آبنبات

آبنبات به ‌عنوان یکی از قدیمی‌ترین تنقلات جهان شناخته شده ‌است. برای تهیه این خوراکی شیرین، از محلول شکر و آب به‌ صورت اشباع استفاده می‌شود. به منظور بهبود طعم و رنگ این محصول، مواد افزودنی بسیاری نیز به کار می رود. در برخی از این محصولات، از گیاهان دارویی نیز استفاده‌ شده که خواص درمانی بسیاری به آن اضافه می‌کند. در ادامه به شرح انواع آبنبات و خواص آن‌ها می‌پردازیم. همچنین طرز تهیه آبنبات قیچی را شرح داده و نکات خرید و نگهداری آن را بیان می‌کنیم.

طرز تهیه آبنبات

برای تولید این محصول، ابتدا شکر را با گلوکز ترکیب کرده و به همراه آب درون مخزن مناسبی می‌ریزند. با قرار دادن این مخزن روی حرارت، شکر در محیط اسیدی گلوکز، به قند فعال تبدیل می‌شود. سپس شربت تولیدی به دستگاه پخت انتقال داده شده و تحت خلاء و دمای مناسب قوام پیدا می‌کند. بهترین دما برای این مرحله ۱۳۶ الی ۱۴۲درجه سانتی‌گراد خواهد بود. دلیل وجود خلاء در این فرآیند نیز جلوگیری از اکسیداسیون شربت و از بین رفتن شفافیت آن است.

هنگامی‌که شربت حالت خمیری پیدا کرد، آن را به دستگاه‌های خنک‌کننده منتقل می‌کنند. پس‌ از خنک شدن مخلوط، خمیر وارد دستگاه مخصوص تولید انواع آبنبات می‌شود. در این دستگاه انواع طعم‌ دهنده و رنگ دهنده‌های مجاز به مخلوط اضافه می‌شود. در مرحله بعد خمیر درون دستگاه پرس قرار گرفته و به شکل مناسب در می‌آید. پس ‌از پرس شدن، محصول وارد تونل خنک‌کننده نهایی ‌شده و بلافاصله بسته بندی می‌شود.

انواع آبنبات

این محصول را می‌توان بر اساس شکل بلورها، شکل ظاهری و طعم به دسته‌های متنوعی تقسیم کرد.

از لحاظ شیمیایی بلورهای آبنبات به دو دسته تقسیم می‌شود: بلورین و غیر بلوری یا آمورف.

آبنبات بلورین: جنس این بلورها سخت و شکننده بوده و به ‌راحتی تکه می‌شود. این کریستال‌ها از انواع مواد معدنی حاصل‌ شده و بافت آن از ساختار قند به وجود می‌آید. از انواع آن نیز می‌توان به فوج، کرم و فوندانت اشاره کرد.

آبنبات غیر بلوری یا آمورف: ساختار کریستالی این محصول آشفته بوده و غلظت محلول قندی آن بیشتر است. همین امر سبب می‌شود تا جویدن و جدا کردن این بلورهای چسبنده سخت باشد. از انواع این بلورها می‌توان به کارامل، سوهان و تافی اشاره کرد.

انواع آبنبات از لحاظ شکل ظاهری

انواع و اقسام آبنبات‌های جذاب در بازار وجود داشته و این موضوع باعث می‌شود افراد هنگام خرید، با گزینه‌های فراوانی روبه‌رو شوند.

آبنبات سخت

بلورهای قند این محصول به صورت سفت و درشت تولید می‌شود. ساده‌ترین نوع این محصول، تقریباً از 99 درصد ساکارز تشکیل شده است. این ماده خوراکی شیرین دارای اسیدهای آلی، اسانس و رنگ‌های گوناگون بوده و رطوبت کمی در خود جای داده ‌است. از معروف‌ترین این محصولات می‌توان به نبات اشاره کرد.

آبنبات نرم

چنانچه در روند تهیه این ماده خوراکی، از بلورهای ریز شکر همراه با آب یا شیر استفاده شود، رطوبت محصول نهایی افزایش یافته و خمیری کشدار حاصل می‌شود. جویدن این محصول بسیار ساده بوده و در تهیه آن از انواع میوه، مغز، رنگ و چاشنی‌های دیگر استفاده می‌شود. از محبوب‌ترین آبنبات‌های نرم می‌توان به تافی و فوژه اشاره کرد.

آبنبات ژله‌ای

خمیر این محصول بر پایه ژلاتین تولید شده و بیشتر مشابه ژله است. به‌ صورت کلی آبنبات ژله‌ای از انواع محصولات نرم محسوب شده و پاستیل ها را نیز می‌توان جزو این دسته قرار داد.

آبنبات چکه‌ای

این محصول مشابه آبنبات ژله‌ای بوده و تنها تفاوت آن‌ها در استفاده از صمغ عربی یا ژلاتین در آبنبات چکه‌ای است. در روند تولید این محصول، خمیر ژله‌ای با ماده شیرین‌کننده، رنگ و چاشنی ترکیب‌ شده و به قطعات کوچک برش داده می‌شود. در انتها هر آبنبات با شکر پوشانده می‌شود.

تافی

در ترکیبات این محصول از گلوکز مایع، چربی‌های خوراکی و شیر استفاده می‌شود. اضافه کردن چربی‌های خوراکی به این محصول موجب شده تا تافی به دندان نچسبد. همچنین شیر اضافه شده، رطوبت موجود در محصول را حفظ کرده و از سخت شدن آن جلوگیری می‌کند. امروزه تافی‌ها در طعم‌های مختلف به بازار عرضه می‌شوند.

شکر پنیر

شکر پنیر یا مارشمالو از انواع سنتی آبنبات‌ها به شمار می‌رود. این محصول از خمیری بر پایه نشاسته و ژلاتین تولید شده است. همچنین در تهیه این محصول از انواع عرقیجات سنتی همچون گل ‌محمدی، نعنا و... نیز استفاده می‌شود.

آبنبات چوبی

این محصول جدید و جذاب با انواع طعم‌ها و اشکال گوناگون به بازار عرضه می‌شود. در این محصول آبنبات سخت بر روی یک چوب کوچک یا امثال آن قرار می‌گیرد. این ویژگی باعث شده خوردن این محصول آسان‌تر شود.

انواع آبنبات بر اساس طعم

تقسیم‌بندی آبنبات‌های مختلف بر اساس طعم آن‌ها، نوع دیگری از تقسیم‌بندی است.

آبنبات میوه‌ای

در تولید این محصول از انواع اسانس‌های میوه‌ای برای بهبود طعم و رنگ استفاده می‌شود. به ‌صورت کلی آبنبات‌های میوه‌ای با طعم لیمو، پرتغال، توت‌فرنگی، تمشک، هندوانه، آلبالو، کیوی و... از محبوبیت خاصی برخوردار هستند. جالب است بدانید که امروزه استفاده از میوه‌های ترش در تولید آبنبات، محبوبیت خاصی پیدا کرده است.

آبنبات مغزدار

در تهیه این محصول از انواع مغز و پودر آجیل، میوه خشک و دیگر پرکننده‌های طعم‌دار استفاده می‌شود. در حال‌ حاضر محبوب‌ترین آبنبات‌های مغزدار حاوی پودر نارگیل، شیر شکلات، کارامل و بادام هستند.

آبنبات شیری

این محصول به‌ عنوان تافی نیز شناخته شده و ترکیبات آن علاوه ‌بر شکر و مواد افزودنی، شامل مقدار مناسبی شیر، کره و سفیده تخم ‌مرغ نیز می‌شود. امروزه پرطرفدارترین طعم‌های تافی شامل آبنبات شیری، پاستیل و میوه‌ای می‌شود.

آبنبات‌های گیاهی

این محصول بیشتر در قالب آبنبات‌های سخت تولید می‌شود. اضافه کردن گیاهان داروئی به ترکیبات اولیه، خواص درمانی ویژه‌ای به این خوراکی شیرین بخشیده است. این امر سبب شده تا برخی افراد برای درمان بیماری‌های خود از آبنبات‌های گیاهی استفاده کنند. در حال‌ حاضر این محصول در طعم‌های نعناعی، زنجبیل، اکالیپتوس، شیرین‌بیان و... تولید و عرضه می‌شود.

آبنبات‌های رژیمی

در تولید این محصول، انواع قندهای رژیمی و کم‌کالری جایگزین ساکارز موجود در شکر می‌شود. مصرف آبنبات‌های رژیمی برای افراد دیابتی خطر کمتری دارد. همچنین این محصول خطر ابتلا به اضافه وزن و چاقی را نیز کاهش می‌دهد.

خواص آبنبات‌های مختلف و فواید خوردن آن‌ها

امروزه این ماده خوراکی به اشتباه، جزو تنقلات ناسالم محسوب می‌شود. این در حالی است که استفاده کنترل‌شده از این ماده شیرین‌کننده، خواص مفیدی نیز برای بدن به همراه خواهد داشت. ایرانیان در گذشته از آبنبات در انواع جشن‌ها و مراسم‌ آئینی خود استفاده می‌کردند. همچنین مصرف این ماده شیرین‌ کننده پس ‌از غذا نیز مرسوم بوده ‌است. در ادامه چند مورد از خواص آبنبات را معرفی خواهیم کرد.

بهبود عملکرد سیستم تنفسی

آبنبات به‌ عنوان یکی از درمان‌های خانگی برای سرماخوردگی شناخته ‌شده ‌است. مواد مغذی موجود در این ماده خوراکی سبب از بین رفتن خلط‌های گلو شده و سرفه‌های خشک را درمان می‌کند. به این منظور کافی است یک عدد آبنبات را به همراه فلفل سیاه بکوبید. سپس پودر به دست آمده را به همراه اندکی روغن گرم کرده و پیش ‌از خواب میل کنید. مصرف این ماده داروئی موجب بهبود پیدا کردن سرفه خشک و گلودرد در طول شب خواهد شد.

همچنین امروزه محصولات درمانی ویژه‌ای با نام «آبنبات سرد» تولید شده که در آن از عصاره گیاه اکالیپتوس استفاده می‌شود. از خواص آبنبات اکالیپتوس برای گلو درد و سرما خوردگی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

عصاره اکالیپتوس موجود در این محصول سبب شده سرفه‌های ناشی از سرما خوردگی و آنفولانزا تسکین یابد. همچنین مصرف این محصول از شدت دردهای سینه کاسته و امراض مربوط به گلو را برای حدود دو ساعت تسکین می‌دهد. گیاه اکالیپتوس خاصیت ضد عفونی کنندگی فراوانی دارد و سیستم تنفس را عاری از هرگونه میکروب و ویروس می‌کند.

علاوه ‌بر خواص درمانی اکالیپتوس، از این محصول به ‌عنوان خوشبو کننده دهان نیز استفاده می‌شود. همچنین مصرف آن، به دهان فرد حس تازگی و شادابی می‌دهد. اکالیپتوس دارای میزان مناسبی ویتامین C بوده و نیاز بدن به این ماده مغذی را تأمین می‌کند. مصرف‌کنندگان عمده این محصول افراد زیر هستند:

• اشخاص مبتلا به مشکلات تنفسی، می‌توانند یک ساعت پیش ‌از خواب، یک عدد آبنبات اکالیپتوس مصرف کرده و مجاری تنفسی خود را از اخلاط و میکروب‌ها پاک کنند.
• ورزشکاران پیش ‌از فعالیت‌های هوازی از این محصول استفاده کرده و سوخت‌ و ساز بدن خود را افزایش دهند.
• افرادی که دخانیات مصرف می‌کنند نیز برای تخلیه اخلاط و خوشبو شدن دهان، می‌توانند از این ماده خوراکی استفاده کنند.

بهبود سیستم گردش خون

استفاده از این محصول، سطح هموگلوبین خون را افزایش داده و گردش خون در بدن را تصحیح می‌کند. همچنین با افزایش میزان هموگلوبین، از ابتلا به بیماری‌های کم‌خونی، سرگیجه، ضعف و خستگی عمومی بدن نیز جلوگیری می‌شود.

بهبود سیستم گوارشی بدن

مواد مغذی موجود در شکر، موجب بهتر شدن هضم غذا می‌شود. امروزه از گیاه نعناع و خواص درمانی آن برای تهیه آبنبات‌های گیاهی استفاده می‌شود. با مصرف این محصول، درد معده تسکین یافته و نفخ آن کاهش می‌یابد. همچنین آبنبات شیرین ‌بیان، با خاصیت ضد التهابی که دارد، زخم‌های گوارشی را بهبود می‌دهد.

افزایش سطح انرژی 

مصرف ساکارز موجود در شکر، سبب افزایش سطح انرژی شده و از بروز ضعف جسمانی در افراد جلوگیری می‌کند. امروزه با تولید آبنبات‌ رازیانه، خاصیت انرژی‌زایی این محصول افزایش یافته است. مصرف این محصول خوراکی در هنگام افت انرژی، سلامتی و نشاط را به مصرف‌کننده بازگردانده و از سستی و تنبلی جلوگیری می‌کند.

کمک به انعقاد خون

شکر دارای خاصیت اعجاب‌انگیزی برای انعقاد خون است و از خون‌ریزی‌های سطحی جلوگیری می‌کند. این ویژگی برای درمان خون‌ریزی بینی، به خصوص در فصل تابستان بسیار مؤثر خواهد بود. برای این منظور تنها کافی است مقداری آبنبات را درون آب ریخته و حل کنید. سپس چند قطره از این محلول را درون بینی چکانده و منتظر باشید تا خون‌ریزی بینی به ‌صورت کامل قطع شود.

مضرات آبنبات

می‌توان گفت ترکیبات قندی این محصول، از بزرگترین معایب آن به شمار می‌رود. به همین منظور توصیه می‌شود از استفاده بیش از حد از آن پرهیز کنید. از دیگر مضرات آبنبات برای سلامتی انسان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

ارزش تغذیه‌ای کم

چنانچه بیان شد در تولید این محصول، از محلول آب و شکر به صورت اشباع‌ استفاده می‌شود. همچنین در تولید نمونه سخت آن، از حرارت زیاد استفاده می‌شود که رطوبت محصول را کاهش داده و غلظت شکر را زیادتر می‌کند. در نقطه مقابل در صورت کم شدن حرارت، رطوبت محصول افزایش‌ یافته و غلظت شکر کم می‌شود. به این ترتیب آبنبات نرم یا تافی تولید خواهد شد.

به علاوه با توجه به آنکه ماده اصلی تشکیل ‌دهنده آبنبات شکر بوده و ارزش تغذیه‌ای قابل ‌توجهی ندارد، مصرف بیش ‌از اندازه آن توصیه نمی‌شود. وجود حجم بسیار زیادی از شکر در یک واحد کوچک آبنبات، موجب افزایش کالری آبنبات می‌شود. به ‌این‌ ترتیب مصرف این ماده غذایی موجب چاقی افراد خواهد شد.

افزایش احتمال ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی و دیابت نوع دوم

توجه داشته باشید که قند زیاد موجود در این محصول، به صورت چربی در بدن ذخیره می‌شود. همین امر موجب افزایش تری گلیسیرین بدن شده و احتمال ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی را افزایش می‌دهد. توجه داشته باشید که برای تولید تافی‌های شیری، میوه‌ای و مغزدار، از شیر، کره، آجیل و... نیز استفاده می‌کنند. این مواد افزودنی موجب افزایش ارزش تغذیه‌ای می‌شود. البته توجه داشته باشید که کالری این محصولات نسبت ‌به دیگر انواع آبنبات نیز افزایش پیدا می‌کند.

از بین رفتن سلامت دندان و دهان

قند موجود در این محصول توسط آنزیم‌های موجود در بزاق دهان، به اسید تبدیل ‌شده و مینای دندان را از بین می‌برد. به این ترتیب سطح دندان مستعد پوسیدگی شده و سلامت آن به خطر می‌افتد. چنانچه تمایل به مصرف آبنبات دارید، پس ‌از هر بار مصرف مسواک زده و از سطح دندان خود مقابل اسیدهای مهاجم حفاظت کنید. همچنین استفاده از نمونه‌های رژیمی این محصول که در آن از شیرین‌کننده‌های مصنوعی استفاده شده نیز پیشنهاد می‌شود. این قندهای مصنوعی و ضعیف شده، میزان تولید اسید را در دهان کاهش داده و پوسیدگی دندان را به کمترین میزان خود می‌رساند.

نکات مهم در خرید آبنبات

بسیاری از افراد به‌ اشتباه فکر می‌کنند که ترکیبات این محصول، قابلیت فاسد شدن نداشته و در هنگام خرید به تاریخ انقضای آن توجه نمی‌کنند. باید خاطر نشان کرد که افزودن مواد نگهدارنده، طعم‌ دهنده و اسانس‌های رنگی، موجب کاهش یافتن زمان نگهداری می‌شود. به این ترتیب مصرف محصولاتی که تاریخ انقضا آن‌ها گذشته باشد، سلامت مصرف‌ کننده را تهدید خواهد کرد.

در هنگام خرید، به میزان کدورت محصول دقت کنید. آبنبات مرغوب دارای رنگی مطلوب و شفاف است. همچنین این محصول باید از هرگونه ناخالصی عاری باشد. توجه داشته باشید در هنگام خرید باید به یکنواخت بودن شکل و اندازه هندسی آبنبات‌ها نیز توجه کرد. محصول با کیفیت به لفاف خود نچسبیده و به ‌راحتی قابل جویدن و مکیدن خواهد بود.

مدت زمان نگهداری آبنبات‌ها

به‌ صورت کلی توصیه می‌شود انواع این محصول را به ‌دور از رطوبت و هوا نگهداری کنید. این محصول با قرار گرفتن در معرض دمای هوا، ذوب ‌شده و از بین می‌رود. به علاوه بسیاری از محصولات نرم همچون آبنبات‌های تافی، قابلیت نگهداری در فریزر را دارا هستند. توجه داشته باشید که فریز کردن نمونه‌های میوه‌ای و مغزدار توصیه نمی‌شود، زیرا دمای انجماد موجب نرم شدن آبنبات شده و کیفیت اولیه آن را از بین می‌برد.

همچنین توجه داشته باشید محصولات سفت، دارای رطوبت پایینی بوده و درصد جذب رطوبت بالایی دارند. در نقطه مقابل تافی و آبنبات‌های شیرین، رطوبت خود را به راحتی از دست می‌دهند. توصیه می‌شود به منظور حفظ کیفیت و بافت این محصولات، از نگهداری آن‌ها در کنار یکدیگر پرهیز کنید.

زمان نگهداری هر محصول نیز به نوع آن بستگی دارد که در ادامه بیان خواهد شد.

آبنبات‌های سفت

در صورت نگهداری این محصولات در محلی خشک و خنک، کیفیت آن‌ها به مدت یک ‌سال ثابت باقی می‌ماند.

آبنبات‌های ژله‌ای

مناسب‌ترین دما برای نگهداری این محصولات، ۲۱ درجه سانتی‌گراد خواهد بود. به این ترتیب پاستیل‌ها و آبنبات‌های ژله‌ای بین شش‌ تا نُه ماه سالم می‌مانند.

آبنبات‌های نرم

انواع تافی ها، جذب‌کننده قوی رطوبت و گرد و غبار هستند. برای نگهداری طولانی‌مدت از این محصولات، توصیه می‌شود آن‌ها را در محلی خشک و خنک و به‌ دور از نور قرار دهید. همچنین از قرار دادن این محصولات در کنار یکدیگر نیز پرهیز کنید.

خرید اینترنتی آبنبات در تهران

برای خرید این تنقلات محبوب، کافی ا‌ست تا به بازار آنلاین به‌ روز رسان مراجعه کنید. سایت به ‌روز رسان این امکان را برای شما فراهم آورده تا انواع قیمت آبنبات را مشاهده کرده و کیفیت این محصولات را با یکدیگر مقایسه کنید. همچنین ضمن خرید آبنبات از سایت به‌ روز رسان، قادر خواهید بود محصول انتخابی خود را از فروشندگان این محصول و درب منزل دریافت کنید.

طرز تهیه آبنبات پرورش خانگی

تهیه آبنبات خانگی برای کودکان بسیار لذت‌ بخش بوده و طعم خاطره ‌انگیزی را برای افراد خانواده فراهم می‌آورد. در ادامه روش تهیه آبنبات قیچی را شرح خواهیم داد.

مواد لازم

شکر: یک کیلوگرم

روغن: ۱۰۰ گرم

آب: یک پیمانه

زعفران: به مقدار لازم

روش تهیه

این ماده خوراکی شیرین و خوشمزه‌، جزو دسرهای ایرانی بوده و در مدت یک ساعت آماده می‌شود. برای تهیه این آبنبات ساده و خوشمزه، ابتدا شکر و آب را مخلوط کرده و بر روی حرارت قرار دهید. بهتر است به‌ صورت مداوم این مخلوط را هم بزنید تا غلیظ شود. در لحظات پایانی جوشیدن، مقداری زعفران افزوده و شعله را خاموش کنید.

اکنون درون یک سینی، کاغذ روغنی پهن کرده و روی آن را با اندکی روغن چرب کنید. سپس شربت غلیظ شده را به صورت لقمه‌ای بر روی سینی قرار داده و اجازه دهید تا خنک شود. آبنبات قیچی پس ‌از خنک شدن کامل شربت، آماده مصرف خواهد بود.