کنسرو محفظهای است که برای نگهداری طولانی مدت مواد غذایی از آن استفاده میشود. در واقع به علت عدم وجود هوا در این قوطی، مواد غذایی ماندگاری طولانیتری پیدا میکنند. این قوطیها انواع متفاوتی دارند و به طور معمول کاربرد آنها برای نگهداری مواد غذایی است. تولید کنسرو در کشور ما و بسیاری از کشورهای دیگر رواج دارد. امروزه نحوه استفاده از این قوطی فلزی بسیار راحت شده است و برای استفاده از آنها حتما لازم نیست دربازکن داشته باشید، بلکه میتوانید انگشت خود را داخل حلقه روی در گذاشته و به سمت عقب بکشید تا در آن باز شود. از جمله محصولات کنسروی میتوانیم به کنسرو لوبیا ماهی یا کمپوتهای میوه اشاره کنیم. اگر شما هم از مصرف کنندگان مواد غذایی موجود در این قوطیها هستید، پیشنهاد میکنیم متن زیر را مطالعه کنید.
قوطیهای فلزی در انواع متفاوتی تولید میشوند. به طور معمول آنها را برای نگهداری از مواد غذایی مانند: گوشتی، غیر گوشتی، عسل، مارمالاد، مربا، شربتهای قندی، رب گوجه فرنگی، خوراک حبوبات یا سبزیجات به کار میبرند. این کنسروها در اندازههای متفاوت با درهای ساده یا دارای حلقه در بازار به فروش میرسند. به علت نگهداری طولانی مدت مواد غذایی در این قوطیها، تولید آنها توسط کارخانههای متفاوت قوطیسازی رواج دارد.
امروزه مشغله افراد در زندگی افزایش پیدا کرده است. افراد پرمشغله خسته از محیط کار به منزل برمیگردند و به غذایی نیاز دارند که در زمان کوتاهی آماده شود. کنسرو مواد غذایی یک انتخاب ایدهآل برای این افراد است. آنها به راحتی میتوانند از این مواد غذایی استفاده کنند. این قوطیهای فلزی، مواد غذایی را به صورت تازه نگهداری میکنند. هنگام استفاده از آنها برای وعدههای غذایی تنها لازم است برای مدت معینی داخل آب درحال جوش باشند. یکی دیگر از کاربردهای مهم این قوطیها نگهداری میوه در تمام فصول سال است. همانطور که میدانید برخی از میوهها فصل خاصی را به خود اختصاص میدهند. نگهداری میوهها در این قوطیهای فلزی بدون اکسیژن سبب میشود که در تمامی فصول سال بتوانید از آن میوه استفاده کنید؛ بدون آنکه تغییری در طعم و مزه داشته باشند.
این صنعت یکی از مهمترین صنایع بخشهای غذایی به حساب میآید. کشوری که کنسروسازی پیشرفته دارد، میتواند تعاملات گسترده با کشورهای دیگر داشته باشد. برای پیشرفت اقتصاد منطقه، رونق داشتن صنعت کنسروسازی لازم و ضروری است. این موضوع آنقدر اهمیت دارد که امروزه در کشور ما کلاسهایی برای تربیت نیروی انسانی در این زمینه برگزار میشود. هر چقدر نیروی انسانی در زمینه صنعت کنسروسازی ماهرتر باشد، مبادلات تجاری نیز پررونق تر است. در کشور ما کارخانههای زیادی در این زمینه فعالیت دارند و همچنان برندهای متفاوت تولید این قوطیها با یکدیگر به رقابت میپردازند.
امروزه به علت زندگی ماشینی شاید زمان کافی برای تهیه غذاهای متفاوت وجود نداشته باشد. استفاده از غذای آماده برای زنان شاغل یک گزینه عالی و مورد پسند است. غذاهای گوناگونی را میتوان در این قوطیهای فلزی از فروشگاهها خریداری کرد. علاوه بر آن استفاده از غذاهای آماده که در این قوطیها نگهداری میشوند، در مواقع کوهنوردی و طبیعتگردی میتواند بسیار کار راه انداز باشد. همانطور که میدانید برندهای متفاوت، سبزیجات گوناگونی را در این محفظهها تولید میکنند. استفاده از کنسروهای سبزیجات برای تهیه سالادهای متفاوت میتواند بسیار کاربردی باشد. به طور مثال برای استفاده از ذرت در سالاد مکزیکی نیاز نیست که حتما بلال پخته شده برای دان کردن در دسترس داشته باشید. بلکه با استفاده از کنسرو آماده ذرت میتوانید نیاز خود را برطرف کنید یا برای تهیه سالادهایی مانند سالاد الویه ممکن است خرید نخود فرنگی تازه، شستشو و پاک کردن آن کاری سخت و زمانبر باشد؛ اما استفاده از کنسرو نخود فرنگی میتواند زمان تهیه سالاد الویه را کوتاه کند. جالب است بدانید امروزه در این قوطیهای فلزی سبزیجات ترکیبی نیز قرار میگیرد. برخی از آنها حاوی ذرت، هویج خرد شده و نخود فرنگی آماده هستند. شما به راحتی میتوانید از آنها در تهیه غذاهای متفاوت استفاده کنید.
هر آنچه باید در مورد کنسرو بدانید را برایتان میگوییم. در ابتدا لازم است بدانید فرایند تولید کنسروهای مختلف با یکدیگر متفاوت است. فرآیندی که در آن کنسرو ماهی را تهیه میکنند با فرایند کمپوت سازی کاملا فرق میکند. برای مثال در تولید کنسرو ماهی مرحله اول آماده سازی است. در مرحله آماده سازی سر و دم ماهیان گرفته میشود. سپس داخل شکم آنها تخلیه شده و ماهیها آماده فلس گیری میشوند. برخی از کارخانهها مرحله فلس گیری و شستشو را همزمان با هم انجام میدهند. در فصول گرم سال جهت ایجاد جمود کاذب در بافت ماهی، آن را با آب سرد میشویند. مرحله دوم، آب نمک گذاری است. در این مرحله ماهیها را در آب نمک قرار میدهند. آب نمک سبب میشود ماهیها دیگر لزج نباشند. نمک سبب استحکام بافت ماهی میشود. از طرفی قرار دادن ماهی در این محلول مانع از چسبیدن آن به دیواره قوطیهای فلزی خواهد شد. ماهیهای بزرگ و چرب مدت زمان بیشتری در این محلول قرار میگیرند و برعکس آنها ماهیهای فیله به زمان کمتری نیاز دارند. مرحله بعدی پخت اولیه است.
در این مرحله ماهیها را به وسیله فشار بخار میپزند. ممکن است این مرحله در هوای داغ صورت بگیرد. برای ماهیهای درشت علاوه بر هوای داغ از اشعه مادون قرمز نیز استفاده میشود. مرحله بعدی قوطی گذاری است. در این مرحله ماهیها را به وسیله کارگر یا دستگاههای پیشرفته در کارخانهها وارد قوطیهای کنسرو میکنند. در هر کارخانه، بسته به نوع ماهی و اندازه آن، قوطیهای متفاوتی به کار گرفته میشود. درکشور ما قوطیهای ماهی از جنس ورق گالوانیزه و دارای درب و بدنه هستند. جنس این ورقه ها قلع اندود شده است.
باید بدانید که سطح داخلی قوطی به وسیله لاک شیمیایی پوشیده میشود تا از ایجاد واکنشهای شیمیایی بین ماهی و سطح فلز جلوگیری شود. مرحله بعدی هواگیری و عبور از تونل اگزا است. در این مرحله باید هوای داخل قوطیها کاملا خالی شود. در واقع این خلأ است که سبب نگهداری طولانی مدت ماهی خواهد شد. به مرحله ششم درب بندی میگویند. این مرحله بسیار حساس و مهم است. چرا که اگر قوطی مواد غذایی کامل بستهبندی نشود، قابل استفاده نخواهد بود و امکان وارد شدن میکروب به آن افزایش پیدا میکند. برای مطمئن شدن از بستهبندی کامل قوطیها، قسمت اتصال را با نوعی لاک شیمیایی میپوشانند. به مرحله هفتم اتوکلاو کردن میگویند. در این مرحله قوطیها را تحت حرارت زیاد قرار میدهند. علاوه بر نرم شدن استخوان آنها اگر باکتری یا آنزیمی در ماهی وجود داشته باشد از بین میرود. در مرحله آخر نیز لیبل زنی اتفاق میافتد. البته قبل از مرحله برچسبزنی برای اطمینان از استریل بودن قوطیها، آنها را ۱۰ تا ۱۵ روز در قرنطینه قرار میدهند.
همانطور که گفتیم این قوطیها انواع متفاوتی دارند و برخی از آنها حاوی مواد غذایی هستند. برخی مانند ماهی یا خوراک لوبیا ممکن است حاوی سم بوتولیسم باشند و باید حتما به مدت ۲۰ دقیقه در آب جوش روی شعله اجاق گاز بجوشند. باید دقت کنید که ۲۰ دقیقه را از وقتی که قوطی داخل آب قرار میگیرد حساب نکنید. بلکه از زمانی که آب به جوش میآید، محاسبه کنید تا ۲۰ دقیقه به پایان برسد. بعضی از این قوطیها مانند کمپوت احتیاجی به جوشیدن ندارند و میتوانید آنها را به صورت تازه باز کرده و استفاده کنید. در آنها به دو شکل ساده یا دارای حلقه وجود دارد. اگر از قوطیهایی که در ساده دارند استفاده میکنید، با دربازکن در آنها به راحتی باز میشود. در غیر این صورت به وسیله حلقهای که روی در قرار گرفته میتوانید آن را باز کنید.
کمپوت میوه، فرآورده میوه پخته شده است. از این فراورده برای تهیه دسرها یا به جای میوه خام استفاده میشود. کمپوتها در اندازههای گوناگون و مدلهای مختلف به فروش میرسند. از کمپوت آناناس و میوههای استوایی گرفته تا کمپوت سیب و گیلاس همگی جایگزینی مناسب برای میوه خام هستند. از طرفی گاهی در دوران نقاهت عملهای جراحی استفاده از میوه آناناس برای جوش خوردن سریع بخیهها توصیه میشود. در صورت موجود نبودن این میوه، کمپوتهای آن در اندازههای متفاوت وجود دارد و بیماران برای سرعت گرفتن روند بهبودی خود میتوانند از آنها استفاده کنند. کنسرو از کلمه یونانی به معنای حفظ کردن گرفته شده به طور کلی یعنی ایجاد شرایطی که تحت آن شرایط بتوان محصول را برای مدت طولانیتری نگهداری کرد. همچنین اولین بار آن را در کشور فرانسه اختراع کردند. این قوطی فلزی توسط نیکولا پر در سال ۱۹۷۰ ابداع شد.
محصولات کنسروی بسیار گسترده هستند. از لوبیا و سبزیجات گرفته تا سس ماکارونی را در این قوطیها تولید میکنند. جالب است بدانید که برخی از غذاها را نیز به صورت آماده در این قوطیهای فلزی جای میدهند. جدیدا برخی از این محصولات مانند کنسرو قارچ ورقه شده نیز به خانواده بزرگ آنها اضافه شده است. خوراک بادمجان، رب گوجه فرنگی، نخود فرنگی، ذرت و زیتون نیز طرفداران بسیاری دارد.
تولید کنندگان بسیاری این قوطیها را با آسان بازشو تولید میکنند. فرآیند تولید قوطی به وسیله ورقهای قلع اندود از سال ۱۳۰۹ در کشور ما آغاز شد. درخشان یک مهاجر شوروی بود که این ابداع را انجام داد. او پیتهای خالی بنزین را با دست از داخل قلع مذاب عبور داد. سپس قوطیهای فلزی را تولید کرد. باید بدانید که عمل لاک زنی شیمیایی این قوطیها نیز از سال ۱۳۴۴ در کشور ما آغاز شد. در طول سالها قوطی سازی، ماشین آلات پیشرفتهای در این زمینه تولید شدهاند. به طوری که همه روزه شاهد پیشرفت تکنولوژی در این زمینه هستیم.
برای اینکه از مضرات این مواد غذایی در امان بمانید، باید از روش نگهداری آن مطلع شوید. باید بدانید که کنسروها را بعد از باز کردن برای دو تا هفت روز میتوانید در یخچال نگهداری کنید. برای مثال ماهی تنها دو روز و کمپوتهای میوه بعد از بازشدن تا هفت روز در یخچال قابل نگهداری هستند. اگر از این مدت بیشتر شد، ترجیحا این ماده غذایی را دور بیندازید. در روند تولید مواد غذایی در این قوطیها، باکتریها به طور کامل از بین میروند. اما همانطور که میدانید باکتری ممکن است روی هر سطحی بنشیند؛ بنابراین قبل از باز کردن این قوطیها، حتما آن را با آب و مایع بشویید. تا اگر باکتری روی سطح در آن نشسته باشد با شستن از بین برود. یکی دیگر از نکات مهم در ارتباط با این مواد غذایی که در قبل نیز به آن اشاره کردیم، قرار دادن آنها به مدت ۲۰ دقیقه در آب جوش روی شعله اجاق گاز است. برای اینکه از مضرات بوتولیسم در امان بمانید، باید این مواد غذایی را بجوشانید. اگر این مرحله جوشاندن را به درستی انجام ندهید، خطرات جدی مصرف کنسرو شما را تهدید میکند.
یکی از مهمترین فواید کنسرو، استفاده آسان از آن است. در واقع به دلیل آماده شدن آنها در زمان کوتاه، مصرف این مواد غذایی رواج دارد. تن ماهی که دیگر به عضو ثابت آشپزخانههای ایرانی تبدیل شده به راحتی قابل مصرف است و میتوانید با آن غذاهای متفاوتی را تهیه کنید. یکی از غذاهایی که با این کنسرو تهیه میشود قلیه ماهی است. چرا که ماهی تن استخوان ندارد یا در صورت داشتن استخوان، بسیار نرم و قابل خوردن است. با کنسرو لوبیا و سبزیجات میتوانید سالادهای متعددی را در کوتاهترین زمان ممکن تهیه کنید. کنسرو نخود فرنگی میتواند سوپ را مقویتر کند. برای بهرهمندی از فواید این مواد غذایی میتوانید خرید اینترنتی کنسرو در تهران را انتخاب کنید.
فرایند کنسرو کردن میوه و سبزیجات روز به روز در حال پیشرفت است. در واقع سبزیجات پخته شده در قوطیهای فلزی که اکسیژنی در آنها وجود ندارد، بستهبندی میشوند. در روند تولید کمپوت ابتدا برخی از میوهها را پوست کنده و آنها را به وسیله دستگاهی بر اساس اندازه تقسیم بندی میکنند. لازم است بدانید که برای کنسرو کردن میوه و سبزیجات در آخرین مرحله آنها را میجوشانند. تا اگر باکتری در آنها وجود دارد، به طور کامل از بین برود. قبل از قرنطینه شدن آنها نیز فرآیند برچسبزنی به سرعت انجام میشود.
قبل از مصرف کنسرو به تاریخ تولید و انقضا آن توجه کنید. تاریخ تولید کنسرو باید به روز باشد. اگر تاریخ تولید و انقضا آن قابل خواندن نبود؛ بعد از جوشاندن کنسرو، در صورت تغییر رنگ و بوی مواد غذایی آن را دور بیندازید. به غیر از اینها نشتی کنسرو نیز نشان از خرابی آن است. البته این را از گذشته میدانیم که کنسروهای با در برآمده ممکن است فاسد باشند. تحت هیچ شرایطی کنسروهای تاریخ گذشته را استفاده نکنید. چرا که ممکن است حاوی سم بوتولیسم باشند و مسمومیتهایی که در اثر استفاده از کنسرو تاریخ گذشته به وجود میآیند، بسیار دردناک و ناراحت کننده هستند.
از مهمترین عواملی که در خرید کنسرو باید به آن دقت کنید انتخاب یک فروشگاه مطمئن است. اگر برای خرید حضوری، فروشگاه مطمئنی سراغ ندارید، میتوانید به صورت اینترنتی اقدام به خرید کنسرو از بازارهای آنلاین کنید. قیمت کنسرو در این فروشگاهها بسیار منصفانه تعیین میشود. برای اثبات این قضیه میتوانید از طریق اینترنت قیمت درج شده زیر محصول را با قیمت تعیین شده در بازارهای دیگر مقایسه کنید. بازار آنلاین به روز رسان یکی از بازارهای معتبر است. این بازار انواع کنسروها را با قیمتهای بسیار مناسب ارائه میکند. برای خرید از این بازار میتوانید در منزل نشسته و در کوتاهترین زمان ممکن خرید خود را انجام دهید.