لیمو عمانی

لیمو عمانی یک چاشنی پرکاربرد در آشپزی و آشپزخانه‌های ایرانی و البته کشورهای شرقی است و امروزه دامنه‌ی استفاده‌ از آن به کشورهای اروپایی و امریکایی هم کشیده شده. لیمو عمانی به اشکال مختلف پَر، پَرک، پودری و کامل مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این مطلب می­خواهیم درمورد آن صحبت کنیم.

لیمو عمانی چیست؟

لیمو عمانی در اصل لیموی ترش شیرازی است که تحت تاثیر فرایندهای مختلف خشک شده و موادی به آن اضافه شده است تا طعم مطلوب و دلخواه را پیدا کند. در واقع طعم لیمو عمانی برگرفته از ترشی لیمو ترش شیرازی است که به آن لیمو سنگی هم می‌گویند. در طی فرایند خشک شدن به آنها موادی مثل نمک هم پاشیده می‌شود و این چنین طعمی ترش، شور و کمی تلخ خلق می‌شود که در اغلب خورشت‌های ایرانی جایگاه مهم و غیرقابل چشم‌پوشی پیدا می‌کند.

روش تهیه لیمو عمانی

لیمو ترش میوه‌ای گرمسیری است و برداشت آن در شهر زیبای شیراز در فصول تابستان و ابتدای پاییز انجام می‌شود. درست در همین ماه‌ها از سال است که فرایند تهیه‌ و تولید لیمو عمانی هم شروع می‌شود. بعد از برداشت لیموها آنها را روی سطح صاف زمین و بر پارچه‌هایی که روی زمین کشیده‌ شده، می‌ریزند. لیموها روی هم تلنبار نمی‌شوند، بلکه در تماس با نور آفتاب و هوای باز قرار می‌گیرند و همین بخش از فرآیند به خودی خود از چندین روز تا هفته طول می‌کشد.

وقتی که پوست لیموها به قدر کافی بی‌آب، خشک، ترد و نازک شد، وارد بخش دوم فرایند می‌شوند. به این صورت که از روی پارچه‌ها جمع می‌شوند و در دستگاه‌های بخار مخصوص یا دیگ‌ها بزرگ مخصوص این کار ریخته می‌شوند تا کاملا پخته شوند. بعد از این که در آب و بخار حسابی حرارت دیدند و پخته شدند، نوبت به خشک شدن مجدد می‌رسد. این مرحله شامل خشک‌کننده‌های بزرگی می‌شود که لیموهای پخته شده‌ باید در آنها ریخته و کاملا پوک و خشک شوند. محصولی که در نهایت از این دستگاه‌ها خارج می‌شود، همان لیمو عمانی است که در خورشت‌های قرمه‌سبزی، قیمه و کرفس دیده‌اید.

کاربردهای لیمو عمانی در غذا و خوراک

با این که اغلب ما به وجود لیمو عمانی در غذاهای خورشتی عادت کرده‌ایم، اما باید گفت که کاربرد این محصول خوش‌طعم و این چاشنی دل‌انگیز محدود به غذاهای خورشتی و البته غذاهای ایرانی نیست.

یکی از کاربردهای لیمو عمانی بخشیدن عطر و طعم روح‌نواز، تند، ترش و کمی تلخی به چای است. افراد بسیاری در سراسر دنیا پرک‌های لیمو عمانی یا قطعات برش‌ خورده‌ی لیمو عمانی را به انواع چای خود اضافه می‌کنند تا از طعم و عطر منحصر به فرد آن لذت ببرند. در استفاده از لیمو عمانی به عنوان طعم‌دهنده‌ی چای محدودیتی ندارید؛ می‌توانید در هنگام دم کردن چای چند برش از لیمو عمانی یا کمی از پرک‌های آن را به قوری چای سبز، سیاه، سفید، ترش و حتی ارل گری خود اضافه کنید، بعد از دم کشیدن، آن را از قوری بیرون بیاورید و نوش جان کنید.

به علاوه دمنوش‌های بی‌نظیری با استفاده از انواع اشکال لیمو عمانی وجود دارند که می‌توانید در پایان یک روز کاری سخت و شلوغ به خودتان هدیه بدهید. دمنوش پرفایده، خوش‌‎طعم و معطر لیمو عمانی و عسل یکی از آنها است و در ادامه طرز تهیه آن را می‌خوانید.

طرز تهیه دمنوش لیمو عمانی و عسل

برای تهیه‌ی این دمنوش به تجهیزات خاصی احتیاج ندارید. یک قوری که ترجیحا چینی باشد کفایت می‌کند. برای شیرین کردن این دمنوش می‌توانید به دلخواه از شکر، عسل یا زعفران استفاده کنید. اگر انتخاب شما زعفران است، در میزان استفاده جانب احتیاط را داشته باشید. اگرچه عطر و طعم بی‌نظیری که زعفران به دمنوش شما اضافه می‌کند، چیزی فراتر از حد تصور است، اما مصرف بیش از حد زعفران می‌تواند مشکل‌ساز و مساله‌آفرین باشد.

لازم به ذکر است که این دمنوش گوارا برای کمک به سوهاضمه، ناراحتی معده یا گوارش بسیار مفید و اثرگذار است. البته مصرف سرخود آن برای درمان بیماری‌های گوارشی توصیه نمی‌شود. به علاوه بهتر است که زنان باردار، شیرده، افرادی که حساسیت‌های غذایی دارند و افرادی که دارای بیماری‌های خاص هستند از مصرف بدون مشورت با پزشک خودداری کنند.

مواد لازم:

• پر یا پرک لیمو عمانی یک قاشق غذاخوری
• آب نصف یک قوری
• شکر یا عسل و یا زعفران
• قدم اول حتما پیش از هر کاری لیمو عمانی‌ها را به دقت بشویید. برای این کار می‌توانید برای چند دقیقه در یک لیوان پر از آب قرار بدهید، یک نعلبکی یا ظرف کوچکی را روی آن گذاشته و سپس از آب بیرون بیاورید.
• قدم دوم در حین این که لیمو عمانی‌ها پاک می‌شوند، آب را بجوشانید.
• قدم سوم تا زمانی که آب به نقطه‌ی جوش برسد، فرصت دارید، زعفران را دم کنید.
• قدم چهارم پر یا پرک لیمو عمانی‌ها را در قوری بریزید و بعد آب جوش را اضافه کنید. قوری را روی گاز قرار بدهید.
• قدم پنجم وقتی که پرک‌ها حسابی دم کشیدند، می‌توانید به قوری زعفران دم کشیده، عسل یا شکر را به میزان دلخواهی که از شیرینی انتظار دارید، اضافه کنید. نوش جان!

 فواید لیمو عمانی

• یکی از خواص لیمو عمانی اثربخشی آن بر سلامتی دستگاه گوارش (معده و روده‌ها) است. همین خاصیت باعث شده تا انواع دمنوش‌هایی که با لیمو عمانی تهیه می‌شوند و غذاهایی که در آن مورد استفاده قرار می‌گیرند، برای افرادی که متحمل رنج‌های گوارشی مثل نفخ، یبوست، اسهال و... شده‌اند، توصیه شوند. البته مقصود افرادی که به شکل مزمن یا حاد از این وقایع رنج می‌برند، نیست، اما برای مرتفع کردن رنج گوارشی می‌توانید از لیمو عمانی و خواص آن بهره‌مند شوید.
• یکی دیگر از تاثیرات لیمو عمانی بر قلب و افزایش سلامتی است. پتاسیم در بدن ما عنصری ضروری است که به تقویت عضلات قلب کمک می‌کند و این اتفاق نهایتا به تنظیم شدن پمپاژ خون منجر می‌شود. مصرف لیمو عمانی از این جهت تاثیرگذار است که به حفظ شدن میزان طبیعی و کافی پتاسیم در بدن ما کمک می‌کند و از یک طرف به این شکل به سلامتی قلب و گردش خون در بدن ما منجر می‌شود. از طرفی دیگر با کاستن از کلسترول بد خون به کاهش فشار خون کمک می‌کند و به این شکل هم از بروز انواع سکته‌ها و بیماری‌های مختلف قلبی جلوگیری می‌کند.
• نقش دیگر لیمو عمانی در بدن ما به حذف عوامل بیماری‌زایی همچون باکتری‌ها، ویروس‌ها، سموم و... منجر می‌شود. به علاوه ویتامین سی موجود در آن سیستم دفاعی بدن را تقویت و از طرفی از پیر شدن سلول‌ها جلوگیری می‌کند. به این شکل سلول‌های بدن ما را از گرفتاری به بند سلول‌های مهاجم، عفونت‌ها، سرطان‌ها و تغییر شکل یافتگی حفظ می‌کند.
• همانطور که در ابتدای مطلب از نحوه‌ی تولید شدن لیمو عمانی گفتیم، لیمو عمانی از لیمو ترش به دست می‌آید. به همین دلیل تا حد زیادی خواص آنتی‌اکسیدانی خانواده‌ی لیموها را در خود دارد. به همین جهت از خواص لیمو عمانی بر سرماخوردگی هم صحبت‌های زیادی می‌شود. البته به این جهت که لیموی خشک شده است، از نظر ویتامین سی، آنتی‌اکسیدان و... به پای انواع تازه‌ی مرکبات نمی‌رسد.
• طبع لیمو عمانی سرد و خشک است و در طب سنتی به اشکال مختلفی مورد مصرف قرار می‌گیرد. مثلا یکی از موارد مصرف لیمو عمانی در طب سنتی به شکل جوشانده است که در رفع شدن اسهال خونی موثر واقع می‌شود. یا برگ لیمو ترش شیرازی که در واقع لیمو عمانی تازه و خشک نشده است، برای رفع سردرد توصیه ‌شده و برای آرامش‌ بخشیدن در هنگام هجوم سردردهای مختلف و خوشه‌ای به افراد بر روی پیشانی فرد قرار می‌گرفته.
• به علاوه از دیگر خواص آن می‌توان به افزایش اشتها و غذا خوردن اشاره کرد که به افراد کمک می‌کند بی‌میلی و بی‌اشتهایی به غذا را برطرف کنند و یا از لاغری مفرط به سمت وزن گرفتن سوق پیدا کنند. از دیگر کمک‌هایی که این گیاه در طب سنتی به افراد می‌کند، ریشه‌ی لیمو ترش است که برای رفع مسائل گوارشی از آن سود برده می‌شود.

مضرات لیمو عمانی

• از جمله مواردی که باید درمورد این چاشنی خوش‌طعم بدانید و دقت لازم را نسبت به آن داشته باشید، پاکیزگی، بدون کپک بودن و کیفیت لیمو عمانی است. به هیچ عنوان لیمو عمانی که نم‌کشیده، نرم شده یا دارای لکه‌های مشکوک به کپک است را خریداری و مصرف نکنید. لیمو عمانی باید رنگی یکدست و کرِمی داشته باشد. اگر درصدد تهیه‌ی لیمو عمانی سیاه هستید هم به این نکته دقت کنید. لیمو عمانی شما باید کاملا خشک، ترد و محکم داشته باشد و همچنین وقتی بین دو انگشت خود آن را فشار می‌دهید، نباید شاهد تغییر حالت آن شوید.
• اگر از گرد لیمو عمانی استفاده می‌کنید، حتما به میزان استفاده از آن در غذا دقت کنید. اگر بیشتر از حد لازم در غذا بریزید، باعث تیره و کدر شدن رنگ خورشت‌ یا غذایی که در حال آماده‌سازی هستید، می‌شوید.

روغن موجود در خورشت‌ها اغلب در لیمو عمانی جمع می‌شود. اگر به خوردن لیمو عمانی داخل ظرف خورشت علاقه دارید، با این کار بیشترین میزان روغن و چربی موجود در غذا را وارد بدن خود می‌کنید. پس اگر به سلامتی اعضای خانواده‌ی خود و میهمانان‌تان اهمیت می‌دهید، بهتر است که لیمو عمانی‌های موجود در خورشت‌ها را پیش از حاضر کردن غذا بر سر سفر یا میز از ظرف خارج کنید.

• تا حد امکان از لیمو عمانی به شکل باز خریداری نکنید. لیمو عمانی معتبر، بهداشتی و بسته‌بندی شده گزینه‌های امن‌تری برای مصرف هستند.
• لیمو عمانی هرگز جایگزین مرکبات تازه نیست و هیچوقت این اشتباه را نکنید که هر روز در غذاهای خود از این چاشنی استفاده ‌کنید و مصرف مرکبات تازه را به کلی حذف یا کمتر کنید.

برای مثال یکی از مواردی که باعث می‌شود ارزش غذایی مرکبات تازه خیلی بیشتر باشد، ناپایدار بودن ویتامین‌هایی است که در تماس با اکسیژن به راحتی از بین می‌روند. ویتامین سی یکی از این موارد است. پس طبیعی است که استفاده از انواع تازه بهتر بتواند به شما در بهبود بیماری‌ها و سرماخوردگی کمک ‌کند.

البته این نکته به معنی بی‌تاثیر بودن لیمو عمانی نیست. تنها به این معنی است که تمام بار تامین ویتامین‌های مورد نیاز و ضروری برای بدن خود را بر روی دوش آن نگذارید. در غیر این صورت قطعا شما را ناامید خواهد کرد. اما اگر به آن به چشم یک چاشنی پرفایده و پر از خاصیت در هنگام پخت‌وپز و تهیه‎ی دمنوش‌های مختلف نگاه کنید، حتما برای شما سنگ تمام خواهد گذاشت!

ارزش غذایی لیمو عمانی

لیمو عمانی به جهت ارتباط خانوادگی که با لیموها و مرکبات دارد، توانایی اسیدی و ترش کردن غذاها، خورشت‌ها و خوراکی‌هایی که در آنها مورد استفاده قرار می‌گیرد را به خوبی دارد. درمورد تاثیرات آن بر سلامتی به قدر کفایت صحبت کردیم. در این بخش از مطلب می­خواهیم از مواد معدنی و ویتامین‌هایی صحبت کنیم که در لیمو عمانی موجود است و در هنگام طبخ به غذای شما افزوده می‌شود.

• تمامی اعضای خانواده‌ی ویتامین‌های بی (B)
• ویتامین C
• ویتامین D
• اسید فولیک
• کلسیم
• آهن
• منیزیم
• فسفر

نکاتی درمورد استفاده کردن لیمو عمانی در غذاها

• برای این که بهترین بهره‌ را از لیمو عمانی در خورشت‌ها ببرید، آنها را پس از شستن با چاقوی تیزی کاملا از وسط برش بزنید، در صورت امکان هسته‌های آن را بیرون بیاورید و بعد در داخل غذای در حال پخته شدن بریزید. به این شکل به لیمو عمانی‌ها اجازه می‌دهید تا تمام عصاره‌ی موجود در خود را به غذای شما بدهند و به عنوان یک چاشنی جذاب تبدیل به طعم‌دهنده‌ی بی‌نظیری برای غذاهای شما شوند.
• چای، گل ‌گاو زبان و... می‌توانند در کنار لیمو عمانی ترکیب‌های خوش‌عطر و طعمی را بسازند و همچنین باعث کاهش فشار خون، چربی خون و کلسترول بد خون هم بشوند.
• در تهیه‌ی سالادها و سس‌ها می‌توانید از پودر و گرد لیمو عمانی استفاده کنید تا طعمی خارق‌العاده را خلق کنید و از این طعم‌های جدید به وجد بیایید.
• هسته‌های لیمو عمانی باعث تلخ شدن غذاها می‌شوند. بهترین کار این است که حتما با روشی که جلوتر گفته شد، آنها را جدا کنید و اجازه بدهید قسمت‌های مفید آنها در غذا کار خود را در جهت مزه‌دهی و افزایش جذابیت به انجام برسانند. به این شکل از تجمع روغن در پوسته‌ی آنها هم جلوگیری می‌کنید و مضراتش را نیز کم می‌کنید.
• نکته‌ی دیگری که در ارتباط با زمان اضافه کردن لیمو عمانی به قورمه‌سبزی، قیمه، آبگوشت و غذاهای دیگر وجود دارد، این است که هر چه دیرتر اضافه شود بهتر است. در پایان فرآیند پخته شدن غذاها، زمان مناسبی برای اضافه شدن لیمو عمانی‌ها به غذا است. به این دلیل که لیموها در هنگام تولید شدن یک بار خشک، یک بار پخته و مجددا خشک می‌شوند، به قدر کافی در برابر حرارت مقاوم نیستند. به همین جهت اگر زیاد از حد در غذا پخته شوند یا زودهنگام به غذا اضافه شوند، قطعا در نهایت له خواهند شد و برای بیرون آوردن قطعات له شده‌ی آنها باید چند دقیقه‌ای زمان صرف کنید.
• در جواب این پرسش که چگونه تلخی لیمو عمانی را بگیریم هم باید اینطور توضیح داد که:

1. اگر از گرد و پودر لیمو عمانی استفاده می‌کنید، حتما به میزان آن دقت کنید. چرا که پتانسیل زیادی برای تلخ کردن سالاد، سس، خورشت و... دارد.
2. با روش نصف کردن لیمو عمانی و بیرون آوردن هسته‌های آن تا حد بسیار زیادی امکان تلخ شدن غذا را از بین می‌برید.
3. اگر در حال تهیه‌ی دمنوش هستید، حتما از شیرین‌کننده بهره ببرید تا مزه‌ی تلخ آن شما را نرنجاند. این شیرین‌کننده‌ها می‌توانند شکر، عسل، استویا، شهد و... باشند.
4. استفاده از پر یا پرک‌های لیمو عمانی بهترین گزینه‌ها برای جلوگیری از تلخی هستند.

خرید اینترنتی لیمو عمانی

برای خرید لیمو عمانی علاوه بر سر زدن به فروشگاه‌ها و به دنبال محصول مورد نظر خود گشتن، راه دیگری هم وجود دارد. خوشبختانه «بازار آنلاین به روز مارت» به خوبی این کار را آسان کرده است. با سر زدن به سایت یا اپلیکیشن این بازار و جستجوی کلمه‌ی لیمو عمانی، می‌توانید در عرض چند ثانیه محصولات متنوعی را با یکدیگر مقایسه و بهترین گزینه‌ را انتخاب کنید.

حتی به منظور مقایسه‌ی قیمت لیمو عمانی هم می‌توانید روی گزینه‌ی مقایسه‌ی محصولات کلیک کنید و این کار را از نظر قیمت، کیفیت، حجم، سایز و... به آسانی هر چه تمام‌تر انجام بدهید.

به علاوه خرید از «بازار به روز مارت» این مزیت‌ها را هم برای شما به ارمغان می‌آورد:

• خریداری محصولات غذایی با نزدیک‌ترین تاریخ تولید
• سفارش و پرداخت هزینه در سریع‌ترین زمان ممکن
• تعیین تاریخ و ساعت دریافت محصولات
• دریافت محصول در آدرس مورد نظر
• حمل مواد غذایی در شرایط زنجیره‌ی سرد که باعث می‌شود سفارش‌ها در بهترین حالت خود به دست خریدار برسند.
• استفاده از تخفیف‌های ارائه شده بر روی محصولات