حبوبات ارگانیک در واقع توپهای کوچک غذایی هستند؛ برای هر فردی که میخواهد رژیم غذایی فرآوری نشده و به خصوص رژیم گیاهخواری داشته باشد مصرف حبوبات ارگانیک بسیار ضروری است. متخصصان تغذیه حبوبات ارگانیک را مهمترین منبع پروتئین گیاهی میدانند. البته در ادامه توضیح خواهیم داد که به لحاظ ارزش غذایی میان حبوبات ارگانیک و غیرارگانیک تفاوت چندانی وجود ندارد؛ اما ضرورت مصرف حبوبات ارگانیک همچنان پای برجاست. تفاوت میان حبوبات ارگانیک و غیرارگانیک را با جزئیاتی بیشتری بررسی میکنیم تا در نهایت میان مصرف این دو انتخاب کننده شما باشید. حبوبات از موادغذایی با ارزش و پرمصرف در طب سنتی ایران است؛ برای آشنایی با خواص برخی از آنها این مطلب را تا انتها مطالعه کنید.
احتمالا اغلب ما پس از خرید موادغذایی از فروشگاهها شک نمیکنیم که در حال خوردن بقایای سموم کشاورزی هستیم. در حالی که هزاران سم غیرارگانیک در سراسر جهان و به خصوص کشور ما در حال استفاده در مزارع هستند. اغلب سموم کشاورزی طیف وسیعی از مشکلات مانند اوتیسم، ناباروری، سرطان و پارکینسون را سبب میشود. استفاده از این سموم در حال افزایش بوده و در کشور ما نظارت روی میزان مصرف این سموم توسط کشاورزان وجود ندارد. علاوه بر خساراتی که این سموم به مصرف کننده وارد میکنند، نیروی انسانی که سمپاشی و کوددهی انجام میدهد دچار مشکلاتی پوستی، تنفسی و خونی میشود. یکی دیگر از دلایلی که افراد را به طرف مصرف حبوبات ارگانیک سوق میدهد، آلودگی فراوانی است که این سموم وارد آب و خاک میکنند و سبب از بین رفتن گونههای جانوری مانند زنبور، پروانه و سایر گونههایی میشوند که زنجیرهای از چرخهی اکوسیستم هستند. طی تحقیقاتی گسترده در آمریکای شمالی میزان باقی مانده برخی سموم کشاورزی در حبوبات، برخی سبزیجات و میوهها اندازه گرفته شد. نتایج بهدست آمده احتمالا شما را از خوردن برخی محصولات کشاورزی پشیمان کند! آزمایشها در یک آزمایشگاه بیطرف انجام شدند تا به طور مغرضانه رای بر ضرورت مصرف حبوبات ارگانیک صادر نشود. نتیجه آزمایشها به این صورت بود؛ در تمام این محصولات باقی مانده سه سم گلیفوزیت، نئونیکوتینوئید، ارگانوفسفات یافت شد. در ادامه با این سه ماده آشنا شوید:
گلایفوزیت یک ماده با احتمال بالای سرطانزایی است. همچنین مواردی از آسیب DNA، اختلال در غدد درون ریز و مشکلات بارداری مشاهده شده است. در حبوبات ارگانیک به دلیل عدم استفاده از این سموم، گلایفوزیت دیده نشد.
نئونیکوتینوئید که بقایای آن در محصولاتی از جمله حبوبات غیرارگانیک یافت شد، با اختلالات غدد درون ریز ارتباط مستقیم دارد. این ماده ممکن است روی جنین و کودک در حال رشد نیز تاثیرگذاشته و اختلالات رفتاری مانند اوتیسم را منجر شود. نئونیکوتینوئیدها از عوامل اصلی نابودی حشرات گرده افشان هستند و کاهش جمعیت این حشرات نیز سبب محدود شدن گلانگیزی و در نتیجه کاهش محصول میشود.
ارگانوفسفات حتی در مقادیر بسیار کم نیز برای رشد مغزی کودکان مشکل ایجاد میکند. کاهش ضریب هوشی، اختلالات توجه، مشکلات حرکتی، ا6فزایش خطر ناتوانیهای یادگیری، اختلال طیف اوتیسم، آلزایمر، پارکینسون، اختلال هورمون و سرطان از جمله این مشکلات هستند. این ماده حتی برای حیوانات غیراهلی، گرده افشانها، پرندگان و موجودات آبزی نیز سمی است و تولید حبوبات ارگانیک میتواند به نجات این موجودات کمک بسیار کند.
چه چیزی سبب تفاوت میان حبوبات ارگانیک و غیرارگانیک میشود؟ بخش عمده این تفاوت به فرآیند تولید برمیگردد. در فرآیند تولید حبوبات ارگانیک هیچگونه سموم شیمیایی که به سلامت انسان و به طور کلی اکوسیستم آسیب برساند استفاده نمیشود. در فرآیند کوددهی باید میزان کود کنترل شده باشد و عملیات کوددهی در زمان مناسب انجام شود. تولید سموم سبز یا مبارزههای بیولوژیک به منظور گسترش کشاورزی ارگانیک بسیار پیشرفت کردهاند اما کشاورزان همچنان به دلیل قیمت بالا، کمبود این سموم و تاثیرگذاری کمتر نسبت به سموم شیمیایی به استفاده از آنها ترغیب نمیشوند.
سطحی از کشاورزی به نام کشاورزی سالم نیز انجام میشود که در آن از سموم شیمیایی استفاده میشود اما زمان، میزان و محدودیتهای بسیاری برای آن در نظر گرفته میشود. لازم به ذکر است اغلب محصولاتی که با نام حبوبات ارگانیک و یا به طور کلی محصولات ارگانیک عرضه میشوند در سطح کشاورزی سالم تولید شده اند. ایجاد ثبات در سطح کشاورزی سالم و سپس حرکت به سمت کشاورزی ارگانیک منطقیتر به نظر میرسد. در سراسر دنیا توجیه کشاورزان سنتی برای تولید حبوبات ارگانیک کمی زمانبر و سخت است اما کشاورزانی که طبق علم روز دنیا و به صورت صنعتی کشت حبوبات انجام میدهند با فواید کشت ارگانیک برای مصرف کننده، محیط زیست و همچنین برای خود کشاورزان آشنا هستند، آسوده تر قدم در این راه میگذارند. از آن جایی که در کشور ما جمعیت کشاورزان سنتی بسیار بیشتر از کشاورزان صنعتی است، هدایت آنها به مسیر کشاورزی ارگانیک مشکلتر است. اما چاره چیست؟
شواهد زیادی مبنی بر مغذی بودن حبوبات ارگانیک نسبت به حبوبات غیر ارگانیک وجود ندارد. حبوبات ارگانیک اغلب تحت شرایط تنش رشد میکنند، به این معنی که حشرات و بیماریها ممکن است به آنها آسیب بیشتری نسبت به محصولات غیرارگانیک وارد کنند بنابراین حتی شاید مواد مغذی کمتری داشته باشند؛ زیرا گیاه توان خود را برای مقابله با آفات و بیماریها و کمبودها صرف کرده است. این شرایط سبب افزایش آنتوسیانین در حبوبات ارگانیک میشوند، برخی افراد این تفاوت رنگ را ناشی از محتوای بالای آنتی اکسیدان در حبوبات ارگانیک میدانند در صورتی که اینگونه نیست. آنتوسیانین رنگدانهای مفید بوده و در رژیم های لاغری یا بیماریهای قلبی مصرف آن توصیه میشود؛ اما به هر حال تامین پروتئین بدن با مصرف حبوبات ارگانیک امکان پذیر است. البته برخی تولیدکنندگان حبوبات ارگانیک پس از پایان فرآیند برداشت با ایجاد پوششهایی خوراکی و ویتامینه ارزش غذایی آنها را بالا میبرند؛ اما در یک کشت ارگانیک استاندارد، به ارزش غذایی محصول افزوده نمیشود.
همانطور که در بخش قبل گفتیم مدرکی برای اثبات بالاتر بودن ارزش غذایی حبوبات ارگانیک نسبت به انواع غیرارگانیک وجود ندارد. اما چشمپوشی از مضرات حبوبات غیرارگانیک کار سادهای نیست بنابراین نه برای دریافت بیشتر مواد معدنی بلکه برای جلوگیری از ابتلا به بیماریهایی که محصولات غیرارگانیک ایجاد میکنند، توصیه میشود حتی المقدور از حبوبات ارگانیک استفاده کنید. توجه کنید که مصرف محصولات ارگانیک از جمله حبوبات ارگانیک حتی در کوتاه مدت میتواند مدتی بدن شما را از دریافت سمومی که از آنها صحبت کردیم دور کرده و به استراحت آن کمک کند تا مقداری از فشار وارده بر کبد جبران شود. حبوبات ارگانیک خواص بسیاری دارند، در تنظیم مزاج، درمان بیماریها، عوارض و مشکلات بسیار از حبوبات ارگانیک استفاده میشود. افرادی که رژیم گیاهخواری را انتخاب میکنند به منظور تامین اغلب مواد مورد نیاز بدن خود به سراغ حبوبات میروند. تنوع حبوبات به لحاظ طعم نیز سبب شده افرادی که به طعم غذا اهمیت بسیاری میدهند در مصرف حبوبات دچار مشکل نشوند. اگر حبوبات ارگانیک در سبدغذایی شما نقش محدودی دارند در برنامه غذایی خود حتما تجدید نظر کنید.
در میان انواع حبوبات ارگانیک، ماش یکی از پرخاصیت ترین آنهاست. ماش یکی از منابع مهم منگنز و منیزیم است؛ در مشکلات پوستی و ریزش مو مصرف ماش توصیه میشود. نکته ای بسیار مهم در مصرف حبوبات ارگانیک شکل مصرف آنهاست. اگر ماش را پس از جوانه زدن بخورید ترکیب غذایی متفاوتی نسبت به ماش جوانه نزده به بدن شما میرسد. ماش جوانه زده کالری کمتر، اسید آمینه و آنتی اکسیدان بیشتری دارد. مصرف آنتی اکسیدان خطر بیماریهای مزمن را کاهش میدهد. البته مصرف حبوبات ارگانیک جوانه زده در دوران بارداری به هیچ عنوان توصیه نمیشود. جوانه زدن حبوبات ارگانیک سبب کاهش میزان اسید فیتیک که یک عنصر غیرمغذی است میشود. عناصر غیرمغذی جذب مواد معدنی مانند روی، منیزیم و کلسیم را کاهش میدهند. ماش به پاک سازی بدن از سموم کمک میکند بنابراین برای درمان آکنه کاربرد بسیار دارد؛ ماش را به صورت پودر و ترکیب با مواد مختلفی مانند ماست، زردچوبه یا عسل روی پوست میگذارند.
لپه سرشار از موادمعدنی، پروتئین و فیبر است و دارای خواص آنتی اکسیدانی بوده، به جلوگیری از التهابات شدید داخلی و سرطان کمک میکند. از آنجا که لپه منبع اسیدفولیک و پتاسیم است در میان حبوبات ارگانیک مصرف لپه را برای حفظ سلامت قلب توصیه میکنند. لپه حاوی مقادیر زیادی فیبر است؛ افزایش دریافت فیبر میتواند سطح کلسترول بد را کاهش دهد وسبب سلامت دستگاه گوارش میشود این ماده غذایی جایگزین خوبی برای گوشت است و مصرف آن به درمان کمخونی کمک میکند.
مزاج نخود گرم و خشک است. از خواص حبوبات ارگانیک و به خصوص نخود در طبسنتی ایران بسیار زیاد شده است. همراه نخود حتما از زیره یا شوید استفاده کنید. نخود در رژیم غذایی افرادی که دچار لاغری مفرط هستند به کار میرود و برای خونسازی مفید است. در خانمهای باردار مصرف نخود سبب افزایش شیر میشود. در مشکلات ریوی و تنفسی توصیه میکنند نخود را آبپز کرده و بدون روغن مصرف کنید. از حبوبات ارگانیک، نخود دارای متنوعترین ویتامینها و موادمعدنی است و درمان کننده بیماریهای پوستی، مشکلاتی مانند انگل یا گرفتگی صدا و ضدعفونی کننده جراحات است. برای کم کردن نفخ حبوبات از جمله نخود بهتر است آن را به همراه مصلحاتی مانند زیره یا شوید مصرف کنید، علاوه بر این یک روز پیش از مصرف نخود را در یک ظرف آب خیس کنید، هنگام پخت آن را آبکش کنید. مصرف نخود سالم و درست مصرف کردن آن میتواند به شما در داشتن یک رژیم غذایی سالم کمک کند.
خرید محصولات ارگانیک و به خصوص حبوبات ارگانیک که به لحاظ ظاهر هیچ تفاوتی با انواع غیرارگانیک ندارند از فروشگاههای نا معتبر صحیح نیست. صرف وجود برچسب ارگانیک و یا توصیههای فروشنده نمیتوان از ارگانیک بود محصول اطمینان حاصل کرد. هنگام خرید حبوبات ارگانیک به نشان استاندارد و نشان ملی محصولات ارگانیک توجه کنید. در بازار آنلاین به روز مارت شما میتوانید قیمت حبوبات ارگانیک در برندها و فروشگاههای مختلف را مقایسه کنید، از نظرات کاربرانی که پیش از شما از این حبوبات ارگانیک تهیه کردهاند استفاده کنید و به امنترین، ارزانترین و سریعترین حالت ممکن، خرید خود را انجام دهید. سفارش حبوبات ارگانیک در تهران به دلیل نزدیک بودن منبع پخش سریعتر از شهرستانهای اطراف به دست شما خواهد رسید.