ادویه مخلوط ماده گیاهی است که برای بهتر کردن عطر و طعم مواد غذایی مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین ادویهها علاوه بر مصارف خوراکی، دارای خواص درمانی نیز هستند. هر ادویه میتواند شامل دانه خشک شده، میوه، ریشه، پوست یا مواد مغذی گیاهی باشد. ادویه مخلوط از ترکیب چند ماده گیاهی به دست آمده و کاربرد مشخصی دارد. در ادامه به بیان انواع ترکیبات ادویه مخلوط و خواص آن پرداخته و سپس طرز تهیه ادویه خورشتی در منزل را شرح خواهیم داد.
ادویه در زبان عربی به عنوان جمع مکسر دوا مورد استفاده قرار گرفته که معادل فارسی آن چاشنی است. ادویهجات علاوه بر بهبود عطر و طعم غذا، به عنوان ماده نگهدارنده نیز مورد استفاده قرار میگیرد. این ماده اعجابانگیز، از رشد باکتریهای مضر جلوگیری کرده و خواص فراوانی برای سلامتی به همراه دارد. ترکیب ادویه مخلوط شامل میوه، ریشه، دانه خشکشده یا پوست گیاه مورد نظر بوده و به صورت پودر خشک مصرف میشود.
ادویهها جزو مواد غذایی هستند که بر خلاف سایر مواد غذایی، کمتر در کارخانهها تولید میشوند. این مواد بیشتر به صورت کارگاهی تولید و به بازار عرضه میشود. فرآیند تولید ادویه مخلوط، موضوع پیچیدهای نبوده و مراحل خاصی ندارد. پرمصرفترین ادویههای موجود در ایران، مانند فلفل، زردچوبه، خردل و دارچین به صورت چوب کامل به خط تولید کارخانه انتقال داده شده و سپس عملیات آسیاب کردن در چندین مرحله بر روی آنها انجام میشود. در ادامه پودرهای ادویه تحت تابش اشعه گاما قرار گرفته و ضدعفونی میشود. سپس محصول، بستهبندی شده و به بازار عرضه میشود.
خوب است بدانید که بیشتر ادویههای مصرفی در ایران، از محصولات وارداتی بوده و از کشورهایی همچون هند، سریلانکا یا بنگلادش وارد میشود. به صورت کلی تنها زعفران، فلفل قرمز، گلپر، سماق، زیره سیاه و زیره سبز در ایران تولید شده و دیگر موارد به صورت وارداتی تهیه میشود.
انواع ادویه علاوه بر آنکه عطر و طعم دلپذیری به غذا اضافه میکنند، خواص و طبیعت های گوناگونی نیز دارند. با توجه به طبع انواع غذاها که شامل سرد یا گرم است، میتوان ادویهها را با یکدیگر مخلوط کرده و مصرف کنید. به این ترتیب ذائقه مصرفکننده و خاصیت انواع ادویه در انتخاب ترکیبهای آن مؤثر است. همچنین به صورت کلی برخی ادویهجات اصلی، در تهیه انواع ادویه مخلوط استفاده میشود. اکثر این ادویهجات دارای طبع گرم و متعادل بوده و خاصیت بادبری و ضدنفخ دارند. ادویه مخلوط برای طعمدار کردن انواع خوراک مناسب است. ترکیبات اصلی ادویه مخلوط شامل موارد زیر میشود:
امروزه تولیدکنندگان صنایع غذایی، ادویههای مخلوطی به بازار عرضه کردهاند که برای تهیه انواع غذا کاربرد دارند. در ادامه انواع ادویه مخلوط معرفی میشود. همچنین کاربرد ادویه مخلوط در آشپزی برای هرکدام شرح داده میشود.
تهیه این ادویه مخلوط دستور العمل مشخصی نداشته و به ذائقه مصرفکننده بستگی دارد. در ادامه سه نمونه ادویه مخلوط برای ماکارونی را مشاهده میکنید. این ترکیبات در بین مردم ایران از محبوبیت بیشتری برخوردار هستند.
شما میتوانید با استفاده از این ادویه، انواع غذاها همچون ماکارونی و پاستا را طعمدار کنید.
در تهیه این ادویه منحصر به فرد از ترکیب انواع گیاهان معطر همچون برگ بو، گشنیز، رازیانه، شبدر و پودر چیلی استفاده شده و برای طعمدار کردن انواع خورشت نیز مناسب است. ترکیبات ادویه کاری در کشورهای مختلف متفاوت بوده و طعم مشخصی تولید میکند.
در تمامی نمونههای ادویه کاری، زردچوبه وجود داشته که عنصر اصلی به شمار میرود. همچنین از دیگر ادویهجاتی همچون فلفل سیاه، زیره، پودر گشنیز، زنجبیل، چوب دارچین، میخک، دانه هل، فلفل قرمز تند و پودر سیر برای طعمدار کردن خورشتها استفاده میشود. اضافه کردن این ادویه به غذا، بوی بد گوشت را کمتر کرده و خواص بینظیری برای سلامتی بدن به همراه دارد.
ترکیب این ادویه مخلوط شامل پودر دارچین، پودر گل محمدی، پودر زیره سیاه، پودر زنجبیل، پودر هل، پودر میخک و پودر جوز هندی است. این طعمدهنده برای پخت انواع پلوهای مخلوط همچون لوبیا پلو مناسب خواهد بود.
برای بهتر کردن عطر و طعم آبگوشت، میتوانید از ترکیب پودر فلفل سیاه، زیره سیاه، زیره سبز، پودر تخم گشنیز، پودر لیمو عمانی، پودر دارچین و زردچوبه استفاده کنید.
یکی از محبوبترین کاربرد ادویه مخلوط در آشپزی، از بین بردن بوی بد ماهی است. در ترکیبات ادویه ماهی، مواد زیر وجود دارد.
بهترین ترکیب ادویه مخلوط برای تهیه خورشت قیمه مجلسی شامل موارد زیر است:
استفاده از این ادویه مخلوط که شامل ترکیبات اصلی است، سبب بالا رفتن کیفیت قرمه سبزی شده و طعم خاطرهانگیزی به آن اضافه میکند. برای این منظور کافی است پودر غوره یا لیمو را به همراه زرد چوبه، فلفل سیاه، شنبلیله خشک شده، پودر رازیانه و نمک ترکیب کرده و به سبزیجات معطر این خورشت اضافه کنید.
ترکیب این ادویه عمومی بوده و برای خوشطعم کردن انواع خورشتها، خوراکها، پلوهای مخلوط و... مورد استفاده قرار میگیرد. مواد تشکیل دهنده این ادویه شامل موارد زیر است:
اضافه کردن ترکیبات زیر به گوشت مرغ، علاوه بر بهبود طعم خوراک، بوی بد آن را نیز از بین میبرد. این ترکیبات شامل مواد زیر است:
استفاده از گوشت باکیفیت به همراه این ادویه مخلوط، سبب بهتر شدن همبرگر خانگی شده و تفاوت چشمگیری در مقایسه با کباب تابهای به وجود میآورد. این ادویه مخلوط، شامل مواردی همچون فلفل قرمز، نمک، پودر فلفل سیاه، پودر فلفل سفید، پودر سیر و پودر خردل است.
این ادویه مخصوص طبخ انواع کباب همچون کوبیده، برگ و بختیاری است. همچنین این ادویه مخلوط میتواند در غذاهای خانگی همچون کباب تابهای و کوفته قلقلی نیز مورد استفاده قرار بگیرد. ترکیبات این ادویه شامل موارد زیر است:
تنوع ادویهجات برای تهیه کباب کوبیده اندک بوده و تنها به نمک، فلفل سیاه و زعفران نیاز است.
استفاده از ادویههای مناسب و صحیح برای تهیه یک پیتزای خوشمزه ضروری است. به صورت کلی دو نوع ترکیب زیر برای تهیه ادویه پیتزا پیشنهاد میشود:
بسته به نوع ترشی از ترکیب و انواع مشخصی ادویهجات استفاده میشود.
ادویه مخلوط برای مزهدار کردن فلافل، شامل چهار ادویه اصلی است. این ادویه از ترکیب پودر انبه، فلفل سیاه، زردچوبه و پودر جوز هندی تشکیل میشود. بسته به ذائقه، میتوان پودر زیره سیاه، پودر تخم گشنیز، پودر زنجبیل، نمک و فلفل قرمز نیز به آن اضافه کرد.
در تهیه این ادویه مخلوط، هر شخص بنا بر ذائقه و تجربیات خود، ترکیبات آن را انتخاب میکند. به صورت کلی این ادویه شامل پودر پیاز، نمک، فلفل، آویشن، پودر سیر، پاپریکا، زردچوبه و زعفران میشود.
از این ترکیب میتوان برای پخت گوشت قرمز یا گوشت چرخکرده استفاده کرد. این ترکیب شامل زردچوبه، پودر زیره، برگ بو، فلفل سیاه، دارچین، تخم گشنیز، چیلی، پودر سیر، پودر پاپریکا، پودر زنجبیل، پودر هل و پودر میخک است.
بسیاری از ترکیبات ادویه مخلوط، بسته به ذائقه مردم یک منطقه شکل گرفته که نام آن منطقه را نیز دارا هستند. از ادویه مناطق میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
این ادویه خوشطعم و خوشمزه، مخصوص استان سیستان و بلوچستان بوده و ترکیبی از چند ماده مغذی است. ترکیبات این محصول شامل گندم، پیاز، تخم گشنیز، تخم شوید، زیره سبز، زیره سیاه، زردچوبه، نمک، فلفل و گوجه فرنگی است. برای تهیه این ادویه مخلوط نیز ابتدا گندمها را شسته و سپس به خوبی میپزند. سپس پیاز را رنده کرده و به گندم پخته اضافه میکنند. در ادامه تمامی مواد را آسیاب کرده و داخل ظرف مناسبی میریزند. سپس مخلوط را ورز داده تا به صورت خمیر منسجمی درآید. در پایان خمیر را به قطعات دلخواه برش زده و به مدت ۱۰ روز در سایه خشک میکنند.
مردم شهر مشهد ادویهجات رنگینی همچون دارچین، سماق، گلپر، زنجبیل، فلفل سیاه، فلفل قرمز و زردچوبه را با یکدیگر ترکیب میکنند. اضافه کردن این ادویه به غذا، علاوه بر بهبود عطر و طعم آن، سبب خوشرنگتر شدن آن نیز میشود.
در شهرهای جنوبی ایران برای طعمدار کردن انواع غذاهای مخصوص همچون سمبوسه، از ترکیبات زیر استفاده میشود.
مردم این کشور از ترکیب پونه، ریحان، رزماری، آویشن، فلفل قرمز و مرزنجوش برای تهیه انواع پاستا، پیتزا، لازانیا و ماکارونی استفاده میکنند.
مردم این مناطق، ادویهجات دارای طعم قوی را با یکدیگر ترکیب کرده و به انواع غذا اضافه میکنند. این ادویهجات معطر شامل پودر زیره، رازیانه، تخم گشنیز، جوز هندی، دارچین و فلفل سیاه است.
غذاهای کشور هند به عنوان پرادویهترین خوراکهای جهان شناخته میشود. مردم این کشور از ترکیب دارچین، زنجبیل پودر شده، ریشه جوز هندی، زیره سیاه، زیره سبز، رازیانه، تخم گشنیز، هل سبز، هل سفید، فلفل، زردچوبه، میخک و فلفل قرمز استفاده کرده و انواع غذاهای خود را خوشرنگ و خوشطعم میکنند.
انواع ادویه همچون زیره، فلفل، پودر پاپریکا، پودر سیر و پودر میخک با یکدیگر ترکیب شده و ادویه مکزیکی را میسازند.
از دیگر انواع ادویه مخلوط میتوان به ادویه سالاد، ادویه ماست و خیار، ادویه لیمو و فلفل نیز اشاره کرد.
متخصصان تغذیه دریافتهاند که مصرف ادویه تأثیرات باورنکردنی بر روی سلامت بدن دارد. این ماده خوراکی متنوع علاوه بر مصرف غذایی، مصرف دارویی نیز داشته و به تناسب اندام، سلامتی گوارش و تسکین دردها کمک میکند. در ادامه به بیان فواید چند مورد از پرمصرفترین ادویهجات اشاره خواهیم کرد.
این ادویه اعجاب انگیز از ترکیب حدود ۲۰ نوع گیاه مفید به دست میآید. همین امر سبب شده تا خاصیت کاری بیشتر از دیگر ادویهجات بوده و خواص فراوانی برای مصرفکنندگان به همراه بیاورد. همچنین عنصر اصلی پودر کاری، زردچوبه است که سبب ایجاد رنگ زیبا در غذا شده و خاصیت فراوانی به آن اضافه میکند. زردچوبه دارای عامل ضد التهاب بوده و به عنوان آنتی اکسیدانی قوی شناخته میشود. مصرف این ادویه موجب کاهش التهاب مفاصل شده و از ابتلا به سرطان پروستات و سرطان روده بزرگ جلوگیری میکند. همچنین مصرف ادویه کاری حافظه را تقویت کرده و سرعت انعقاد خون را بالا میبرد.
این ادویه به صورت معمول با غذاهایی که طبع سرد دارند، سرو میشود. همچنین این ادویه بوی قوی دارد که موجب خوشبو شدن غذا میشود. مصرف دارچین سطح قند خون را کاهش داده و کلسترول و تریگلیسیرید بدن را کنترل میکند. همچنین آنتی اکسیدانهای موجود در این ادویه، انواع التهابات بدن را درمان میکند. از دیگر فواید دارچین میتوان به مواردی همچون درمان بیخوابی، خوشبو کردن نفس، افزایش طول عمر، کمک به لاغری، درمان آکنه صورت و بهبود رنگ چهره نیز اشاره کرد.
از دیگر ادویههای پرمصرف میتوان به زنجبیل اشاره کرد. مصرف این ادویه برای از بین بردن حالت تهوع، پس از انجام شیمیدرمانی توصیه شده و سرطان روده بزرگ را نیز درمان میکند. این گیاه مفید همچون آسپرین عمل کرده و التهابات روده را کاهش میدهد. همچنین مصرف زنجبیل موجب محافظت از کبد، کاهش تجمع چربی در شکم، جذب مواد مغذی و افزایش ترشح بزاق دهان نیز میشود.
این ادویه تند و جذاب سرشار از ویتامین C بوده و آنتی اکسیدانهای فراوانی در خود جای داده است. مصرف فلفل موجب شده تا آثار شیمیایی مواد، در بافتهای بدن کاهش یافته و سلامت قلب تضمین شود. فلفل برای کاهش دردهای عضلانی، بهبود زخم معده، جلوگیری از ابتلا به دیابت و تسریع هضم غذا استفاده میشود. همچنین در برخی پمادها از فلفل قرمز برای بهبود دردهای عضلانی و مفصلی استفاده میشود.
این ادویه طعم تندی داشته و شامل سه رنگ سفید، سیاه و کهربایی است. دانههای زیره دارای ارزش دارویی فراوانی بوده و سرعت هضم غذا را دو چندان میکند. ارزش غذایی این دانههای مغذی نیز بالا است. به صورتی که در هر صد گرم زیره، مقدار زیادی ویتامین، آهن، کلسیم، منیزیم، منگنز، فسفر، سدیم و روی یافت میشود. از فواید این ادویه میتوان به بهبود سرماخوردگی، درمان کم خونی ناشی از فقر آهن، رفع یبوست، کاهش خارش پوستی و... اشاره کرد.
طبیعت سیر گرم بوده و در آشپزی ایرانی موارد مصرف فراوانی دارد. این ادویه خوشبو، خاصیت ضد باکتری داشته و قدرت چربیسوزی زیادی دارد. با مصرف پودر سیر، رادیکالهای آزاد و فلزات سنگین از بدن دفع شده و کلسترول خون کاهش مییابد.
به این ترتیب فواید ادویه مخلوط شامل تمامی خواص ادویهجات بوده و مصرف آن ارزش غذایی هر وعده را دو چندان میکند.
امروزه محصولات ادویه مخلوط متنوعی در دسترس است و مصرفکنندگان میتوانند انواع ادویه مخلوط را در بستهبندیهای کاربردی و بهداشتی دریافت کنند. برای خرید ادویه مخلوط کافی است به بازار آنلاین به روز مارت مراجعه کنید. سایت به روز مارت این امکان را فراهم کرده است تا ضمن مشاهده قیمت ادویه مخلوط، انواع برندهای موجود در بازار را مشاهده کرده و سپس خرید خود را ثبت کنید. با خرید از سایت به روز مارت، کیفیت ادویه مخلوط را تضمین شده بدانید.
در این قسمت به معرفی روش تهیه ادویه خورشتی در منزل میپردازیم.
مواد لازم:
زردچوبه: یک قاشق غذاخوری
پودر زیره: یک قاشق غذاخوری
دارچین: یک قاشق غذاخوری
تخم گشنیز: یک قاشق غذاخوری
فلفل سیاه: یک قاشق مرباخوری
فلفل قرمز: یک قاشق مرباخوری
طرز تهیه
ابتدا تمام مواد را به خوبی بررسی و اطمینان حاصل کنید ادویهجات حاوی شن یا قطعات بزرگ چوب نباشند. اکنون هر ادویه را به صورت مجزا آسیاب کنید. این کار سبب میشود تا عطر ادویهجات به خوبی حفظ شود. سپس تمامی ادویهجات پودر شده را با یکدیگر مخلوط کرده و بر روی حرارت ملایم قرار دهید. توجه داشته باشید که ادویه مخلوط نباید در معرض حرارت زیاد قرار بگیرد، زیرا تلخ خواهد شد. پس از آنکه ادویه مخلوط اندکی تفت داده شد، شعله را خاموش کنید. پس از خنک شدن، مواد را دورن یک ظرف دربسته و به دور از رطوبت قرار دهید. ادویه مخلوط خانگی تا شش ماه سالم خواهد ماند.