روغن آفتابگردان ارگانیک یکی از سالمترین روغنهای خوراکی است که از دانههای گیاهی بههمین نام گرفته میشود. این محصول یکی از پرکاربردترین روغنهای گیاهی برای پختوپز مواد غذایی شناخته میشود. امروزه بسیاری از تغییرات ژنتیکی با هدف افزایش باروری گیاه و مقاومت آن دربرابر بیماریها و آفتها بر روی گیاه آفتابگردان انجام میشود. البته برای تهیه محصول ارگانیک از دانههای آفتابگردان ارگانیک استفاده شده و مضرات اینگونه تغییرات ژنتیکی و سموم دفع آفتهای شیمیایی بهحداقل میرسد. در ادامه خواص روغن آفتابگردان ارگانیک را برشمرده و درپایان انواع کاربرد این محصول را در آشپزی شرح میدهیم.
گیاه آفتابگردان بهصورت بومی در کشور آمریکا میروید و مصرف دانههای خوراکی آن طرفداران بسیاری در سراسر جهان دارد. جالب است بدانید که این گیاه چند ساله بوده و تنها با یکبار کشت، چندین سال متوالی به بار مینشیند. این گیاه برای گلدهی به نور مستقیم و هوای گرم نیاز داشته و نسبتبه سرما نیز مقاومت خوبی از خود نشان میدهد.
همچنین تنوع گل آفتابگردان بسیار زیاد بوده و حدود ۷۰ گونه را شامل میشود. از این ۷۰ گونه تنها چند گونه مصرف خوراکی داشته و دیگر انواع این گیاه صرفا بهعنوان گیاه زینتی مورد مصرف قرار میگیرند. از آفات این گیاه میتوان به پرندهها و سنجاب ها اشاره کرد. برای محافظت از این آفات تنها استفاده از وسایل محافظتی و بازدارنده جانوران کافی خواهد بود. پروانههای خاکستری نیز از تخم گیاه آفتابگردان تغذیه میکنند، بههمین دلیل در روش سنتی با استفاده از سموم دفع آفات، از گیاه در مقابل کرمهای این پروانه محافظت میشود.
گیاه آفتابگردان همچنین مورد هجوم شپشک، سفیدک و زنگزدگی نیز قرار میگیرد. بههمین دلیل انواع محلولهای ضدقارچ نیز برای از بین بردن این آفات مورد استفاده قرار میگیرد. ایندرصورتی است که برای تهیه روغن آفتابگردان ارگانیک تمامی سموم دفع آفات حذف شده و از انواع شیوههای وجین دستی و کودهای ارگانیک برای افزایش مقاومت گیاه نسبتبه عوامل مهاجم استفاده میشود. این ترتیب مصرف روغن آفتاب ارگانیک برای سلامتی بسیار مناسب شناخته میشود و احتمال ابتلا به انواع مسمومیتهای غذایی را بهحداقل میرساند.
برای پاسخدادن به این سوال ابتدا باید به نوع مصرف روغن توجه کنید. روغن مناسب باید باتوجه به کاربردهای روغن همچون مزهدار کردن، تهیه سس سالاد، سرخ کردن و… انتخاب شود. همچنین نقطه دود نیز یکی از مهمترین ویژگیها برای انتخاب روغن محسوب میشود. روغنهای گیاهی که دارای نقطه دود بالایی هستند برای سرخ کردن، تفت دادن، کباب کردن و پختوپز در دمای بالا مناسب خواهند بود. روغنهای دارای نقطه دود پایین نیز برای تهیه سس، طعم دهندهها و چاشنیها مناسب خواهند بود. بهصورت کلی بهترین روغنهای گیاهی برای سرخ کردن موارد زیر هستند:
همچنین توصیه میشود از روغنهای گیاهی زیر تنها برای تهیه سالاد و پختوپز استفاده شود:
روغن آفتابگردان یکی از پرمصرفترین روغنهای گیاهی در بین ایرانیان شناخته میشود. مهمترین دلیل انتخاب این روغن برای مصرف، عدم وجود کلسترول در آن شناخته شده که یکی از بزرگترین مزیتهای آن نسبتبه روغنهای حیوانی محسوب میشود. روغن آفتابگردان ارگانیک فاقد هر گونه کلسترول بد بوده و احتمال ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی را بهصورت چشمگیری کاهش میدهد. همچنین وجود ریز مغذیهایی همچون اسید لینولئیکاسید و فسفولیپید و ویتامین E سبب شده تا مصرف روغن آفتابگردان ارگانیک برای کاهش چربی خون نیز مناسب باشد. متخصصان علم تغذیه از این روغن را بهعنوان یکی از بهترین روغنهای دوستدار قلب یاد کرده و مصرف آن را توصیه میکنند.
کاربرد روغن آفتابگردان ارگانیک بسیار گسترده بوده و از صنایع آشپزی تا صنایع دارویی، بهویژه محصولات پوستی و مو را شامل میشود. این روغن تحمل حرارتی زیادی داشته و در دمای ۱۲۰ درجه سانتیگراد خاصیت فیزیکی خود را بهخوبی حفظ میکند. البته توصیه میشود از این روغن گیاهی تنها برای سرخ کردن انواع مواد غذایی با حرارت کم و بهمدت زمان اندک استفاده شود. همچنین در تهیه انواع سالاد، خورشت، پلو و ... نیز میتوان از روغن آفتابگردان ارگانیک استفاده کرد.
انواع روغن آفتابگردان به دو روش پرس سرد و گرم تولید میشود.
برای تهیه روغن آفتابگردان به روش پرس سرد، ابتدا پوست این دانههای گیاهی جدا شده و سپس مغزها آنها را خرد میکنند. در ادامه با پرس کردن دانهها توسط غلطکهای فولادی، روغن این دانههای خوراکی گرفته شده و محصولی با نام «روغن آفتابگردان فرابکر» تولید میشود. روغن آفتابگردان ارگانیک نیز به همین روش تهیه میشود.
روش پرس گرم مانند پرس سرد انجام میشود و تنها تفاوت آنها، حرارت دیدن دانههای آفتابگردان قبلاز استخراج روغن از آنها است. این عملیات به کاهش غلظت روغن کمک کرده و درنتیجه میزان روغن بیشتری از دانهها استخراج میشود.
در برخی از محصولات نیز از ماده شیمیایی به نام «هگزان» استفاده میشود که موجب افزایش میزان روغن استخراجشده میشود. این ماده شیمیایی پساز انجام مرحله پرس، به مواد باقیمانده اضافه شده و بیشترین میزان روغن از دانههای گیاهی استخراج میشود. در پایان نیز روغن بهدستآمده از این مرحله تحت حرارت قرار میگیرد تا هگزان موجود در آن تبخیر شود. به این محصول «روغن آفتابگردان بکر» نیز گفته میشود.
توجه داشته باشید که روغن آفتابگردان ارگانیک به روش پرس سرد تهیه شده و در آن از هیچگونه مواد شیمیایی استفاده نمیشود. وجود رنگ زرد روشن و شفاف در محصول، کیفیت روغن آفتابگردان ارگانیک را تضمین کرده و طعمی طبیعی را به غذاها اضافه میکند.
روغن آفتابگردان ارگانیک بهعنوان یکی از غنیترین روغنهای گیاهی شناخته میشود. بخش زیادی از این محصولات را تریگلیسرولها تشکیل دادهاند و مقدار اندکی فسفولیپید، توکوفرول و استروئید نیز در آن یافت میشود. توجه داشته باشید که میزان اسید پالمیک در روغن آفتابگردان ارگانیک بسیار کم بوده و برای مصرفکننده خطرآفرین نخواهد بود.
همچنین در طب سنتی طبع روغن آفتابگردان ارگانیک گرم و خشک شناخته شده و برای بهبود سریع زخم، افزایش درخشندگی پوست و کاهش دفعات گرگرفتگی در زنان یائسه تجویز میشود. بهصورت کلی ترکیبات روغن آفتابگردان ارگانیک در هر ۱۰۰ گرم به شرح زیر است:
بهاینترتیب این روغن گیاهی منبع بسیار مناسبی برای ویتامینE و ویتامین K نیز شناخته میشود.
با توجه به مواد مغذی گفته شده، میتوان به موارد زیر برای خواص روغن آفتابگردان ارگانیک اشاره کرد:
روغن آفتابگردان ارگانیک دارای چربی اشباع اندکی است. این روغن گیاهی با دارا بودن منبع فراوانی از ویتامین Eبه بهبود عملکرد قلب، کمک شایانی میکند. چنانچه میزان اسیدفولیک در این روغن گیاهی حدود ۸۰ درصد یا بیشتر باشد، بیماریهای قلبی و عروقی کاهش یافته و احتمال حمله قلبی نیز به حداقل میرسد.
با قرار دادن روغن آفتابگردان ارگانیک در رژیم غذایی، دیگر نگران پیشرفت آرتریت نخواهید بود. مصرف این روغن بهویژه برای پیشگیری از ابتلا به آرتریت روماتوئید مناسب است.
میزان زیادی ویتامین E در روغن آفتابگردان ارگانیک وجود دارد که با استفاده روزانه آن، خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ کاهش مییابد. همچنین وجود ماده مغذی به نام «کارتنوئیدها» در این روغن گیاهی از ابتلا به سرطانهای رحم، ریه و پوست جلوگیری میکند. روغن آفتابگردان ارگانیک با تامین نیاز بدن به ویتامینA از ابتلا به آبمروارید در کهنسالان نیز جلوگیری میکند.
اکثر روغنهای گیاهی دارای چربیهای اشباع هستند که در فرآیند سوختوساز بدن بهراحتی تجزیه نمیشوند. این چربیهای شکسته نشده، بهراحتی توسط خون به قسمتهای دیگر بدن منتقل شده و در رگها تهنشین میشوند. بهاینترتیب سطح کلسترول بد خون افزایش یافته و مشکلات قلبی همچون آمبولی، تصلب شرائین، دردهای مفصلی و نقصهای مادرزادی را برای مصرفکننده بههمراه میآورد. این درصورتی است که روغن آفتابگردان ارگانیک حاوی مقدار زیادی چربیهای غیراشباع است که انرژی روزانه را تامین کرده و کلسترول بد را کاهش میدهد. این چربیهای غیراشباع بهصورت ویژه به عصب و دیوارههای سلولی چسبیده و از جابجایی چربی و کلسترول درون سلولهای بدن جلوگیری میکند.
ویتامین E و توکوفرول موجود در روغن آفتابگردان ارگانیک موجب از بین رفتن رادیکالهای آزاد بدن میشود. وجود رادیکالهای آزاد در بدن به ساخت سلولهای سرطانی کمک شایانی کرده و سیستم ایمنی بدن را مختل میکند.
روغن آفتابگردان ارگانیک پروتئینهای موجود در دانههای آفتابگردان را حفظ کرده و نیاز بدن به پروتئین را تأمین میکند. مصرف میزان مناسبی پروتئین بهصورت روزانه ساخت و ترمیم بافتها را بهبود بخشیده و به افزایش تولید هورمونها و آنزیمهای مفید بدن کمک شایانی میکند.
نوزادان زودرس بیشتر در معرض خطر ابتلا به انواع عفونت قرار دارند. این افراد سیستم ایمنی ضعیفی داشته و سدهای دفاعی آنها مانند پوست بهخوبی رشد نکردهاست. مصرف روغن آفتابگردان ارگانیک مانند سد محافظتی از نوزادان در مقابل انواع عفونت محافظت میکند.
در روغن آفتابگردان ارگانیک مقداری ویتامین B وجود دارد که به افزایش سلامت سیستم عصبی و گوارشی کمک شایانی میکند.
منیزیم موجود در این روغن گیاهی به جلوگیری از ابتلا به انواع گرفتگی عضلات کمک میکند.
استفاده مقدار مناسبی از روغن آفتابگردان ارگانیک در افراد مبتلا به دیابت نوع دوم بسیار سودمند خواهد بود. این روغن گیاهی نیاز افراد دیابتی را به امگا۳ و امگا۶ تامین کرده و از بروز انواع چاقی خطرناک در آنها جلوگیری میکند.
چنانکه گفته شد این روغن گیاهی حاوی مقادیر فراوانی ویتامین E است که خاصیت نرم کنندگی، مرطوب کنندگی و لکه بری را برای آن بههمراه میآورد. از کاربردهای روغن آفتابگردان ارگانیک برای سلامت پوست میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
استفاده از روغن آفتابگردان ارگانیک برای سلامت موها نیز بسیار مفید است. این روغن گیاهی حاوی مقدار زیادی مواد مغذی، آنتیاکسیدان و اسیدهای چرب است که سلامت موها را حفظ کرده و ریشه مو را تقویت میکند.
از فواید این روغن گیاهی برای مو میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
چنانچه گفته شد روغن آفتابگردان ارگانیک به شیوه پرس سرد تولید شده و در تهیه آن هیچگونه مواد شیمیایی بهکار نمیرود. شما میتوانید برای خرید روغن آفتابگردان ارگانیک به سامانه بهروز رسان مراجعه کرده و پساز مقایسه انواع برندهای این محصول، نسبتبه ثبت خرید خود اقدام کنید. بازار آنلاین بهروز رسان ضمن ارائه انواع قیمت روغن آفتابگردان ارگانیک، امکان انتخاب محصول را برای مصرفکنندگان آسانتر میکند. سایت به روز مارت با ارائه خدمات ارسال رایگان و بهداشتی، سلامت و کیفیت محصول را تضمین کرده و امکان خرید غیرحضوری را برای شما فراهم میکند.
تهیه روغن ارگانیک از انواع دانههای گیاهی کار بسیار آسانی بوده و شما میتوانید با انجام مراحلی مشخص، از انواع دانههای گیاهی روغن تهیه کنید. مراحل تهیه روغن تخمه آفتابگردان خانگی بهشرح زیر است:
مواد لازم
تخمه آفتابگردان
آب
طرز تهیه
بهترین نوع تخمه آفتابگردان برای تهیه روغن، دانههای درشت و تازه هستند. هرچه مغز تخمه آفتابگردان تازهتر و درشتتر باشد، روغن ارگانیک بهدستآمده خلوص بیشتری داشته و مرغوبتر خواهد بود. برای تهیه روغن آفتابگردان ارگانیک ابتدا مغز تخمه را درون ظرف آب ریخته و بهمدت چند ساعت استراحت دهید. این کار به جدا شدن پوستههای نازک موجود بر روی سطح تخمهها کمک شایانی میکند.
پساز گذشت چند ساعت مغز تخمه را از آب خارج کرده و آبکشی کنید. سپس فر را روشن کرده و با دمای ۲۰۰ درجه سانتیگراد گرم کنید. در مرحله بعد تخمه آفتابگردان را روی سینی فر ریخته و داخل فر قرار دهید. پساز چند دقیقه سطح تخمه آفتابگردان قهوهایرنگ شده و بهصورت برشته درمیآید. در پایان این مهلت دهید تا حرارت دانههای برشتهشده اندکی کاهش پیدا کند. سپس دانهها را درون هاون ریخته و با فشار دست له کنید.
در گام بعدی مقداری آب درون ظرف مناسبی ریخته و بر روی اجاقگاز قرار دهید. هنگامیکه آب به جوش آمد، دانههای کوبیدهشده را درون آن ریخته و هم بزنید. پساز چند دقیقه روغن آفتابگردان ارگانیک بر روی آب قرار گرفته و شما میتوانید با استفاده از یک قاشق آنها را جمعآوری کنید. روغن آفتابگردان ارگانیک را درون ظرف شیشهای مخصوص ریخته و در مکان خشک و خنک نگهداری کنید.
بسیاری از روغنهای گیاهی مانند روغن آفتابگردان، طعم و مزه خاصی به غذاها اضافه نمیکند. بههمین دلیل توصیه میشود برای تهیه انواع غذا با آفتابگردان ارگانیک، ابتدا آن را با مواد طعمدهنده مزهدار کرده و سپس به غذا و سالاد اضافه کنید. در ادامه چند روش مناسب برای قرار دادن روغن آفتابگردان ارگانیک در رژیم غذایی را معرفی خواهیم کرد.
برای تهیه این روغن مزهدار کافی است چند ساعت پیشاز مصرف مقداری عصاره طبیعی زعفران را با روغن آفتابگردان ارگانیک ترکیب کنید. شما میتوانید این روغن خوشمزه و خوشعطر را به غذاهای سنتی مانند خورشت و پلو اضافه کرده یا از آن برای پخت انواع گوشت و سبزیجات استفاده کنید.
برای تهیه سالاد با روغن آفتابگردان کافی است سبزیجات، ادویهجات و مواد طبیعی دلخواه خود را به آن اضافه کرده و به مدت دو هفته در مکانی خشک و خنک نگهداری کنید. پس از این مدت روغن طعم ویژهای به خود گرفته و شما میتوانید پس از صاف کردن، آن را به انواع سالاد اضافه کنید. از ترکیبات خوشمزه برای سس سالاد میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
روغن آفتابگردان ارگانیک برای طعمدار کردن گوشت و مرغ
ابتدا پنج ساقه گیاه مریم گلی یا گیاه آویشن را درون ظرفی بریزید و سپس آن را با روغن آفتابگردان ارگانیک پر کنید. در ادامه درب بطری را محکم بسته و بهمدت دو هفته در مکانی خشک و خنک نگهداری کنید. پس از این مدت شاخههای گیاه را از ظرف بیرون آورده و از آن برای طعمدار کردن انواع گوشت و مرغ استفاده کنید.