حلوا یک نوع شیرینی معروف ایرانی بوده که انواع مختلفی نیز دارد. این خوراکی شیرین در بسیاری موارد به عنوان دسر، غذا یا میان‌وعده سرو می‌شود. مواد اولیه این دسر بر حسب نوع و طعم آن مختلف بوده و خواص متنوعی را شامل می‌شود. در ادامه انواع حلوا و خواص آن را معرفی کرده و سپس روش تهیه حلوا در منزل را شرح خواهیم داد.
همه چیز در مورد حلوا
واژه حلوا تقریبا به صورت مشترک در هر چهار زبان عربی، فارسی، اردو و ترکی استفاده می‌شود. اصیل‌ترین نوع این دسر از آرد گندم تهیه شده و از گذشته در آیین‌های سوگواری و مراسمی از این دست استفاده می‌شده است. البته نوع ویژه‌ای از این دسر نیز در شهر بهبهان تولید می‌شود که آرد برنج، ماده اصلی آن به شمار می‌رود. در تهیه این نوع حلوا ابتدا برنج خرد یا آرد شده را با روغن، شکر، هل و گلاب ترکیب کرده و می‌پزند. پس از دم کشیدن برنج، آن را به صورت لقمه‌های مخروطی شکل درآورده و با دارچین تزیین می‌کنند.
ترکیبات حلوا نیز شامل سه دسته مواد اصلی می‌شود. مواد نشاسته‌ای مانند آرد گندم، آرد برنج، نخود، کنجد یا ارده، آرد جوانه گندم، عدس و نخود، پایه اصلی این دسر به شمار می‌روند. دسته دیگر مختص به چربی‌ها خواهد بود. در تهیه این دسر از انواع روغن‌های حیوانی، گیاهی یا شیر استفاده می‌شود. در دسته سوم نیز از انواع مواد قندی همچون پودر قند، شکر، نبات، صمغ‌های گیاهی، شیره انگور، خرما و عسل برای شیرین کردن این دسر استفاده می‌شود.
علاوه بر سه دسته گفته شده، مواد دیگری برای بهبود عطر، رنگ و طعم حلوا به آن اضافه می‌شود. از جمله این مواد می‌توان به هویج، کدو و انواع آجیل‌ها اشاره کرد. همچنین انواع ادویه نیز در تهیه این دسر کاربرد دارد. این مواد افزودنی شامل زیره، گل بابونه، رازیانه، تخم گشنیز، زنجبیل، دارچین، گلاب و زعفران است.
امروزه انواع حلوا به شیوه‌های متفاوت و مدرن نیز تولید می‌شود. در طرز تهیه حلوای مدرن، آرد با حرارت بسیار کم تفت داده شده و سپس پودر قند به جای شربت به آن اضافه می‌شود. در انتها مواد افزودنی و جذاب دیگری به آن افزوده می‌شود. همین امر سبب می‌شود تا این دسر شکل‌پذیری بهتری پیدا کرده و طعم‌های فانتزی و جالبی پیدا کند.
خواص حلوا
چنانکه گفته شد مواد تشکیل‌دهنده این دسر مقوی شامل آرد، روغن و مواد قندی است. هر کدام از موارد گفته شده به تنهایی خواص و فواید بی‌شماری را به رژیم غذایی اضافه می‌کند. برای مثال انواع آرد و به خصوص آردهای حاوی سبوس، مواد مغذی همچون ویتامین‌های خانواده B و مواد معدنی مانند کلسیم، منیزیم، آهن و... را در خود جای داده است.
انواع روغن استفاده شده در حلوا نیز انرژی بدن را افزایش داده و از انواع ویتامین‌های محلول در چربی مانند ویتامین A و E برخوردار هستند. توجه داشته باشید که در هنگام پخت این خوراکی شیرین، باید میزان روغن کنترل شود. همچنین اگر در تهیه حلوا از مواد شیرین‌کننده طبیعی مانند خرما یا شیره انگور استفاده شود، فواید این دسر دو چندان می‌شود. آهن و اسیدفولیک موجود در این شیرین کننده‌ها، کم‌خونی را درمان خواهد کرد.
در نظر داشته باشید که انواع این دسر، دارای طبع گرم بوده و در طب سنتی برای از بین بردن سردی و بلغم تجویز می‌شود. از دیگر خواص حلوا می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
بهبود عملکرد سیستم گوارش
حلوا به دلیل دارا بودن میزان مناسبی قند، سبب تحریک روده‌ها شده و از ابتلا به یبوست جلوگیری می‌کند. همچنین مصرف میزان اندکی از این دسر شیرین، به درمان زخم معده کمک خواهد کرد.
کمک به درمان سرماخوردگی
مصرف این ماده شیرین به عنوان بمب انرژی، می‌تواند روند بهبود سرماخوردگی را سرعت ببخشد. برای این منظور در هنگام تهیه حلوا، باید آرد به میزان کمتری تفت داده شود.
همچنین باید خاطر نشان کرد که کالری حلوا بالا بوده و زیاده‌روی در مصرف آن، موجب ابتلا به دیابت، چاقی و اضافه وزن خواهد شد.
انواع حلوا
در ادامه این مطلب انواع حلواهای سنتی و مدرن معرفی خواهد شد. همچنین بسته به نوع مواد اولیه، فواید حلوا نیز متفاوت بوده که در ادامه به بیان این موارد می‌پردازیم.
حلوای آرد گندم
در تهیه این دسر سنتی، از آرد گندم به عنوان نشاسته اصلی استفاده می‌شود. نشاسته موجود در آرد گندم، یکی از درشت‌مغذی‌های اصلی برای تقویت بدن به شمار می‌رود. به این ترتیب با مصرف هر ۳۰ گرم آرد گندم، ۱۵ گرم کربوهیدرات، سه گرم پروتئین و یک گرم چربی به رژیم غذایی اضافه شده و ۸۰ کیلو کالری در بدن تولید می‌کند.
چنانچه در تهیه این دسر شیرین، به جای آرد سفید از آرد سبوس‌دار استفاده شود، ویتامین‌هایی همچون ویتامین‌های خانواده B و مواد معدنی مختلفی مانند آهن، منیزیم، کلسیم و... به رژیم غذایی اضافه می‌شود. به علاوه استفاده از آرد جوانه گندم، خاصیت ضد سرطانی داشته و از ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی جلوگیری می‌کند.
حلوای آرد برنج
آرد برنج از آسیاب کردن دانه‌هایی که بیش از اندازه خرد و شکسته شده‌اند، به دست می‌آید. استفاده از این نوع آرد در تهیه این دسر خوشمزه، خواص دارویی و درمانی بسیاری همچون کاهش تب، رفع عطش، تسکین دردهای صفراوی و تقویت قوای جنسی را به همراه داشته و از ابتلا به انواع سرطان جلوگیری می‌کند. زمان تهیه حلوای آرد برنج حدود ۵۰ دقیقه بوده و می‌توان آن را به عنوان میان‌وعده، همراه با چای سرو کرد.
حلوای گل محمدی
یکی از بهترین دسرهای موجود، حلوای گل محمدی شناخته شده است. این دسر به عنوان حلوای مجلسی نیز سرو می‌شود. ترکیبات این میان‌وعده شامل آرد، کره، روغن مایع، عسل، پودر قند، پودر گل محمدی، هل، گلاب و بادام است. طرز تهیه این دسر ایرانی با تفت دادن انواع آرد آغاز می‌شود. سپس عصاره گل‌محمدی یا گلاب را به شربت حلوا اضافه کرده و با مواد اولیه ترکیب می‌کنند. زمان آماده سازی و تهیه آن نیز حدود ۴۰ دقیقه خواهد بود. مصرف این نوع حلوا برای درمان زخم‌های دهان، سردرد و گلودرد مفید بوده و بی‌خوابی را رفع می‌کند. همچنین انواع بیماری‌های گوارشی و تنفسی نیز با مصرف گلاب درمان می‌شود.
حلوای لبو
این دسر نیز یکی از انواع حلواهای مجلسی به شمار رفته و به شیوه سنتی تهیه می‌شود. گیاه لبو با رنگ جذاب خود، ظاهری فانتزی به حلوا داده و همچنین فواید دارویی فراوانی به همراه می‌آورد. مواد لازم برای تهیه این دسر شیرین شامل آرد، شکر، لبوی پخته، روغن، گلاب، آب و هل است. زمان تهیه این حلوا حدود ۶۰ دقیقه بوده و می‌توان از آن به عنوان دسر یا میان‌وعده استفاده کرد.
همچنین مصرف لبو، فشار خون را پایین آورده و سیستم خون‌رسانی را بهبود می‌دهد. از دیگر فواید این دسر شیرین می‌توان به بهبود عملکرد کبد، افزایش انرژی بدن، بهبود سلامت مغز، کنترل سطح قند خون و درمان کم‌خونی اشاره کرد.
حلوای زعفرانی
یکی از محبوب‌ترین دسرهای سنتی ایران، حلوای زعفرانی است. افزودن میزان مناسبی زعفران به این دسر شیرین، علاوه بر بهبود رنگ و عطر، خواص دارویی بسیاری نیز به آن اضافه می‌کند. برای تهیه این دسر از آرد، شکر، آب، روغن مایع، کره، گلاب، زعفران و هل استفاده می‌شود. مدت زمان پخت آن نیز حدود ۴۰ دقیقه خواهد بود. از فواید این دسر می‌توان به افزایش قدرت بینایی، جلوگیری از ابتلا به سرطان، درمان بیماری‌های التهابی همچون آرتروز، درمان افسردگی و بهبود عملکرد سیستم هضم اشاره کرد.
حلوای هویج
رنگ جذاب و نارنجی حلوای هویج سبب شده تا این دسر در دسته حلواهای مدرن جای گیرد. البته در نظر داشته باشید که امروزه هویج در بسیاری از رنگ‌های متنوع همچون زرد، سفید، قرمز و بنفش نیز موجود است. در تهیه این دسر، به صورت ویژه از آرد برنج به جای آرد گندم استفاده می‌شود. هویج به دلیل دارا بودن میزان زیادی بتاکاروتن، موجب تولید ویتامین A در بدن می‌شود. همچنین این ماده خوراکی حاوی مقدار مناسبی فیبر، ویتامین K، پتاسیم و آنتی اکسیدان نیز هست. این مواد معدنی به تقویت سیستم ایمنی بدن و محافظت پوست کمک شایانی کرده و از ریه و لوله‌های گوارشی در مقابل عوامل مهاجم محافظت می‌کند.
حلوای خرما
استفاده از خرما به جای شیرین‌کننده‌های مصنوعی همچون شکر، سبب شده تا حلوای خرما به عنوان یکی از دسرهای مقوی و رژیمی شناخته شود. همچنین خرما بسیار انرژی‌زا بوده و سرشار از آنتی اکسیدان است. این ماده مغذی سبب می‌شود تا از آسیب سلولی جلوگیری شده و التهابات بدن کاهش پیدا کند. از دیگر فواید خرما می‌توان به رفع یبوست، افزایش استحکام ستون فقرات و استخوان‌ها، درمان بیماری‌های گوارشی و بهبود سلامت قلب اشاره کرد.
حلوای زنجبیلی
اضافه کردن زنجبیل به مواد اولیه حلوا سبب می‌شود تا طبع گرم آن افزایش یافته و برای مصرف در فصول سرما مناسب باشد. برای تهیه این دسر کافی است پودر زنجبیل، آرد و پودر هل را با یکدیگر ترکیب کرده و تفت دهید. سپس روغن و کره را نیز به آن اضافه کنید. از خواص زنجبیل می‌توان به بهبود سیستم گوارشی، رفع یبوست، کمک به افزایش ایمنی بدن، افزایش قدرت بدن، تقویت‌کننده قلب و عروق، کاهش دردهای مفاصل و رفع بیماری‌های عصبی اشاره کرد.
حلوا ارده یا حلوا شکری
این خوراکی شیرین بسیار مقوی بوده و بیشتر در وعده صبحانه مصرف می‌شود. برای تهیه این نوع دسر سنتی از آرد، شکر، تخم مرغ، هل و چوبک استفاده می‌شود. همچنین ارده از آسیاب کردن دانه‌های برشته کنجد به دست می‌آید. در دانه‌های کنجد مواد معدنی همچون پروتئین، ویتامین‌های خانواده B، ویتامین A، D و اسیدهای چرب غیراشباع وجود دارد. به این ترتیب مصرف این ماده خوراکی در وعده صبحانه، به افزایش قدرت یادگیری، تقویت حافظه و بهبود عملکرد ذهنی کمک شایانی خواهد کرد. از دیگر فواید این صبحانه مقوی می‌توان به درمان بیماری‌های کبدی و کلیوی، استحکام استخوان و دندان‌ها، کاهش فشار خون بالا و تامین انرژی روزانه اشاره کرد.
از دیگر انواع این دسر شیرین می‌توان به حلوای خشک تبریز یا لوز، حلوای رولتی، حلوای ویفری یا میکادو و حلوای دورنگ اشاره کرد. این دسرها برای پذیرایی در مجالس رسمی بسیار مناسب خواهند بود.
خرید اینترنتی حلوا در تهران
امروزه کارگاه‌ها و صنایع غذایی متعددی نسبت به تولید انواع حلوا اقدام کرده‌اند. تزئینات و بسته بندی‌های شیک و مجلسی این محصولات، موجب شده این دسر شیرین و مقوی به عنوان پذیرایی در مراسم رسمی مورد استفاده قرار گیرد. برای خرید حلوا کافی است تا به بازار آنلاین به روزرسان مراجعه کرده و انواع محصولات را با یکدیگر مقایسه کنید. همچنین با بازدید از سایت به روز رسان قادر خواهید بود از انواع قیمت حلوا اطلاع پیدا کرده و سپس کالای مورد نظر خود را انتخاب کنید. با خرید از این سایت می‌توانید کالای باکیفیت و مرغوب خود را به صورت غیرحضوری و درب منزل دریافت کنید.
طرز تهیه حلوا به روشی خانگی
از روزگاران قدیم تهیه حلوا برای پذیرایی در انواع مراسم‌ها و مجالس رواج زیادی داشته است. در ادامه طرز تهیه حلوا را شرح داده و چند روش تزئین حلوای مجلسی را آموزش می‌دهیم.
مواد لازم برای تهیه حلوا
آرد: پنج پیمانه
روغن: دو نیم پیمانه
هل: یک قاشق غذاخوری
زعفران دم‌کرده: سه الی چهار قاشق غذاخوری
شکر. سه پیمانه
آب: سه پیمانه
گلاب: یک پیمانه
نکات لازم در خصوص مواد اولیه حلوا
آرد: بهترین نوع آرد برای تهیه حلوا، آرد سبوس‌دار است. برای این منظور می‌توانید آرد مورد نیاز خود را از مراکز تهیه نان سنگک تهیه کنید. آرد سنگک به دلیل دارا بودن گلوتن کمتر، بافت حلوا را لطیف‌تر کرده و از کش‌دار شدن آن جلوگیری می‌کند. در واقع می‌توان استفاده از آرد سنگک را به عنوان فوت و فن سفت نشدن حلوا در نظر گرفت.
البته در نظر داشته باشید که استفاده از آرد سبوس دار به تنهایی، موجب تیره شدن رنگ حلوا می‌شود. بنابراین پیشنهاد می‌شود که برای تهیه این دسر، آرد سفید و سبوس‌دار را با یکدیگر ترکیب کنید. همچنین توجه داشته باشید که استفاده از آرد سبوس‌دار، نیاز آرد به روغن و شربت را افزایش می‌دهد.
روغن: برای تهیه حلوا بهتر است از ترکیب روغن مایع، روغن جامد و کره استفاده کنید. برای این منظور کافی است روغن جامد و کره را به میزان مساوی ترکیب کرده و سپس نصف این مقدار را برای روغن مایع در نظر بگیرید. استفاده از روغن مایع، بافت این دسر خوشمزه را لطیف‌تر کرده و اضافه کردن کره نیز طعم آن را بهبود می‌دهد.
زعفران: قیمت بالای زعفران سبب شده تا تعداد کالاهای تقلبی در این زمینه افزایش چشمگیری داشته باشند. برای بررسی کیفیت زعفران، مقداری زعفران را بین انگشتان قرار داده و فشار دهید. چنانچه رشته‌های زعفران در اثر فشار روغن تولید کرد، نشان از تقلبی بودن محصول دارد. به صورت کلی زعفران‌های تقلبی به صورت براق روانه‌ی بازار می‌شوند.
طرز تهیه حلوا
در ابتدا آرد را برای سه بار الک کرده و سپس درون تابه‌ای مناسب بریزید. تابه را روی حرارت ملایم قرار داده و به صورت مداوم هم بزنید. بسته به حجم آرد، پس از 20 الی 30 دقیقه، بوی خامی آرد گرفته شده و رنگ آن اندکی تغییر می‌کند. توجه داشته باشید که هرچه رنگ آرد به قهوه‌ای نزدیک‌تر شود، طعم حلوا تلخ‌تر خواهد شد.
در قدم بعدی روغن‌ها را با یکدیگر مخلوط کرده و سپس به آرامی به آرد اضافه کنید. در این مرحله نیز باید مواد را به صورت مداوم هم بزنید. مقدار روغن به اندازه‌ای مناسب خواهد بود که حلوا به راحتی هم زده شده و همچنین بافت آن سفت نباشد. به صورت کلی حدود 30 دقیقه کافی است تا بوی روغن از بین برود.
هنگامی‌که آرد و روغن را تفت می‌دهید، می‌توانید هم‌زمان شربت را نیز تهیه کنید. برای این منظور ابتدا آب و شکر را با یکدیگر مخلوط کرده و سپس بر روی حرارت ملایم قرار دهید. توجه داشته باشید که حرارت زیاد موجب غلیظ شدن شربت و در ادامه خشک شدن حلوا می‌شود. همچنین مواد شربت را به صورت مداوم هم بزنید تا دانه‌های شکر به خوبی در آب حل شوند.
پس از حل شدن کامل شکرها، حدود پنج دقیقه به آن زمان بدهید تا شربت بجوشد. پس از این مدت گلاب را اضافه کرده و برای سه دقیقه دیگر روی حرارت قرار دهید. سپس بلافاصله زیر حرارت را خاموش کنید.
نکات مهم برای تهیه شربت حلوا
یکی از این نکات مهم، کیفیت متفاوت آردها است. برای این منظور باید مقدار شربت را بیشتر از حد معمول آماده کنید، زیرا آردهای متفاوت به مقدار شربت متفاوتی نیز احتیاج دارند. توجه داشته باشید که در صورت اضافه آمدن شربت، می‌توانید آن را به مدت یک هفته نگهداری کنید.
ترکیب کردن شربت و مخلوط حلوا
پس پایان یافتن مرحله قبل، هل را به مخلوط آرد و روغن اضافه کرده و آن را از روی حرارت بردارید. سپس بلافاصله شربت گرم را به مخلوط آرد اضافه کرده و هم بزنید. توجه داشته باشید که شربت باید به صورت تدریجی به مواد اضافی شود. پس از آن که بخشی از شربت را اضافه کردید، اندکی زعفران نیز به مواد اضافه کرده و هم بزنید. مقدار شربت باید به اندازه‌ای باشد که بافت حلوا سفت نشده و کاملا نرم و لطیف باشد.
حلوای تهیه شده را می‌توانید به شکل‌های مختلف تزئین و سرو کنید. البته سرو حلوا به صورت لقمه‌ای مناسب‌تر بوده و توصیه می‌شود. برای این منظور می‌توانید از انواع قالب‌های سیلیکونی استفاده کرده و حلوا را به صورت قالبی درآورید. همچنین می‌توانید از نان‌های میکادو استفاده و حلوا را به صورت ویفری درست کنید. بهترین حالت برای تهیه این نوع دسر، دو لایه حلوا و سه لایه نان خواهد بود. سپس با کمک خط‌کش و چاقوی اره‌ای، ویفر را به اندازه دلخواه برش بزنید. در تمامی موارد می‌توانید از شکلات ذوب شده، خلال بادام، خلال پسته یا پودر نارگیل برای تزئین استفاده کنید.