قرمه سبزی خورشت مورد علاقه همه ایرانی‌هاست که بسیاری از آن به عنوان خوراک ملی ایران یاد می‌کنند. معمولا این خورشت لذیذ را با پلو و پیاز سرو می‌کنند. محبوبیت این غذا در میان ما ایرانی‌ها تا جایی است که اولین شنبه از ماه آذر را روز جهانی قورمه سبزی نام گذاری کرده‌ایم. این روز تقریبا سه روز بعد از جشن شکرگزاری در غرب است. از آنجا که شاید مشغله دنیای مدرن، فرصت کافی برای تهیه این خورشت خوشمزه در اختیار خیلی‌ها قرار ندهد، به نظر می‌رسد استفاده از کنسرو خورشت قورمه تنها راه پیش رو باشد. در ادامه بیشتر با این غذای لذیذ آشنا خواهیم شد.
تاریخچه قورمه سبزی
اجازه دهید پیش از پرداختن به فواید و کابرد کنسرو خورشت قورمه سبزی، نگاهی به پیشینه این خورشت لذیذ در ایران بیاندازیم.
قدمت این خورشت به صدها یا شاید هزاران سال پیش باز می‌گردد. برای یافتن تاریخچه این خورشت لذیذ، باید درباره دو قسمت سبزی و قورمه به شکل جداگانه‌ای تحقیق و بررسی کنیم.
قورمه در واقع نوعی روش کنسرو گوشت به روش طبیعی است. برای تهیه قورمه، در زمان‌هایی که هیچ ردپایی از یخچال یا فریزرها نبود، ایرانیان مخصوصا عشایر که به شدت به دامداری وابسته بودند (و البته هستند)، برای حفظ و نگهداری از گوشت آن را به شکل قورمه در می‌آورند.
برای این منظور، در اواسط پاییز، دام‌های بالغ را ذبح می‌کردند. سپس گوشت آن‌ها را از چربی جدا می‌کردند و آن را روی آتش ضعیف و در مدت زمان معین می‌پختند. پس از آن گوشت‌های پخته شده (که به آن قورمه می‌گویند) را داخل مشک می‌ریختند. بدین ترتیب می‌توانستند در فصل سرد سال، از قورمه‌های حاضر و آماده استفاده کرده و غذای گرم میل کنند. شایان ذکر است که عشایر چربی گوشت را دور نمی‌انداختند و از آن برای تهیه روغن استفاده می‌کردند.
حال تا اینجا مشخص شد که چگونه اجداد عشایر ما به روش‌های طبیعی اقدام به تهیه کنسرو خورشت قورمه سبزی می‌کردند. شاید از خود بپرسید که مَشک چیست. مشک پوست کنده شده چهارپایانی مانند گاو و گوسفند است که از آن معمولا برای تهیه لبنیات استفاده می‌شود. پوست کنده دام‌ها یک ابزار مفید و البته خلاقانه‌ای برای نگهداری مواد غذایی به مدت نسبتا طولانی بوده است.
همانطور که پیش‌تر گفتیم اجداد ما، برای تهیه قورمه از گوشت تازه دام استفاده می‌کردند. این گوشت، که همراه با چربی فراوان و نمک دانه درشت بر روی آتش ضعیف پخته می‌شد، بسیار چرب و البته پر انرژی بود. بعلاوه، وقتی این قورمه‌ها برای چندین ماه داخل مشک یا کوزه نگهداری می‌شدند، طراوت و تازگی خود را از دست می‌دادند. اینجاست که پای خلاقیت در میان می‌آید تا قورمه‌های کهنه را لذیذ و خوشمزه کنند. زیرا همانطور که خود بهتر می‌دانید انسان غذا را نه صرفا به منظور سیر شدن، بلکه بابت لذتش می‌خورد. این گونه شد که کم کم پای سبزی‌های متنوع و خوش عطر در کنار قورمه‌ها باز شد. سبزی‌ها را در کنار قورمه‌ها در داخل ظرف قرار می‌دادند و در آتش پخته می‌پختند. این گام‌ها، اولین قدم برای اختراع غذای ملی ماست.
حتی در دنیای مدرن امروزی، بسیاری از خانواده‌های ایرانی درست همانند گذشته میزان مشخصی از گوشت مصرفی خود را برای یکسال یا چند ماه آماده می‌کنند، به شکلی که در گذشته رایج بود، قورمه می‌کنند و سپس بسته‌بندی کرده و در داخل فریزر قرار می‌دهند.
به جرات می‌توان گفت قورمه کردن یک روش ارزشمند برای تهیه کنسرو خورشت قورمه به روش طبیعی است. ضمنا با استفاده از این روش، در زمان نیز به طرز قابل توجهی صرفه‌جویی می‌شود. این روش، می‌تواند برای بسیاری از خانم‌های پرمشغله که وقت کافی ندارند، مفید و ارزشمند باشد.
قورمه سبزی، غذای ملی ایران
همانطور که گفتیم نخستین شنبه از ماه آذر (تقریبا سه روز بعد از جشن شکرگزاری مسیحیان)، روز جهانی خورشت قورمه سبزی است.
می‌توان این گونه به موضوع نگاه کرد که این غذای ملی انواع نعمت‌های الهی را در خود جای داده و شایسته قدردانی و ستایش است چرا که به بهترین شکل ممکن نعمت‌های خدا را به نمایش می‌گذارد.
فواید کنسرو خورشت قورمه سبزی
- لوبیا قرمز و چیتی به کار رفته در آن سرشار از کلسیم، منیزیم، آهن، فولات و پروتئین گیاهی است.
- لیمو عمانی سرشار از ویتامین C و دشمن فشار خون و چربی خون است. به یاد داشته باشید لیمو عمانی چربی غذا را به خود می‌گیرد. به همین دلیل توصیه می‌شود که لیمو موجود در خورشت را مصرف نکنید.
- زرچوبه‌ای که در کنسرو خورشت قورمه به کار می‌رود، خاصیت ضد التهابی دارد.
- جعفری موجود در سبزی قورمه نیز خاصیت ضد التهابی داشته و مملو از ویتامین C است. به همین دلیل است که این کنسرو، جزء غذاهایی است که برای سیستم ایمنی بدن بسیار مفید است.
- جعفری همچنین حاوی ویتامین B12 است. همانطور خود بهتر می‌دانید این ویتامین در سلامت سیستم عصبی ما نقش مهمی بازی می‌کند.
- تره و گشنیز این کنسرو، سرشار از ویتامین K هستند که سبب بالا بردن کیفیت خون می‌شوند. بعلاوه تمامی سبزیجات به کار رفته در این کنسرو، سرشار از فیبرند که در هضم سریع‌تر غذا کمک‌کننده‌اند.
- باید بدانید که زردچوبه ادویه‌ای اشتها آور است که مانع از دیابت و افزایش وزن نیز می‌شود.
دیگر فواید کنسرو خورشت قورمه سبزی
- کاهش فشار خون
- کمک به سلامت قلب
- جلوگیری از کم خونی
- مفید برای سلامت و تقویت بافت استخوانی
- مفید برای حافظه
- سلامت بینایی
- جلوگیری کننده از سرطان
- کاهش فشار خون
طرز تهیه خورشت قورمه سبزی به روش خانگی
اگر فرصت کافی برای تهیه این خورشت در منزل را دارید، بهتر است به جای استفاده از کنسرو قورمه سبزی، خود این خورشت را به صورت تازه تهیه کنید. در ادامه با طرز تهیه این خورشت لذیذ آشنا می‌شویم.
مواد مورد نیاز برای تهیه خورشت قورمه سبزی
- سبزی قورمه: یک کیلوگرم (این سبزی شامل 400 گرم تره، 350 گرم جعفری، 200 گرم اسفناج و 50 گرم شنبلیله پاک شده است)
- گوشت گوسفندی (گوشت سر دست): نیم کیلو (در صورت دلخواه می‌توانید از گوشت با استخوان به مقدار بیشتری استفاده کنید. این موضوع به ذائقه و سلیقه افراد بستگی دارد)
- پیاز: یک عدد متوسط
- لوبیا قرمز یا لوبیا چیتی: نصف پیمانه
- لیمو عمانی: پنج تا شش عدد
- زردچوبه، نمک و فلفل: به مقدار نیاز
چند نکته درباره لوبیا کنسرو خورشت قورمه سبزی:
معمولا لوبیایی که در کنسرو خورشت قورمه استفاده می‌شود، لوبیا قرمز است. ولی در برخی مناطق کشور مانند استان آذربایجان از لوبیا چیتی و در شهرهای خراسان از لوبیای چشم بلبلی استفاده می‌کنند.
برای تهیه خورشت قورمه به صورت تازه، بهتر است لوبیاها را از شب قبل بخیسانید تا نفخ آن گرفته شود. شاید تعجب کنید ولی باید بدانید برای آنکه نفخ لوبیا بهتر گرفته شود، بهتر است یک تکه خیار در آب آن بیاندازید و چندین بار آب آن را عوض کنید.
پیشنهاد می‌کنیم لوبیاها در قابلمه‌ای جداگانه پخته شوند. دقت کنید لوبیاها نباید به اندازه‌ای پخته شوند که له بشوند.
مراحل تهیه خورشت قورمه سبزی به روش خانگی
گام اول:
ابتدا مقداری لوبیا (چیتی یا قرمز) که از شب قبل خیس کرده‌اید، در قابلمه‌ای حاوی آب روی حرارت قرار بدهید و صبر کنید تا آب به جوش بیاید. پس از آنکه آب جوش آمد، حرارت گاز را کم کرده و اجازه دهید تا لوبیاها در شعله ملایم بپزند.
گام دوم:
سبزی قورمه پاک و خرد شده را داخل تابه‌ای گود ریخته و با مقداری روغن تفت دهید. سبزی را زیاد سرخ نکنید زیرا علاوه بر آنکه خاصیت خود را از دست می‌دهد، عطر و طعمش نیز گرفته می‌شود.
گام سوم:
گوشت را در قطعه‌های متوسط برش بزنید. قطعه‌های گوشت نباید خیلی کوچک باشند تا داخل خورشت دیده بشوند.
گام چهارم:
گوشت‌های قطعه قطعه شده را به همراه یک پیاز خرد یا رنده شده در ظرفی تفت دهید تا بوی زهم آن گرفته شود. هنگام تفت با پیاز، نمک، فلفل و زردچوبه را به آن اضافه کنید
گام پنجم:
در ابتدای پخت، حرارت باید زیاد باشد تا گوشت عطر و طعم بهتری به خود بگیرد. پس از تغییر رنگ آن، حرارت جاق گاز را کم کنید و درب قابلمه را بگذارید تا گوشت آب انداخته و به آرامی پخته شود.
گام ششم:
در این مرحله، آب اضافه لوبیاها را بگیرید. سبزی تفت داده شده و گوشت پخته شده را به آن اضافه کنید. سپس به این ترکیب، مقداری آب جوش اضافه کرده و روی حرارت ملایم قرار بدهید و اجازه دهید تا خورشت، جا بیافتد.
گام هفتم:
در این مرحله باید ادویه‌های لازم را برای طعم دار کردن خورشت، به آن اضافه کنید. به صورت پیش‌فرض، نمک و فلفل برای قورمه سبزی کافی است. ولی می‌توانید برحسب ذائقه و تجربه خود، از ادویه‌های دیگر استفاده کنید. معمولا در کنسرو خورشت قورمه از ادویه‌هایی مانند زردچوبه، فلفل سیاه و فلفل قرمز استفاده می‌کنند.
گام هشتم:
حال نوبت اضافه کردن لیمو عمانی است. بهتر است لیمو عمانی‌ها 20 دقیقه آخر به خورشت اضافه بشوند تا عطر لیمو عمانی حسابی به خورد خورشت برود.
اکنون خورشت تقریبا جا افتاده است، مقداری نمک به آن اضافه کنید و 5 دقیقه صبر کنید تا با نمک جوش بخورد. غذای شما آماده است. نوش جان
چند نکته:
نکته 1: قبل از اضافه کردن لیمو عمانی‌ها، با چنگال چند سوراخ ریز روی پوست آن ایجاد کنید.
نکته 2: بهتر است قبل از اضافه کردن لیمو عمانی به خورشت، به مدت چند دقیقه در آب خیس بخورند.
نکته 3: اگر از قابلمه استفاده می‌کنید، حدودا به سه ساعت زمان نیاز دارید تا خورشتتان آماده شود. در صورت استفاده از زودپز، 50 دقیقه تا یکساعت طول می‌کشد تا غذای شما آماده بشود.
نکته 4: سبزی خورشت باید ریز باشد زیرا در غیر اینصورت، باعث می‌شود تا خورشت به خوبی جا نیافتد.
نکته5: هنگام سرخ کردن سبزی خورشت، در همان ابتدا مقداری روغن به آن اضافه کنید و اجازه ندهید تا آب سبزی تماما تبخیر شود و سپس روغن را به آن اضافه کنید. این کار باعث خوش رنگ‌تر شدن سبزی می‌شود
سبزی کنسرو خورشت قورمه سبزی
تره و جعفری، دو آیتم اصلی سبزی قورمه به شمار می‌آیند. معمولا از شنبلیله به علت طعم بسیار خوبش استفاده می‌شود.
استفاده زیاد از شنبلیله سبب طعم تلخ خورشت می‌شود.
از اسفناج برای لعاب بیشتر استفاده می‌کنند. البته استفاده از اسفناج سلیقه‌ای است و بسیاری افراد، از آن استفاده نمی‌کنند.
در برخی شهرها، از گشنیز نیز استفاده می‌کنند. در صورت استفاده از گشنیز، بیش از 200 گرم از آن را استفاده نکنید زیرا باعث می‌شود تا مزه خورشت همچون مزه آش بشود.
معمولا سبزی کنسرو خورشت قورمه محلی در استان آذربایجان غربی تنها جعفری و تره است که به صورت بسیار زیر خرد شده‌اند.
بهترین گوشت کنسرو خورشت قورمه سبزی
معمولا در کنسرو خورشت قورمه از گوشت ران گوسفند استفاده می‌شود.
در تهران متداول است تا قطعات گوشت، در سایزهای ریز خرد شوند ولی آذری‌ها عادت دارند تا قطعات گوشت را در اندازه بزرگ‌تری خرد بکنند.
چاشنی یا ترشی خورشت قورمه
می‌توانید به جای لیمو عمانی از پره لیمو عمانی استفاده کنید. لیمو عمانی با پوست می‌تواند سبب بخشیدن طعم تلخی به خورشت بشود. توجه کنید در صورت استفاده از لیمو عمانی، باید نهایت 20 دقیقه آخر به خورشت افزوده شود. بیشتر ماندن لیمو، باعث تلخی خورشت قورمه سبزی خواهد شد.
در کنسرو خورشت قورمه آماده غیر از لیمو عمانی از آبغوره یا آبلیمو نیز جهت چاشنی غذا استفاده می‌شود.
ترفند های جا افتادن خورشت قورمه سبزی
- هنگام طبخ خورشت، نمک را در انتها (5 دقیقه آخر) به آن اضافه کنید، زیرا در غیر این صورت زمان نیاز برای جا افتادن خورشت، افزایش می‌یابد.
- سبزی باید خیلی خوب خرد شده باشد زیرا سبزی درشت هرچه قدر هم که بجوشد، لعاب نمی‌اندازد.
- سبزی باید به خوبی سرخ شده باشد تا خورشت آب نیاندازد
- بهتر است قبل از پخت گوشت، سبزی سرخ شده را مقداری تفت دهید. اینکار سبب لعاب بیشتر قورمه سبزی خواهد شد.
- اسفناج در سبزی سبب لعاب بیشتر می‌شود. پیشنهاد می‌کنیم در صورتی که اسفناج در دسترس نبود، از برگ چغندر استفاده کنید.
- گوشت گوسفندی خود باعث لعاب‌دار شدن کنسرو خورشت قورمه سبزی می‌شود.
- خورشت قورمه سبزی، برای پخت به سه یا چهار ساعت زمان نیاز دارد
- اگر خورشت شما آبکی شد، چند قالب یخ کوچک به آن بیافزایید. اینکار سبب ایجاد یک شوک به خورشت شده و آن را وادار می‌کند تا لعاب‌دار شده و روغن در سطحش جمع بشود.
- خورشت شما باید در شروع پخت، حتما آب کافی داشته باشد تا مجبور نشوید در میانه راه به آن آب اضافه کنید. زیرا این عمل از لعاب‌دار شدن خورشت جلوگیری می‌کند. اگر مجبور به اضافه کردن آب در میانه راه شدید، حتما از آب جوش استفاده کنید.
- همانطور که پیش‌تر نیز گفتیم، لیمو و نمک را در آخر سر به خورشت اضافه کنید زیرا اگر نمک زود اضافه شود، باعث دیرتر پخته شدن لوبیا و گوشت شده و در نتیجه خورشت غلیظی به دست نمی‌آید.
- اگر در انتها که خورشت آماده شد، متوجه شُدید که آبش زیاد است، حرارت را زیاد کنید و درب قابلمه را بردارید تا آب آن بخار شود. اینگونه خورشتتان غلیظ و آبدار می‌شود.
غذای راحت و آسان با کنسرو خورشت قورمه سبزی
اگر وقت کافی ندارید و مهمان دارید، بهترین کار استفاده از کنسرو قورمه سبزی است. برای این منظور تنها کافی است پلو را آماده کنید و کنسرو را به مدت 20 دقیقه در آب جوش بپزید.
معمولا کیفیت کنسرو خورشت قورمه همانند کیفیت خورشت تهیه شده در منزل و با همان عطر و طعم عالی است.
کاربرد کنسرو خورشت قورمه
اگر وقت کافی برای تهیه خورشت قورمه سبزی را ندارید، بهترین کار استفاده از کنسرو آن است. معمولا طعم کنسرو خورشت قورمه آماده شبیه به عطر و طعم خورشت‌هایی است که در منزل تهیه می‌کنیم و به همان اندازه لعاب‌دار و لذیذ است.
اگر مزه گوشت را دوست ندارید و یا به هر دلیلی نمی‌توانید از گوشت قرمز استفاده کنید، پیشنهاد ما به شما استفاده از کنسرو خورشت قورمه بدون گوشت است
ترکیبات کنسرو خورشت قورمه سبزی
- سبزی
- لوبیا
- گوشت قرمز گوسفندی
- نمک
- لیمو عمانی
- پیاز
- آبغوره
- پودر دارچین
- پودر فلفل سیاه و قرمز
- آب
آیا هنگام تهیه کنسرو خورشت قورمه از مواد نگهدارنده استفاده می‌شود؟
به طور معمول از مواد نگهدارنده استفاده نمی‌شود زیرا که روش نگهداری طولانی مدت مواد مختلف، گوناگون است.
در مورد این کنسرو، باید گفت استفاده از روش‌های مختلف گرم کردن مانند پاستوریزه کردن (دمای کمتر از 100 درجه سانتی گراد) یا استرلیزه کردن (دمای بالای 100 درجه سانتی گراد) استفاده می‌شود. در نتیجه، تمامی میکروب‌ها و عوامل بیماری‌زا از بین می‌رود. بنابراین، افزودن مواد نگهدارنده در تهیه این کنسرو ضرورتی ندارد.
همچنین در سیستم سرمایش با سرد کردن غذا جلوی رشد و تکثیر میکروب‌ها گرفته می‌شود. از این روست که نیازی به افزودن هیچ ماده نگهدارنده به غذا نیست و می‌تواند خیالتان از این بابت راحت باشد.
خرید اینترنتی کنسرو خورشت قورمه در تهران
برای خرید کنسرو خورشت قورمه در تهران می‌توانید به سادگی به اپلیکیشن «به روز مارت» مراجعه کرده و یا به وب سایت «به روز مارت» مراجعه کنید.
«به روز مارت» بازار آنلاینی است که مشتری و مصرف کننده را بدون هیچ واسطه‌ای، مستقیم به هم متصل می‌کند از این رو قیمت محصول ارائه شده در آن، از جمله قیمت کنسرو خورشت قورمه نسبت به جاهای دیگر بسیار ارزان‌تر و مقرون‌به‌صرفه‌تر است.
از آنجا که در «به روز مارت» انبار کالا معنایی ندارد، می‌توانید همیشه مطمئن باشید که همواره با کیفیت‌ترین و تازه‌ترین محصولات را دریافت خواهید کرد.