت غیرارگانیک درمی‌آورد. اضافه کردن انواع توت تازه و هر نوع ماده طبیعی دیگر به عسل، طعم آن را عوض می‌کند اما تمامیت طبیعی عسل را حفظ می‌کند. غیرطبیعی بودن عسل تنها در حالتی که ماده‌ای شیمیایی یا دست‌کاری شده و به آن اضافه شود از بین می‌رود.
خواص عسل تک گیاه ارگانیک
عسل یک ماده غذایی بسیار مغذی و پرطرف‌دار است که کاربردهای فراوانی دارد. عسل تک گیاه ارگانیک دارای خواص دارویی و درمانی فراوان بوده و برای سلامت کلی بدن مفید است. ما در ادامه مقاله به معرفی برخی از مهم‌ترین فواید عسل تک گیاه ارگانیک می‌پردازیم.
کمک به درمان سرفه و سرماخوردگی
یکی از خصوصیات عسل تک گیاه ارگانیک، موثر بودن آن در بهبود التهابات گلو و کاهش سرفه است. عسل به اندازه داروی ضد سرفه دکسترومتورفان در بهبود التهابات گلو مؤثر است. همچنین ترکیب آبلیموی گرم با عسل می‌تواند به سرعت و به‌طور معجزه‌آسایی سرماخوردگی را درمان کند. عسل احتقاق گلو را از بین برده و مانع کم آبی نیز می‌شود.
تنظیم فشار خون
مطالعات نشان داده است که مصرف عسل باعث کاهش فشارخون می‌شود. فشار خون بالا می‌تواند باعث بروز مشکلات جدی قلبی شود به همین دلیل کنترل کردن آن از اهمیت بالایی برخوردار است. طی افزایش فشارخون، جریان خون و اکسیژن کمتری به قلب می‌رسد. رفته رفته قلب دچار کمبود خون و اکسیژن شده و در نهایت فرد دچار حمله قلبی می‌شود. عسل دارای ترکیبات آنتی‌اکسیدانی است که با کاهش فشار خون رابطه مستقیم دارند. مصرف عسل با تقویت آنتی‌اکسیدان‌های بدن، سطح کلسترول خون را کاهش می‌دهد.
عسل و کاهش دیابت
هنگامی‌که ما از کربوهیدرات‌ها (قندها) استفاده می‌کنیم، سطح گلوکز خون افزایش پیدا می‌کند. با افزایش سطح گلوکز خون، این پیغام برای پانکراس ارسال می‌شود که هورمون انسولین را ترشح کند. انسولین نیز باعث می‌شود تا سلول‌های ماهیچه‌ای و کبد، گلوکز را به صورت گلیکوژن در خود ذخیره کرده و هنگامی که بدن به انرژی آن نیاز دارد، آن را مانند سوخت مصرف کند. در بیماران دیابتی این چرخه به نحوی مختل می‌شود. در این بیماران، انسولین یا توسط پانکراس ترشح نمی‌شود یا کم ترشح می‌شود که به آن دیابت نوع یک گفته می‌شود. در بعضی موارد با وجود ترشح شدن انسولین، بدن در برابر آن مقاومت نشان داده و گلوکز توسط سلول‌ها جذب نمی‌شود که به آن دیابت نوع دو می‌گویند. بیماران دیابتی می‌توانند عسل مصرف کنند اما باید دقت کافی در میزان مصرف خود داشته باشند.
دیابت به این معنا نیست که شخص مورد نظر نباید از هیچ نوع قندی استفاده کند بلکه منظور این است که باید در مصرف موادی که دارای قند است دقت کرده و سطح قند خون خود را در حالت استاندارد نگه دارند. اگرچه شاخص گلیسمیک عسل با توجه به نوع آن متفاوت است اما به طورکلی میانگین این شاخص برای عسل حدود 55 و برای قند و شکر حدود 65 است. این نشان می‌دهد که عسل یک جایگزین مناسب برای قند و شکر است. عسل آویشن یکی از انواع عسل تک گیاه ارگانیک است که شاخص گلیسمیک پایینی دارد. می‌توان گفت عسل آویشن بهترین عسل تک گیاه ارگانیک برای بیماران دیابتی است که شاخص گلیسمی پایینی دارد. درهرحال عسل نیز نوعی از کربوهیدرات‌ها است که باید در مصرف آن دقت کرد. مصرف بیش از حد عسل می‌تواند باعث افزایش قند خون شود. عسل علاوه‌بر شاخص گلیسمی پایین، خواص ضد التهابی فراوانی دارد که در بهبود علائم دیابت مؤثر است.
عسل و بهبود سرطان
عسل دارای خاصیت ضدجهش‌زایی است که مانع از تاثیر مستقیم یا غیرمستقیم مواد موتاژنیک یا جهش‌زا در ساختار ژنتیکی بدن می‌شود. تمام انواع عسل تک گیاه ارگانیک باعث مهار عوامل سرطانی می‌شوند. طی تحقیقات مشخص شده است که گلوکز و فروکتوز نیز اثرات ضدجهش‌زا دارند. این خاصیت آن‌ها نسبت به مالتوز و ساکارز بیشتر است. همچنین نیگروز یکی دیگر از قندهای موجود در عسل است که دارای خاصیت محافظتی و ایمنی است.
مصرف عسل سیستم ایمنی را فعال کرده و در پیشگیری از سرطان و متاستاز مفید است. مصرف عسل به صورت خوراکی، پیش از تلقیح سلول تومور، ممکن است بر انتشار آن تاثیر داشته باشد. هنگامی که عسل پیش از تلقیح سلول تومور مصرف شود، اثر ضدمتاستازی چشمگیری دارد. همچنین عسل دارای خواص ضدتکثیری سلول‌های سرطانی است که در کنار خواص آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهابی آن، تأثیر بسیار زیادی دارد.
طبق تحقیقات صورت گرفته، عسل یک عامل شیمی درمانی بالقوه در مقابله با سرطان کولون معرفی شده است. در حالت کلی می‌توان گفت که مصرف عسل تک گیاه ارگانیک به دلیل خواص تقویت عملکرد سیستم ایمنی و جلوگیری از تکثیر و رشد سلول‌های سرطانی، ریسک کلی ابتلا به سرطان را کاهش داده و توانایی بدن در مبارزه با سرطان را بهبود می‌بخشد. همچنین عسل قابلیت سلول‌های تومور در نابود کردن یکدیگر را تسهیل کرده و به این ترتیب از رشد سلول‌های سرطانی جلوگیری می‌کند.
عسل تک گیاه ارگانیک و کاهش درد معده
عسل به طور معمول رفلاکس اسیدی معده، درد ناشی از زخم معده و سوءهاضمه را آرام می‌کند. عسل خاصیت ضدقارچی و ضدباکتریایی دارد و می‌تواند برای درمان رفلاکس معده و سایر عوارض جانبی آلودگی مواد غذایی مفید باشد. همچنین عسل حاوی پراکسید هیدروژن است که در درمان زخم معده بسیار مؤثر است. فواید عسل تک گیاه برای سلامت بدن محدود به این موارد نشده و خواص درمانی فراوان دیگری نیز دارد که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم.
عسل و مقابله با عفونت‌ها
عسل فعالیت‌های ضدباکتریایی دارد و می‌تواند در درمان عفونت‌ها مؤثر باشد. مواد موجود در عسل زخم‌های تازه را بهبود می‌بخشد. خاصیت چسبندگی بالای عسل سد مقاومی در مقابل عفونت‌ها به وجود می‌آورد. توجه داشته باشید که عسل به عنوان یک مکمل استفاده می‌شود و جایگزین کردن آن بجای داروها درست نیست.
عسل تک گیاه چه تفاوتی با عسل چند گیاه دارد؟
در تولید عسل تک گیاه ارگانیک از شهد یک گیاه واحد استفاده می‌شود. یعنی شرایطی مهیا شده است که زنبورها به صورت غالب تنها از شهد یک نوع گیاه تغذیه کنند. در ساخت عسل تک گیاه ارگانیک دو عامل مکان و زمان نقش اساسی دارد. زنبورداران باید شرایطی را مهیا کنند تا در منطقه‌ای که کندوها قرار دارند، یک نوع گیاه مشخص به میزان زیاد وجود داشته باشد. همچنین زنبورداران باید به دوره شکوفه زدن گیاه مورد نظر توجه داشته باشند.
اما برای تهیه عسل چند گیاه به هیچ عنوان نیازی به ایجاد یک شرایط محیطی خاص در زمان مشخص وجود ندارد. درنتیجه زنبورها می‌توانند از هر گیاهی تغذیه کنند. به همین دلیل تهیه عسل چند گیاه راحت‌تر است. از نظر خواص درمانی نیز عسل تک گیاه ارگانیک دارای خواص متمرکز بیشتری از یک نوع گیاه است و تأثیرات بیشتری روی سلامتی بدن دارد. عسل‌های تک گیاه آنتی‌بیوتیک‌های قوی‌تری بوده و حاوی انواع ویتامین‌ها، مواد معدنی و آنتی‌اکسیدان‌های بیشتری نسبت به نوع چند گیاه هستند.
دلیل تفاوت قیمت عسل تک گیاه و چند گیاه چیست؟
به صورت کلی قیمت عسل تک گیاه کمی بیشتر از عسل‌های چند گیاه است. این قیمت به گیاه واحدی که زنبور عسل از آن تغذیه می‌کند بستگی دارد. زیرا پوشش گیاهی عسل‌های تک گیاه در همه نقاط جهان طبق شرایط آب‌وهوایی متفاوت است و زنبوردار باید تلاش زیادی را انجام دهد تا یک پوشش گیاهی مناسب و به دور از آلودگی برای کندوهای خود تأمین کنند. طیف گسترده‌ای از عسل‌های تک گیاه ارگانیک در بازار موجود است. اغلب این محصولات عسل اقاقیا، اسطوخودوس، بابونه، آویشن، اکالیپتوس و… هستند که تفاوت آن‌ها در بعضی موارد ظریف و پیچیده و در بعضی موارد آشکار و بزرگ است. این نوع تفاوت‌ها باعث منحصربه‌فرد بودن عسل‌های تک گیاه می‌شود.
چگونگی تولید عسل تک گیاه ارگانیک
تولید عسل تک گیاه یکی از روش‌های افزایش درآمد از طریق زنبورداری است. به همین دلیل بیشتر زنبورداران حرفه‌ای تلاش می‌کنند تا در زمانی مشخص از سال به تولید عسل تک گیاه، با توجه به پوشش گیاهی منطقه خود بپردازند. برای تولید این نوع عسل، زنبورداران با حشره‌ای غیرقابل کنترل مواجه هستند. در نتیجه طبیعی است که تولید عسل از یک گیاه خاص در طبیعت بسیار سخت است. زنبورداران تلاش می‌کنند که زنبورها بیشتر روی گل‌های خاصی نشسته تا شهد غالب درون عسل بیشتر از یک گیاه باشد. برای این منظور راهکارهای مختلفی پیشنهاد می‌شود که در ادامه به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم.
انتخاب مکان صحیح قرارگیری کندو
اولین و مهم‌ترین نکته برای تولید عسل تک گیاه ارگانیک، توجه به مکان قرارگیری کندو است. زنبورها تنها در شعاع مشخصی اقدام به جمع‌آوری شهد می‌کنند. در نتیجه در زمان انتخاب محل استقرار کندو، باید مکانی را انتخاب کنید که در مساحتی بسیار بزرگ، اکثر گیاهان مشابه هم باشند.
استفاده از گیاهان معطر برای جذب زنبور
یکی از روش‌هایی که با استفاده از آن می‌توانید زنبورها را در محیط‌های دلخواه نگهداری کنید، استفاده از گیاهان معطر است که ممکن است شهد چندانی نداشته باشند. این گیاهان در واقع کمک می‌کنند تا زنبورها به مکان مورد نظر شما که گیاه مطلوبتان در آن وجود دارد کشانده شوند.
توجه به رنگ‌ها
یکی از راهکارهای جذب زنبورها به محیط‌های دلخواه، استفاده از رنگ‌های جذاب به ویژه گل‌هایی است که شکوفه‌های تک رنگ دارند. زنبورها قادر به تشخیص رنگ قرمز نیستند با این حال رنگ‌هایی مثل بنفش، آبی و زرد را به خوبی تشخیص داده و به آن‌ها واکنش نشان می‌دهند. همچنین گیاهانی که شکوفه‌های تک رنگ دارند برای زنبورها جذاب هستند. درنتیجه می‌توانید با استفاده از رنگ‌ها زنبورها را به مکان مورد نظر خود جذب کنید.
خواص عسل تک گیاه ارگانیک در طب سنتی
در طب سنتی ایرانی و چینی، عسل دارای ویژگی‌های درمانی فراوان است و برای بهبود بسیاری از اختلالات تجویز می‌شود. در ادامه مقاله بخش کوچکی از فواید عسل طبیعی را بیان می‌کنیم.
از منظر طب سنتی عسل خون‌ساز و تصفیه کننده خون، تقویت کننده سیستم ایمنی بدن، کاهش دهنده دردهای استخوانی و مفاصل، غضروف‌ساز و ترمیم کننده مفاصل، کاهش دهنده نفخ، مفید برای گرفتگی عروق، بهبود دهنده ناراحتی‌های روده و معده، ضدسرفه، مقوی مغز و اعصاب، تقویت کننده حافظه، کنترل کننده و بهبود دهنده اسپاسم، تب‌بر، بهبود دهنده آرتروز و… است.
عسل تک گیاه ارگانیک همچنین دارای خواص ضدآلرژی و انرژی بخشی است. در طب سنتی برای بهبود زخم‌ها، عسل تجویز می‌شود. عسل نه تنها برای زخم‌های ناشی از دیابت، بلکه برای درمان زخم‌های عادی، جای سوختگی‌ها، تب‌خال ها و… نیز کاربرد دارد. این خواص به دلیل وجود مقادیر بالای آنتی‌بیوتیک در عسل است. استفاده از عسل بر روی زخم و تب‌خال می‌تواند باعث پاکسازی و جلوگیری از عفونت شود. سپس با تسکین، به بهبود سریع آن کمک می‌کند. عسل تا قبل از کشف پنی‌سیلین، به عنوان یک داروی ضد عفونت استفاده می‌شده است.
در طب سنتی عسل گون یکی از مهم‌ترین و مفیدترین عسل‌های موجود است. این عسل برای درمان عفونت‌های تنفسی، دردهای اسکلتی، بهبود ایدز و سرماخوردگی مفید است. یکی از دلایل محبوبیت عسل طبیعی گون رایحه و طعم ملایم آن است. اسیدفرمیک موجود در عسل گون آن را به یک ماده بسیار مؤثر در درمان دردهای استخوانی و مفصلی تبدیل کرده است. در طب سنتی همچنین ترکیب سیاه دانه، عسل و دارچین برای درمان التهاب‌ها، زخم‌ها، اختلالات قاعدگی، مشکلات گوارشی و… توصیه می‌شود.
خرید عسل تک گیاه ارگانیک
با توجه به فواید ذکر شده برای این محصول، می‌توانید برای خرید اینترنتی عسل تک گیاه ارگانیک در تهران به بازار آنلاین به روز رسان مراجعه کنید. در به روز مارت می‌توان علاوه بر مشاهده قیمت عسل تک گیاه ارگانیک، انواع آن را بررسی کرده و با یکدیگر مقایسه کنید. برای دریافت سفارش خود کافیست آن را ثبت کنید. سپس در کمترین زمان ممکن می‌توانید سفارش خود را از فروشندگان معتبر دریافت کنید.