راهنمای کامل نگهداری گیاهان آپارتمانی

نگهداری گیاهان آپارتمانی بیش از گذشته در زندگی شهری امروز دیده می‌شود. غالبا زندگی افراد در جهان مدرن در محیط‌های بسته منزل، ماشین و محل کار و محل تحصیل می‌گذرد، بنابراین افراد به طور مداوم در معرض انواع ریزجانداران و میکروب‌ها قرار دارند. عملکرد گیاهان آپارتمانی می‌تواند درصد بالایی از این آلودگی‌ها را در محیط‌های بسته از بین ببرد؛ با به کارگیری گیاهان آپارتمانی در محیط‌ کار، بیمارستان‌ها و محیط زندگی سطح سلامت افراد به طور قابل توجهی بهبود می‌یابد. کاهش افسردگی، فشارخون، سردرد، سرماخوردگی، کاهش واکنش‌های آلرژیک و کاهش اثرات منفی ناشی از دود سیگار در نتیجه‌ی استنشاق هوای پاک درون خانه اتفاق خواهد افتاد.

خاک مناسب برای گیاهان آپارتمانی

بستر کشت گیاهان آپارتمانی کاملا با خاک زراعی مرسوم در کشاورزی سنتی متفاوت است. یک خاک خوب برای پرورش گیاهان آپارتمانی باید حاصلخیز و دارای زهکش خوب باشد تا تهویه به منظور تامین اکسیژن مورد نیاز ریشه حاصل شود. با وجود منافذ کافی آب مورد نیاز گیاه تامین و آب اضافی از محیط ریشه خارج می‌شود. بستر کشت خوب باید دارای توان فیزیکی کافی برای استقرار گیاه نیز باشد. خاک باغ برای رشد گیاهان فضای باز مناسب است اما از همان خاک نمی‌توانید برای گیاهان آپارتمانی خود استفاده کنید؛ زیرا پس از مدتی این خاک در گلدان متراکم شده و به جهت زهکش ضعیف و عدم وجود تهویه مناسب سبب زرد شدن برگ‌های پایین گیاه و کاهش رشد آن می‌شود. میزان تهویه در خاک‌های شنی مناسب است ولی تامین مواد غذایی و آب برای گیاه در این نوع بستر کشت باید توسط خود شما انجام شود. اجزا اصلی تشکیل دهنده بستر کشت گیاهان آپارتمانی پرلایت، ماسه، ورمی کولایت، پیت ماس، موموپیت، پوست درختان و ضایعات چوب و برگ خشک است. توصیه می‌شود برای تهیه خاک گیاهان آپارتمانی خود از فروشگاه کشاورزی خاکی با ترکیب آماده و استریل شده تهیه کنید.

نور مناسب گیاهان آپارتمانی

گیاهان آپارتمانی به لحاظ نیاز نوری به سه دسته عمده تقسیم می‌شوند. پس از تهیه گیاه خود با یک جستجوی ساده متوجه خواهید شد که گیاه شما در چه دسته بندی قرار می‌گیرد.

گیاهان آپارتمانی با نیاز نوری زیاد

بیشتر گیاهان گلدار نیاز نوری بالایی دارند و بهتر است در کنار پنجره‌های رو به آفتاب در ضلع جنوبی، شرقی و یا غربی ساختمان در معرض نور کامل قرار بگیرند. این گیاهان به بیش از 3000 لوکس نور نیاز دارند. از جمله این گیاهان می‌توان به آگاو، آلوئه، کروتن، موردیلین، کراسولا، دیفن باخیا، پاندانوس، پیله‌آ و نخل آرکا اشاره کرد.

گیاهان آپارتمانی با نیاز نوری متوسط

این گیاهان آپارتمانی بهتر است در معرض روشنایی غیر مستقیم ولی در فاصله حداکثر یک متر از پنجره ضلع جنوبی، شرقی و یا غربی ساختمان یا درست نزدیک پنجره‌های شمالی قرار گیرند. این گیاهان به شدت نور بین 3000-1000 لوکس نیاز دارند. از جمله این گیاهان می‌توان به سرخس‌ها، کالاته‌آ، مارانتا، سیکاس، برگ انجیری، سجافی، پپرومیا، سانسوریا، شفلرا و سینگونیوم اشاره کرد.

گیاهان آپارتمانی با نیاز نوری کم

این گیاهان به نور مستقیم نیاز ندارند و در اکثر مکان‌های درون محیط‌های بسته که دارای نور غیر مستقیم باشند قرار می‌گیرند. این گیاهان به شدت نور 2000-1000 لوکس نیاز دارند. از جمله این گیاهان آپارتمانی می‌توان به آگلونما، برگ عبایی، سرخس پهن برگ، پتوس، فیتونیا، فیلودندرون و اسپاتی فیلوم اشاره کرد.

علاوه بر شدت نور مدت دوره روشنایی نیز برای گیاهان آپارتمانی اهمیت بسیاری دارد. گلدهی در بسیاری از گیاهان زینتی تحت تاثیر طول دوره تاریکی است. گیاهان بر اساس واکنش به طول دوره تاریکی به سه دسته تقسیم می‌شوند.

روز کوتاه (شب بلند)

گیاهان آپارتمانی که روز کوتاه هستند زمانی به سمت گلدهی خواند رفت که دوره تاریکی طولانی‌تر از حد معینی باشد (بیش از 12 ساعت). از جمله گیاهان روز کوتاه می‌توان به داودی، بنت قنسول، توت فرنگی و قهوه اشاره کرد.

روز بلند (شب کوتاه)

گیاهان روز بلند زمانی وارد فاز گلدهی می‌شوند که طول دوره تاریکی کوتاه تر از 12 ساعت باشد. مانند بگونیا غده‌ای، مینا، کوکب، اطلسی، رعنا زیبا، گل استکانی، میخک، شاه اشرفی.

روز خنثی

گیاهان روز خنثی درو واقع گیاهانی هستند که بدون توجه به طول دوره روشنایی به گل خواهند نشست. گلدهی این گیاهان ممکن است تحت تاثیر محرک‌های دیگری مانند سرما یا کل انرژی نوری و دمایی دریافت شده باشد. امروزه تولید گیاهان روز خنثی از اهداف برنامه‌های اصلاحی کشاورزی است؛ چرا که گیاهان آپارتمانی در این صورت می‌توانند در تمام طول سال گلدهی داشته باشند. مانند رز، شمعدانی، بگونیا گلدار، بنفشه آفریقایی و جعفری.

آبیاری گیاهان آپارتمانی

گیاهان آپارتمانی بیش از آن که از عواملی مانند نور، تغذیه، دما و یا آفات آسیب ببینند از عدم آگاهی به روش‌های آبیاری و مدیریت زمانی آن آسیب می‌بینند. بزرگترین مشکلی که در اثر آبیاری زیاد ایجاد می‌شود از بین رفتن سیستم تهویه گیاه و در نتیجه مرگ ریشه است. حتی در اثر آبیاری بسیار گاهی شاهد خروج شیره خام گیاه از نوک برگ و در نتیجه شیوع آفات و بیماری خواهیم بود.

میزان آبیاری را در شروع پاییز به تدریج کاهش داده و اواخر زمستان، با افزایش دما و میزان نور، بالا ببرید.

دمای آب آبیاری باید همسان با دمای محیط زیست گیاهان آپارتمانی باشد.

خالی نمودن زیر گلدانی پس از هر دوره آبیاری و شستشوی آن پس از چند دوره ضروری است؛ به این ترتیب می‌توانید از بازگشت املاح به داخل خاک گلدان جلوگیری کنید.

گیاهان آپارتمانی با نیاز آبی کم

گیاهانی مانند آگاو، آلوئه، کوردیلین، سیکاس، دیفن باخیا، دراسنا، پپرومیا، سانسوریا، شفلرا، برگ بیدی و پاندانوس از گیاهان آپارتمانی با نیاز آبی کم هستند. برای آبیاری این دسته از گیاهان باید از خشک شدن کامل سطح خاک میان دو وعده آبیاری اطمینان حاصل کنید. در گلدان‌های با قطر کمتر از 15 سانتی‌متر خشک شدن سطح خاک کافی است اما در گلدان‌های بزرگ‌تر دست کم سطح خاک تا 3 سانتی‌متر باید کاملا خشک باشد.

گیاهان آپارتمانی با نیاز آبی زیاد

در گیاهان آپارتمانی با نیاز آبی زیاد پیش از خشک شدن کامل سطح خاک آبیاری را انجام دهید. میزان آبیاری باید در سطحی باشد که خروج چند قطره از زهکش گلدان را مشاهده کنید. از جمله این گیاهان می‌توان به آگلونما، کاج مطبق، برگ عبایی، سجافی، کالاته‌آ، کروتن، پتوس، فیتونیا، برگ انجیری، پیله‌آ، اسپاتی فیلوم و سینگونیوم اشاره کرد.

رطوبت محیط گیاهان آپارتمانی

علاوه بر میزان آبیاری باید به رطوبت محیط نیز در نگهداری گیاهان آپارتمانی توجه کنید. بیشتر گیاهان آپارتمانی در میزان رطوبت 50% یا بیشتر رشد بهتری دارند. با توجه به اینکه در طول فصول سرد سال رطوبت محیط کاهش می‌یابد نگهداری گروهی گیاهان می‌تواند به حفظ رطوبت محیط کمک کند. پیش از این در مطلبی نکات نگهداری گیاهان آپارتمانی در فصل را ارائه کرده‌ایم.

آفات در گیاهان آپارتمانی

شته و تار عنکبوتی دو معضل بزرگ در نگهداری از گیاهان آپارتمانی است. کنه تار عنکبوتی در مکان‌های گرم و خشک و شته در گیاهان دارای شیرابه زیاد شیوع پیدا می‌کند. کنه تار عنکبوتی با آبپاشی سطح زیرین برگ‌ها و یا استفاده از محلول حاوی یک فنجان آرد و یک چهارم فنجان شیر در پنج لیتر آب خنک قابل کنترل است. برای مبارزه با شته می‌توان از محلول به نسبت مساوی آب و الکل بهداشتی به همراه یک قطره مایع ظرفشویی استفاده کرد.

دلیل زرد شدن و خشک شدن گیاهان آپارتمانی چیست؟

به طور عمومی 4 عارضه در گیاهان آپارتمانی دیده می‌شود.

پژمردگی برگ گیاهان آپارتمانی

پژمردگی جزئی معمولا در اثر آبیاری نامناسب حاصل می‌شود. اگر پژمردگی ناگهانی در گیاه مشاهده کردید احتمالا مشکلاتی مانند پوسیدگی در ریشه به وجود آمده و یا خاک گلدان دچار مشکلاتی مانند حمله قارچ و آفات شده است. برخی از دیگر دلایل پژمردگی گیاهان آپارتمانی عدم آبیاری، آبیاری زیاد، کوددهی زیاد یا تجمع نمک است.

ریزش ناگهانی برگ‌ گیاهان آپارتمانی

این ناهنجاری گاهی به دلیل تغییر سریع دما اتفاق می‌افتد. دوره گرمای طولانی و یا افت دمای ناگهانی، خشکی هوا، قرار گرفتن در معرض گاز یا دود کوره، تغییر موقعیت گیاه از نقطه‌ای پرنور به کم نور (که در گیاه فیکوس بنجامین بسیار دیده می‌شود) از دلایل ریزش ناگهانی برگ گیاهان آپارتمانی هستند. سیگار کشیدن در اطراف گیاهان آپارتمانی نیز می‌تواند سبب ایجاد این عارضه شود.

زردی عمومی برگ گیاهان آپارتمانی

زرد شدن عمومی برگ‌ها به این معنی است که سطح برگ به طور کلی زرد شده و در تمام پیکره گیاه برگ‌هایی زرد شده دیده شود، این حالت معمولا با رشد ضعیف گیاه همراه خواهد بود. رطوبت بیش از اندازه و در نتیجه کمبود اکسیژن در دسترس ریشه و همچنین پوسیدگی ریشه در اثر عوامل مختلف می‌تواند سبب زردی عمومی برگ‌ها شود. حمله شدید کنه‌ها، شته‌ها، خسارت ناشی از مصرف زیاد کود، نامناسب بودن نور، دما و اسیدیته نامناسب نیز سبب زردی گیاه می‌شود.